Την τρίτη θέση στο παγκόσμια πρωτάθλημα καπνιστών κατέχει η Ελλάδα, καθώς το 37% των ενηλίκων είναι συστηματικοί καπνιστές. Η Σερβία βρίσκεται στην πρώτη θέση και ακολουθεί στη δεύτερη η Βουλγαρία. Συνέπεια του εθισμού, που είναι γνωστό ότι προκαλεί σε αρκετούς καπνιστές καρκίνο του πνεύμονα και όχι μόνο, είναι να καταγράφονται στη χώρα μας 15.000 θάνατοι, σύμφωνα με την Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ).

Οπως εξηγούν οι επιστήμονες από την ΕΠΕ, η ανάγκη για διακοπή του καπνίσματος είναι μεγάλη, καθώς τα ποσοστά θανάτου στη χώρα μας είναι εξαιρετικά υψηλά. Ωστόσο, μόνο σε ποσοστό 3% οι καπνιστές μπορούν να διακόψουν το κάπνισμα χωρίς βοήθεια. Για να ξεκινήσει κάποιος την προσπάθεια πρέπει να είναι συνειδητοποιημένος και να γνωρίζει ότι όχι απλώς επιχειρεί να διακόψει μία επικίνδυνη συνήθεια, αλλά ότι κάνει προσπάθεια να απαλλαγεί από έναν εθισμό που είναι πιο ισχυρός από αυτόν της κοκαΐνης.

Οι γυναίκες αποτελούν μια ομάδα που τα τελευταία χρόνια φαίνεται ότι καπνίζει όλο και περισσότερο. Στην Ελλάδα τα ποσοστά που αφορούν ηλικίες 18-34 είναι 37,7%, για τις ηλικίες 35-54 είναι 51,2% και για τις ηλικίες πάνω από 55 είναι 17,9%. Ετσι, ενώ τις παλαιότερες δεκαετίες νοσήματα όπως ο καρκίνος του πνεύμονα, η χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑ) και η στεφανιαία νόσος δεν αφορούσαν και ιδιαίτερα τις γυναίκες, τώρα εμφανίζονται ολοένα και πιο συχνά. Μάλιστα σε ποσοστό 36% οι Ελληνίδες καπνίζουν στην αρχή της εγκυμοσύνης και σε ποσοστό 19% διακόπτουν. Σε μεγάλο ποσοστό οι γυναίκες καπνίζουν και πάλι μετά τον τοκετό και τη γαλουχία.

Συγκεκριμένα, η ΧΑΠ ενώ αφορούσε το 4,8% των γυναικών στην Ελλάδα το 2004, το 2011 φτάνει 10%, δηλαδή εξισώνεται με το ποσοστό των αντρών. Ο καρκίνος του πνεύμονα είναι ακόμα ο συχνότερος καρκίνος στους άντρες και ο δεύτερος σε συχνότητα στις γυναίκες.

«Σύμφωνα με τα νεότερα δεδομένα, στη δόμηση της εξάρτησης από τον καπνό και κυρίως από τη νικοτίνη, εμπλέκονται διάφορες περιοχές και κυκλώματα του εγκεφάλου. Ο εκτελεστικός έλεγχος, η παρόρμηση, η ανταμοιβή και η ενίσχυση, καθώς επίσης η μνήμη, η μαθημένη συμπεριφορά και οι συνήθειες αποτελούν τα σημαντικότερα στοιχεία αυτής της εξάρτησης» εξηγεί ο κ. Μιχάλης Τουμπής, πνευμονολόγος-φυματιολόγος, συντονιστής της Ομάδας Διακοπής Καπνίσματος, Προαγωγής της Υγείας και μέλος του ΔΣ της ΕΠΕ.

Τα ιατρεία διακοπής καπνίσματος

Το 2000 άρχισαν να λειτουργούν, πρώτη φορά στη Θεσσαλονίκη, στην Αθήνα και στο Ηράκλειο Κρήτης, τα Ιατρεία Βοήθειας Διακοπής Καπνίσματος (ΙΔΚ) και αυτή τη στιγμή, με πρωτοβουλία και δράσεις της ΕΠΕ, λειτουργούν σχεδόν σε όλες τις πόλεις της Ελλάδας, με τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας στην Ευρώπη.

Ο καπνιστής στα ΙΔΚ αντιμετωπίζεται ως ασθενής. Λαμβάνεται το ιατρικό ιστορικό του, εξετάζεται ιατρικά και στοιχειοθετείται τόσο το ιστορικό του σε σχέση με το κάπνισμα όσο και το προφίλ του ως καπνιστή. Ελέγχονται ακόμη κάποιες ιδιαίτερες παράμετροι. Ανάλογα με το γενικότερο ιστορικό (ιατρικό), το προφίλ του καπνιστή και τον βαθμό εξάρτησης και λαμβάνοντας υπόψη τους προβληματισμούς του κάθε καπνιστή, καθορίζεται η μέθοδος παρακολούθησης και θεραπείας της νόσου του καπνίσματος, που συνδυάζει ψυχολογική υποστήριξη (γενική ή εξειδικευμένη, όπου κρίνεται απαραίτητο) με ασφαλή και αποτελεσματική φαρμακοθεραπεία.

Οι μισοί καπνιστές θα νοσήσουν

«Το κάπνισμα αποτελεί το πρώτο αίτιο θνησιμότητας που μπορεί να αποτραπεί παγκοσμίως. Σε ποσοστό 50% οι καπνιστές θα νοσήσουν από νόσημα σχετιζόμενο με το κάπνισμα. Τα χιλιάδες τοξικά και καρκινογόνα συστατικά του καπνού, αφού εισπνέονται, κυκλοφορούν με το αίμα και επηρεάζουν όλα τα συστήματα του οργανισμού μας. Ανάλογα με το γενετικό μας κώδικα και τις επιπρόσθετες αλληλεπιδράσεις με τη συνεχή χρήση, θα εμφανιστούν νοσήματα, με πρώτα σε συχνότητα αυτά του αναπνευστικού (ΧΑΠ, καρκίνος πνεύμονα, λοιμώξεις, επιδείνωση άσθματος) και στη συνέχεια του καρδιαγγειακού συστήματος (στεφανιαία νόσος, ΑΕΕ) εξηγεί η κ. Παρασκευή Κατσαούνου, επίκουρη καθηγήτρια Πνευμονολογίας ΕΚΠΑ, Α’ Κλινική Εντατικής Θεραπείας, Γ.Ν.Α «Ο Ευαγγελισμός».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News