Επτά φορές. Τόσες φορές επανέλαβε τη λέξη «Μενέντεζ», το επίθετο του προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της αμερικανικής Γερουσίας, ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, στις δηλώσεις του για τη συνάντηση που είχε με τον αμερικανό ομόλογό του, Αντονι Μπλίνκεν, στην Ουάσινγκτον.

Η ενόχληση του τούρκου ΥΠΕΞ για όσα (δεν) άκουσε από τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για το θέμα της πώλησης των «πολυπόθητων» από την Αγκυρα F-16, ήταν έκδηλη. Οπως και για τον γερουσιαστή Μενέντεζ, που έχει ξεκαθαρίσει ότι όσο συνεχίζεται η συμπεριφορά «νταή» της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου, αμερικανικά μαχητικά δεν παίρνει.

Δίπλα στο όνομα του γερουσιαστή έβαλε και αυτό του Πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, που όπως επανέλαβε, είναι αυτός που ευθύνεται για την πρωτοφανή κρίση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.

«Τώρα ακούγεται μόνο η φωνή του Μενέντεζ, αλλά ίσως ακουστούν και άλλες φωνές. Στις προσπάθειες παρεμπόδισης της πώλησης και τα βήματα που κάνουν αν η διοίκηση των ΗΠΑ δείξει αποφασιστικότητα, το ζήτημα θα λυθεί», είπε με παράπονο ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου και στην προσφιλή συνήθεια των Τούρκων να παρεμβαίνουν (ή να επικρίνουν) στα εσωτερικά άλλων χωρών, έκανε και «μάθημα» δημοκρατικής λειτουργίας στις ΗΠΑ λέγοντας:

«Η διοίκηση [Μπάιντεν] να μη ρίχνει τις ευθύνες στο Κογκρέσο ή κάπου αλλού. Οπως δεν δεχόμαστε να μας δέσουν χειροπόδαρα και δεν γίνονται δουλειές με τη λογική ότι “με την πώληση των F-16 και τον εκσυγχρονισμό τους θα κάνουμε στην Τουρκία ό,τι θέλουμε”. Και εχθροί και φίλοι είδαν πως τα πράγματα δεν λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο».

Γιατί το Κογκρέσο «πονάει» το καθεστώς Ερντογάν που έχει συνηθίσει σε άλλες, συνοπτικές διαδικασίες (βλ. προσωπική σχέση Τραμπ – Ερντογάν) για την προώθηση αντίστοιχων ζητημάτων.

Η τυπική αναφορά για τα F-16 στο κοινό ανακοινωθέν ΗΠΑ – Τουρκίας μετά το τετ α τετ με τον επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (δείτε το ολόκληρο στο τέλος), το γεγονός ότι δεν υπήρξαν κοινές δηλώσεις των δύο ΥΠΕΞ στο Τύπο και ότι στην ενημέρωση που ακολούθησε από τον κ. Τσαβούσογλου αποκλείστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες οι μη Τούρκοι δημοσιογράφοι, ώστε να αποφύγει δυσάρεστες – ενοχλητικές ερωτήσεις, καταδεικνύουν ότι τα πράγματα δεν πήγαν καλά στην Ουάσινγκτον.

Ακόμη και κατά την αποχώρησή του από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, ο Τσαβούσογλου αρνήθηκε να κάνει δηλώσεις, λέγοντας απλώς το τυπικό «ευχαριστώ».

Στην ενημέρωση που ακολούθησε, επανήλθε στα όσα μονότονα επαναλαμβάνει τον τελευταίο καιρό: «Η Ελλάδα στρατιωτικοποιεί τα νησιά με αμερικανικά όπλα και οι ΗΠΑ δεν λένε τίποτα» – «ο Μενέντεζ και κάποιοι άλλοι επιχειρούν να εμποδίσουν την πώληση των F-16».

Χωρίς να κρύβει την οργή του –αλλά και την απογοήτευσή του από τη συνάντηση με τον Αντονι Μπλίνκεν– ο τούρκος υπουργός Εξωτερικών διεμήνυσε (σε μία ατάκα κυρίως για εσωτερική κατανάλωση) πως «δεν θα κάνουν στην Τουρκία ό,τι θέλουν» και κατηγόρησε την Ελλάδα ότι «κάνει προβοκάτσιες και προκαλεί με την στήριξη των ΗΠΑ». Στο σημείο αυτό έδειξε και τη δυσαρέσκειά του και για τις εννέα αμερικανικές βάσεις στην Ελλάδα.

«Η  Ελλάδα -κατήγγειλε -παραβιάζει το καθεστώς αποστρατιωτικοποίησης των νησιών και αυτό συμβαίνει με τα τεθωρακισμένα οχήματα που παραχωρούν οι ΗΠΑ και στο ζήτημα αυτό δεν υπήρξε κάποια ένσταση των ΗΠΑ. Δεν είπαν “δεν μπορείς να το κάνεις αυτό”. Επίσης, η Ελλάδα δηλώνει πως οι εννέα βάσεις (των ΗΠΑ) είναι για να υπάρχει εξισορρόπηση απέναντι στην Τουρκία και από τις ΗΠΑ δεν είδαμε κάποια δήλωση που να διαψεύδει αυτό», γκρίνιαξε ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας, για να επαναλάβει τα περί ανατροπής των ισορροπιών από τις ΗΠΑ έναντι Ελλάδας και Τουρκίας (και για μία ακόμη φορά το όνομα του γερουσιαστή Μενέντεζ):

«Υπάρχουν ενδείξεις πως έχει αλλάξει η ισορροπημένη πολιτική των ΗΠΑ σε σχέση με την Ελλάδα. Αν και το τελευταίο διάστημα επιχείρησαν με κάποιες δηλώσεις τους να κρατήσουν κάποιες ισορροπίες, στην πράξη βλέπουμε πως έχει χαλάσει αυτή η ισορροπία. Εγώ αυτό δεν το λέω μόνο για κάποιες δηλώσεις του Μενέντεζ και κάποιων άλλων που προσπαθούν να εμποδίσουν την πώληση των F-16 στην Τουρκία.

Η  αμερικανική κυβέρνηση, κατέληξε στη σχετική αναφορά του ο κ. Τσαβούσογλου, «δεν πρέπει να σπαταλήσει μια τόσο σημαντική συμφωνία μεταξύ δύο συμμάχων, μόνο και μόνο επειδή κάποιος (σ.σ. ο Μπομπ Μενέντεζ) ή ορισμένοι την εμποδίζουν. Δεν πρέπει να υποκύψει»!

 Αναλυτικά οι δηλώσεις Τσαβούσογλου

«Ως Τουρκία, φυσικά, δεν είμαστε μια χώρα που διεξάγει εκστρατείες αποκλεισμού, όπως ποια χώρα πουλάει τι σε ποια χώρα ή για το αν η Ελλάδα θα αγοράσει αυτό ή εκείνο από εδώ και από εκεί, όπως κάνουν εκείνοι. Είμαστε μια χώρα που έχει εμπιστοσύνη στον εαυτό της. Φυσικά και θα θέλαμε να αγοράσουμε F-16. Εργαζόμαστε για την ανάπτυξη της δικής μας αμυντικής βιομηχανίας.

Η εκστρατεία της Ελλάδας κατά της αγοράς F-16 από την Τουρκία, όπως γνωρίζετε, οδήγησε και πάλι σε τεταμένες σχέσεις με την Ελλάδα

Είδαμε ότι οι υποσχέσεις που δόθηκαν στο γεύμα στην Κωνσταντινούπολη δεν τηρήθηκαν. Μέσα σε 2 εβδομάδες!

Υπενθυμίσαμε λοιπόν στην Αμερική ότι πρέπει να ενεργήσει πιο ισορροπημένα και είπαμε επίσης ότι οποιαδήποτε στήριξη δοθεί στην Ελλάδα, αυτό σημαίνει ότι οι προκλητικές πολιτικές της Ελλάδας θα συνεχίσουν να αυξάνονται.

Τους δώσαμε επίσης παραδείγματα και τους δείξαμε πρόσφατες προκλήσεις της Ελλάδας, όπως το κλείδωμα των ραντάρ στα F-16 που επιχειρούσαν στο πλαίσιο των αποστολών του ΝΑΤΟ, όπως οι S-300 και άλλα παραδείγματα».

F-16

«Το σημαντικό εδώ είναι αν η (αμερικανική) κυβέρνηση θα παραμείνει σταθερή ή όχι. Εάν η κυβέρνηση δείξει αποφασιστικότητα. Στο τέλος στο Κογκρέσο ορισμένα μέλη, όπως ο Μενέντεζ, σήμερα ακούγεται μόνο η φωνή του Μενέντεζ, αλλά μπορεί να υπάρχουν και άλλα μέλη…, εάν η κυβέρνηση επιδείξει σθεναρή στάση απέναντι στις ενέργειές τους να παρεμποδίσουν αυτή τη διαδικασία, το θέμα θα επιλυθεί», ήταν η εκτίμησή του.

Στην ερώτηση όμως  αν στη συνάντηση με τον Αντονι Μπλίνκεν συζητήθηκε κάποιο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της διαδικασίας για τα F-16, η  απάντηση ήταν αρνητική:

«Οχι, δεν αναφέρθηκαν σε ημερομηνίες. Αυτό είναι μία δική τους διαδικασία, που θα προχωρήσει όπως αυτοί γνωρίζουν. Αλλά σήμερα δεν έδωσαν καμία επίσημη ημερομηνία», είπε, προσθέτοντας ότι «δεν ανέφεραν τίποτα για τις ενστάσεις Μενέντεζ ή ότι ‘εμείς θα ακολουθήσουμε αυτή τη στρατηγική’. Στην πραγματικότητα, δεν ρωτήσαμε πώς θα ξεπεράσετε το εμπόδιο Μενέντεζ. Εξάλλου, δεδομένου ότι είναι ευθύνη της κυβέρνησης γενικά, είναι σαφές πώς θα λειτουργήσει η διαδικασία με το Κογκρέσο. Τα μέτρα που θα λάβει η κυβέρνηση ενάντια στις απαντήσεις του Κογκρέσου είναι επίσης πολύ σαφή στο αμερικανικό σύνταγμα και τους νόμους.

Δεν είπαν τίποτα… Δηλαδή, δεν είπαν ότι αν ο Μενέντεζ κάνει αυτό, εμείς θα κάνουμε αυτό ή το άλλο. Ούτε εμείς ρωτήσαμε συγκεκριμένα για το τι θα κάνατε, αν κάνει αυτό ο Μενέντεζ».

Αλλο θέμα η Σουηδία και η Φινλανδία

Ο Μεβλούτ Τσαβούσογλου θέλησε επίσης να σημειώσει ότι το τουρκικό «ναι» στην εισδοχή Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, δεν συνδέεται με το θέμα των F-16 .

«Είπαν μόνο ότι μία πρόοδος στη διαδικασία της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ θα έχει θετικό αντίκτυπο στο Κογκρέσο. Αυτό δεν είναι μυστικό ούτως ή άλλως, φυσικά θα έχει θετικό αντίκτυπο, αλλά αυτά τα δύο ζητήματα είναι εντελώς ανεξάρτητα το ένα από το άλλο. Δεν θα ήταν χρήσιμο να μιλήσουμε ότι το ένα είναι προϋπόθεση του άλλου. Σήμερα, δεν αναφέρθηκε ως όρος. Είπαν μόνο ότι θα μπορούσε να έχει μόνο θετικό αντίκτυπο, αλλά γνώριζαν κι εκείνοι ότι αυτά τα δύο δεν είναι αλληλένδετα μεταξύ τους.

Περιμένουμε συγκεκριμένα βήματα, η Σουηδία είναι στην αρχή του δρόμου. Ζητήσαμε την εφαρμογή των όρων που βρίσκονται στην τριπλή συμφωνία»,

Η… ισορροπία και οι βάσεις

«Δεν το είπα για πρώτη φορά σήμερα ότι οι ΗΠΑ έχουν διαταράξει την ισορροπία μεταξύ Τουρκίας-Ελλάδας και μεταξύ της Ελληνοκυπριακής πλευράς και της “Τουρκικής Δημοκρατίας Βόρειας Κύπρου” (όπως αποκαλούν οι Τούρκοι τα κατεχόμενα στην Κύπρο). Το είπα ευθέως στον κ. Μπλίνκεν και σε προηγούμενες συναντήσεις μας. Το τονίσαμε αυτό στις δηλώσεις μας, επειδή ήραν τους περιορισμούς από την ελληνοκυπριακή πλευρά και τα εμπάργκο. Εναντίον ποιου θα αγοράσει η ελληνοκυπριακή πλευρά όπλα από τις ΗΠΑ; Εναντίον των Τουρκοκυπρίων, εναντίον της Τουρκίας. Τι είναι αυτό δηλαδή;

Η ελληνοκυπριακή πλευρά συνεργάστηκε για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος. Τότε να δοθούν άλλα κίνητρα στην ελληνοκυπριακή πλευρά και να της ανοίξουν πίστωση. Δεδομένου ότι το ζήτημα είναι το μαύρο χρήμα, μπορεί να δοθεί υποστήριξη σε καθαρό χρήμα. Αυτό δεν σημαίνει να δώσουμε όπλα ως αντάλλαγμα και να διαταράξουμε αυτή την ισορροπία. Με άλλα λόγια, δείχνει ότι η ισορροπημένη πολιτική της Αμερικής έχει διαταραχθεί».

«Αν και πρόσφατα (οι ΗΠΑ) προσπάθησαν να δείξουν ότι τηρούν τις ισορροπίες με κάποιες δηλώσεις τους»,  παρόλα αυτά, «βλέπουμε ότι αυτή η ισορροπία στην πράξη δεν τηρείται. Και δεν το λέω αυτό μόνο από τις δηλώσεις Μενέντεζ ή κάποιων άλλων που θέλουν να εμποδίσουν την αγορά των F-16 από την Τουρκία, δεν το λέω γι’ αυτό. Αλλά τώρα η Ελλάδα παραβιάζει το καθεστώς των αποστρατιωτικοποιημένων νησιών και τα τεθωρακισμένα που έδωσαν οι ΗΠΑ πηγαίνουν εκεί και οι ΗΠΑ δεν φέρνουν καμία αντίρρηση σε αυτό ή δεν λένε καν ότι δεν πρέπει να τα στέλνουν.

Παρόλο που η Ελλάδα λέει συνεχώς ότι οι εννέα βάσεις δημιουργήθηκαν για να υπάρχει ισορροπία με την Τουρκία, δεν έχουμε δει ακόμη να έχει γίνει μια σαφής δήλωση από τις ΗΠΑ για το αντίθετο. Με άλλα λόγια, βλέπουμε ότι έχει διαταραχθεί η ισορροπία σε γενικές γραμμές και λέμε στις ΗΠΑ ότι πρέπει να αποκατασταθεί ξανά αυτή η ισορροπία στις σχέσεις τόσο με την Κύπρο όσο και στις σχέσεις Τουρκίας-Ελλάδας. Αλλά στη συνάντησή μας με τον Μπλίνκεν σήμερα, o Μπλίνκεν τόνισε κατά τη διάρκεια της συνάντησης ότι “απευθύνουμε την ίδια έκκληση και στις δύο πλευρές”, ότι “διατηρούμε ισότιμες σχέσεις και με τις δύο πλευρές και τηρούμε αυτή την ισορροπία”».

Για τις σχέσεις με ΗΠΑ: Προσπαθούμε αλλά…

«Οποια κυβέρνηση και αν έρθει, εμείς, ως Τουρκία, κάναμε πάντα ειλικρινή βήματα για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας μαζί της. Βρίσκαμε πάντα ανταπόκριση; Όχι, δεν βρίσκαμε. Εξάλλου, συνέβησαν και κάποια πράγματα όταν ανέλαβε καθήκοντα ο Μπάιντεν. Οι προηγούμενες συνεντεύξεις του αποκαλύφθηκαν. Οι προσωπικές μας σχέσεις ήταν καλές κατά την εποχή Τραμπ, αλλά εκείνη την εποχή τέθηκαν κι οι κυρώσεις κατά της Τουρκίας σε ισχύ.

Από την ημέρα που ανέλαβε την εξουσία η κυβέρνηση Μπάιντεν καταβάλλουμε προσπάθειες για να βελτιώσουμε τις σχέσεις μας και η πρόταση για τη δημιουργία ενός στρατηγικού μηχανισμού, τον οποίο πραγματοποιήσαμε σήμερα με τη δεύτερη υπουργική συνάντηση, προήλθε στην πραγματικότητα από τον Μπάιντεν.

Λένε ότι η Τουρκία είναι ένας απαραίτητος σύμμαχος του ΝΑΤΟ και ένας σημαντικός εταίρος. Συμβαίνει όμως αυτό στην πράξη;

Ειδικά όσον αφορά τη στήριξη που δόθηκε στο PKΚ/YPG στη Συρία, λέω όχι, έχουμε διαφορές. Υπάρχουν μερικά ζητήματα στις σχέσεις μας που δεν μπορέσαμε να ξεπεράσουμε μέχρι στιγμής. Τα ξέρετε αυτά τα πράγματα», είπε επιβεβαιώνοντας έτσι «επισήμως» της διάσταση απόψεων που υπάρχει για το θέμα των Κούρδων στη Συρία.

»Συμφωνούμε σε όλα; Οχι, αλλά οι σχέσεις με την κυβέρνηση Μπάιντεν δεν διάγουν τώρα τόσο σοβαρή κρίση σε σχέση με τότε που ανέλαβε», κατεληξε και ένα γνωστό ότι προσκάλεσε τον Αντονι Μπλίνκεν να επισκεφθεί την Τουρκία.

Αθήνα: Επανάληψη αιτιάσεων εκτός λογικής

Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα σχολίαζαν για τις δηλώσεις Τσαβούσογλου, ότι οι  κατηγορίες που εξαπολύει η Τουρκία κατά της Ελλάδας ξεπερνoύν κάθε όριο λογικής και δεν πείθουν τη διεθνή κοινότητα:

«Οι πρόσφατες αναφορές τούρκων αξιωματούχων περί αποστρατιωτικοποίησης ελληνικών νησιών αποτελούν μια επανάληψη των τουρκικών έωλων αιτιάσεων τις οποίες η Ελλάδα έχει επανειλημμένα απορρίψει στο σύνολό τους με σειρά από τεκμηριωμένα επιχειρήματα, τα οποία περιέχονται και στις σχετικές επιστολές, που έχουν αποσταλεί στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ», σημείωναν, για να προσθέσουν:

«Εξίσου απορριπτέες στο σύνολό τους είναι και οι υποτιθέμενες κατηγορίες περί “ελληνικών προκλητικών ενεργειών”, οι οποίες εκτοξεύονται από μια χώρα η οποία συστηματικά χρησιμοποιεί ανοιχτά την απειλή πολέμου, αμφισβητεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, συνάπτει ανυπόστατα και παράνομα μνημόνια αγνοώντας το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας και καθημερινά παραβιάζει τον εθνικό εναέριο χώρο και τα ελληνικά χωρικά ύδατα. Οι εν λόγω κατηγορίες ξεπερνoύν κάθε όριο λογικής και δεν πείθουν την διεθνή κοινότητα».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News