877
Το μεταξωτό φόρεμα της δεκαετίας του 1880, μέσα στο οποίο... κρύβονταν τα κομμάτια χαρτιού που περιείχαν τον κωδικό | Sara Rivers Cofield/NOAA

Λύθηκε κώδικας-γρίφος στην τσέπη φορέματος του 19ου αιώνα

Protagon Team Protagon Team 10 Ιανουαρίου 2024, 19:56
Το μεταξωτό φόρεμα της δεκαετίας του 1880, μέσα στο οποίο... κρύβονταν τα κομμάτια χαρτιού που περιείχαν τον κωδικό
|Sara Rivers Cofield/NOAA

Λύθηκε κώδικας-γρίφος στην τσέπη φορέματος του 19ου αιώνα

Protagon Team Protagon Team 10 Ιανουαρίου 2024, 19:56

Μυστήρια μηνύματα που βρέθηκαν σε μικρά κομμάτια χαρτιού σε μεταξένιο φόρεμα-αντίκα αποκωδικοποιήθηκαν μετά από μια ολόκληρη δεκαετία, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας των ΗΠΑ (NOAA), αναφέρει δημοσίευμα του περιοδικού Smithsonian.

Πριν από δέκα χρόνια, η αρχαιολόγος και συλλέκτης παλαιών φορεμάτων Σάρα Ρίβερς Κόφιλντ ανακάλυψε δυο τσαλακωμένα κομμάτια χαρτιού κρυμμένα σε μια κρυφή τσέπη ενός φορέματος που χρονολογείται από τα μέσα της δεκαετίας του 1880. Στις σελίδες υπήρχαν ακατάληπτες σειρές κειμένου: μια γραμμή, για παράδειγμα, έγραφε «Μπίσμαρκ, παράλειψη, φύλλωμα, ελάφι, μάζα», ενώ μια άλλη έγραφε «Κάλγκαρι, Κούβα, μη φύλαξη, αναίρεση, πάπια, φάγανος».

Η Ρίβερς Κόφιλντ δημοσίευσε τις πληροφορίες για το φόρεμα και το εντυπωσιακό περιεχόμενό του στο ιστολόγιό της τον Φεβρουάριο του 2014. Οι ακατάληπτες λέξεις έγιναν σύντομα διάσημες και θεωρήθηκαν ένας από τους 50 πιο περίεργους «άλυτους» κωδικούς στον κόσμο, σύμφωνα με τη NOAA.

Πέρυσι, όμως, αυτό άλλαξε. Ο Γουέιν Τσαν, ερευνητής αναλυτής υπολογιστών στο Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα του Καναδά, προσδιόρισε ότι οι κωδικές λέξεις θα είχαν χρησιμοποιηθεί εκείνη την εποχή για τη μετάδοση της τοπικής μετεωρολογίας μέσω τηλεγράφου.

Εκείνο τον καιρό τα τηλεγραφικά μηνύματα που περιείχαν πολλές πληροφορίες έπρεπε να συμπυκνώνονται προκειμένου να εξοικονομούνται χρήματα. Ο Τσαν εξήγησε σε ένα κείμενό του στο περιοδικό Cryptologia το 2023 ότι οι εταιρείες τηλεγράφων χρέωναν με τη λέξη – οπότε τα κωδικοποιημένα μηνύματα έπρεπε να μειώνουν αποτελεσματικά την τηλεγραφική τιμή τους.

Η γραμμή που ξεκινά με το Μπίσμαρκ, για παράδειγμα, φαίνεται να κωδικοποιεί τον καιρό στην πόλη Μπίσμαρκ της Βόρειας Ντακότα στις 27 Μαΐου 1888, στις 10 μ.μ. Ο σύντομος κατάλογος των πέντε λέξεων περιλαμβάνει εκτεταμένα καιρικά δεδομένα –θερμοκρασία αέρα, βαρομετρική πίεση, σημείο δρόσου, βροχόπτωση, κατεύθυνση ανέμου, συνθήκες συννεφιάς, ταχύτητα ανέμου και παρατηρήσεις για τη δύση του Ηλίου–, όλα κωδικοποιημένα μέσα στις λέξεις.

«Για πρώτη φορά ο τηλέγραφος επέτρεπε στις ειδήσεις για τον καιρό να ταξιδέψουν πιο γρήγορα από τον ίδιο τον καιρό» εξήγησε ο Τσαν στο κρατικό τηλεοπτικό δίκτυο του Καναδά CBC News. Οταν η Ρίβερς Κόφιλντ βρήκε το μεταξωτό, μπρούτζινου χρώματος φόρεμα, δεν γνώριζε τις σημειώσεις που ήταν κρυμμένες στο εσωτερικό του – ούτε καν την κρυφή τσέπη του.

Το αγόρασε στο Μέιν, σε ένα εμπορικό κέντρο με αντίκες, το 2013. Στην ανάρτησή της στο blog της η Κόφιλντ το αποκαλεί «ένα τυπικό μεταξωτό φόρεμα με επένδυση bustle από τα μέσα της δεκαετίας του 1880». Το bustle είναι μια επένδυση ή μια συρμάτινη κατασκευή που προσέθετε πληρότητα και ωθούσε τη φούστα στο πίσω μέρος του φορέματος σαν κουρτίνα.

Η πρώτη σελίδα του βιβλίου κωδικών καιρού του 1892, που βοήθησε στη μετάφραση των μετεωρολογικών σημειώσεων (NOAA Central Library)

Το μετάξι του ενδύματος ήταν σε καλή κατάσταση και διατηρούσε τα αρχικά κουμπιά του, έγραψε η ίδια. Τα κουμπιά είχαν εικόνες του χαρακτήρα της Οφηλίας, από το διάσημο θεατρικό έργο του Ουίλιαμ Σαίξπηρ «Αμλετ». Μια πιο προσεκτική εξέταση του φορέματος αποκάλυψε μια χάρτινη ετικέτα ραμμένη στο μπούστο με το όνομα «Μπένετ» γραμμένο χειρόγραφα.

Μόλις η Ρίβερς Κόφιλντ γύρισε το φόρεμα προς τα έξω ανακάλυψε μια τσέπη που ήταν κρυμμένη μέσα στη φούστα. «Δεν θα ήταν καθόλου δυνατή η πρόσβαση στην τσέπη χωρίς να προκληθεί σκίσιμο, αν κάποιος φορούσε το φόρεμα» έγραψε στο blog της. «Είναι σε ένα κάπως ιδιωτικό σημείο – φαίνεται σχεδόν σαν να ήταν προστατευμένη» είπε στο CBC News.

Η ανάρτησή της έγινε viral και οι άνθρωποι άρχισαν να επινοούν θεωρίες σχετικά με το νόημα των σημειώσεων, με κάποιους να εικάζουν ότι θα μπορούσαν να συνδέονται με τον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο. Η ηλικία του φορέματος, ωστόσο, καθιστούσε τη θεωρία απίθανη. Μια πιο εύλογη εξήγηση ήταν ότι το κείμενο προοριζόταν να σταλεί με τηλέγραφο.

Ο Τσαν σκέφτηκε να εντοπίσει τον τηλεγραφικό κώδικα που χρησιμοποιήθηκε στις σημειώσεις, έτσι έψαξε σε 170 διαφορετικά βιβλία κωδικών – χωρίς επιτυχία. Τελικά, βρήκε ένα βιβλίο με μια ενότητα για τον μετεωρολογικό κώδικα της Υπηρεσίας Σημάτων του Στρατού των ΗΠΑ: αισθάνθηκε ότι βρισκόταν κοντά στη λύση του γρίφου.

Ορισμένες πτυχές των σημειώσεων, όπως το μήκος των γραμμών (με περίπου πέντε έως επτά λέξεις η καθεμία) και το γεγονός ότι ξεκινούσαν πάντα με το όνομα μιας τοποθεσίας, θύμιζαν τους κωδικούς πρόβλεψης καιρικών συνθηκών που είχε συναντήσει ο Τσαν, σύμφωνα με το CBC News.

Επικοινώνησε με έναν βιβλιοθηκάριο της NOAA, ο οποίος τον παρέπεμψε σε ένα βιβλίο τηλεγραφικών κωδικών του 1892 για τις καιρικές προβλέψεις. Αυτό βοήθησε τον Τσαν να επιβεβαιώσει ότι οι σημειώσεις περιείχαν πράγματι μετεωρολογικές αναφορές και τελικά να  προσδιορίσει ότι τα μηνύματα προέρχονταν από μετεωρολογικούς σταθμούς της Υπηρεσίας Σημάτων Στρατού στις ΗΠΑ και στον Καναδά, σύμφωνα με τη NOAA.

Η γραμμή «Μπίσμαρκ, παράλειψη, φύλλωμα, ελάφι, μάζα» σήμαινε ότι στο Μπίσμαρκ η θερμοκρασία ήταν 56 βαθμοί Φαρενάιτ και η βαρομετρική πίεση 30,08 Hg —πληροφορίες που κωδικοποιούνται στη λέξη «παράλειψη». Η λέξη «φύλλωμα» σήμαινε ότι το σημείο δρόσου ήταν 32 μοίρες στις 10 μ.μ. Ο ουρανός ήταν καθαρός χωρίς βροχόπτωση και ο άνεμος βόρειος («ελάφι» – αναφορά στον άνεμο κατά το κυνήγι ελαφιού), με ταχύτητα 12 μίλια την ώρα («μάζα»).

Ο Τσαν και η Κόφιλντ δεν είναι ακόμα σίγουροι σε ποια γυναίκα ανήκε το φόρεμα και πώς κατέληξε το δελτίο καιρού στην κρυφή τσέπη. Αρκετές γυναίκες εργάστηκαν ως υπάλληλοι γραφείου για την Υπηρεσία Σημάτων Στρατού στην Ουάσινγκτον τη δεκαετία του 1880, σύμφωνα με τη NOAA. Αλλά ο Τσαν δεν μπόρεσε να βρει αρχεία για καμία με το όνομα «Μπένετ» που να εργαζόταν εκεί εκείνη την εποχή – αφήνοντας αυτό το κομμάτι του μυστηρίου προς το παρόν άλυτο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News

Διαβάστε ακόμη...

Διαβάστε ακόμη...