Ο νέος ηγέτης του Καζακστάν, ο Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ, που κατακεραύνωνε τον παράνομο πλουτισμό των ολιγαρχών στο πλευρό του προκατόχου του, Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, για χρόνια έκρυβε επιμελώς σε τράπεζες του εξωτερικού σημαντικά κεφάλαια, σύμφωνα με αποκαλυπτική δημοσιογραφική έρευνα από διεθνή ομάδα δημοσιογράφων.

Στις 11 Ιανουαρίου, ο Τοκάγεφ μιλούσε για επιχειρήσεις που «ξεφύτρωσαν στη χώρα» και για το πώς είναι η ώρα «να ξεπληρώσουμε συστηματικά το λαό του Καζακστάν». Τα βέλη προορίζονταν για τον επί σχεδόν 30 έτη ηγέτη της χώρας Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ και τους ολιγάρχες του περιβάλλοντός του.

Αυτό που δεν είπε στον λαό ο Τοκάγεφ ήταν ότι και ο ίδιος ανήκει σε αυτή την ομάδα των πλουτισάντων. Ηταν μια τρόπον τινά «πατροκτονία» για να κατευνάσει την οργή του πλήθους, μια δύσκολη ακροβατική άσκηση του Τοκάγεφ, όπως τη χαρακτηρίζει ο Monde,  κατά τις βίαιες ταραχές του Ιανουαρίου στην ασιατική χώρα.

Η ιστορία αρχίζει το 1998, όταν ο Τοκάγεφ ήταν ακόμη νεαρός απαράτσικ υπό τις εντολές του Ναζαρμπάγεφ. Τότε άνοιξε ένα λογαριασμό στην Credit Suisse στο όνομα της συζύγου του και του γιου του, που ήταν μόλις 14 ετών. Τα στοιχεία από την τράπεζα, που ήλθαν στα χέρια των δημοσιογράφων της Süddeutsche Zeitung, η οποία επίσης συμμετέχει στην έρευνα, δεν μπορούν να δείξουν το συνολικό ποσό των χρημάτων στον λογαριασμό. Ωστόσο, το 2005, όταν ο Τοκάγεφ έγινε υπουργός Εξωτερικών ήταν 1,5 εκατ. ελβετικά φράγκα (περίπου 1 εκατ. ευρώ).

Τα Pandora Papers, μια παλαιότερη μεγάλη έρευνα της διεθνούς ομάδας δημοσιογράφων ICIJ, έδειξε ότι η οικογένεια Τοκάγεφ δεν περιορίστηκε μόνο στην Ελβετία.

Εξι μήνες μετά το κλείσιμο του λογαριασμού, τον Σεπτέμβριο του 2011, η οικογένεια του καζάκου αξιωματούχου καταχώρισε στο όνομά της την Wisdom Invest & Finance και την Wishing Well Group, δύο εξωχώριες υπό την διοίκηση εταιρείας δικηγόρων από την Κύπρο με έδρα τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους. Οι εταιρείες είχαν λογαριασμούς σε διαφορετικές ελβετικές τράπεζες, την Notenstein Privatbank και την Julius Baer αντίστοιχα, αλλά τα ποσά που διακινούνταν είναι άγνωστα.

Άλλη μία εταιρεία στο όνομα της οικογένειας των Τοκάγεφ είχε έδρα τη Βρετανία. Η Edelweiss Resources LLP είχε το 2014 στην κατοχή της 5,1 εκατ. στερλίνες (6,1 εκατ. ευρώ) σε τραπεζικά προϊόντα.

Το ερώτημα είναι βέβαια πώς συγκέντρωσε όλα αυτά τα χρήματα ο Τοκάγεφ, ένας γραφειοκράτης υποχείριο του Ναζαρμπάγεφ. Διπλωμάτης από το Καζακστάν εξήγησε ανωνύμως στη γαλλική εφημερίδα ότι ο Ναζαρμπάγεφ βασιζόταν στον Τοκάγεφ γιατί «δεν ήταν ούτε αρχηγός ομάδας, ούτε συνδεόταν με τις περιφερειακές ελίτ ούτε είχε προσωπική περιουσία».

Αν και για ημέρες οι δημοσιογράφοι δεν έπαιρναν απάντηση στα ερωτήματα που έθεταν για τον άγνωστης προέλευσης πλούτο του προέδρου, τη Δευτέρα η προεδρία του Καζακστάν αρνήθηκε τα πάντα. Ο Τοκάγεφ, όπως ισχυρίστηκε, δεν έχει λογαριασμούς στο εξωτερικό, η (πρώην πλέον) σύζυγος του Τοκάγεφ δεν έχει τους λογαριασμούς που της αποδίδονται ενώ ο γιος του προέδρου, ο Τιμούρ Τοκάγεφ, 38 ετών πλέον, δεν εργαζόταν ποτέ για το Δημόσιο.

Παρά τα όσα υποστηρίζει ο Κάσιμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ, δεν είναι εντελώς άγνωστος στην Ελβετία. Ζούσε στη χώρα από το 2011 ως το 2013 και εργαζόταν ως διευθυντής του γραφείου του ΟΗΕ στη Γενεύη , όταν Γενικός Γραμματέας ήταν ο Μπαν Κι-Μουν. Ο γιος του Τιμούρ είχε φοιτήσει στο πανάκριβο Collège du Léman και κατέχει στη χώρα τουλάχιστον τρία ακίνητα που κοστίζουν αρκετά εκατομμύρια ελβετικά φράγκα.

Ακόμη και αυτά μοιάζουν σταγόνα μπροστά στην περιουσία του Ναζαρμπάγεφ και της οικογένειάς του κατά τα 29 έτη της προεδρίας του.

Το 2020 ο ιστότοπος του Radio Free Europe/Radio Liberty κατέγραψε σειρά ακινήτων στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ με συνολική αξία άνω των 650 εκατ. ευρώ. Τα Suisse Secrets έρχονται να προσθέσουν  έξι λογαριασμούς στην Credit Suisse στο όνομα της Νταρίγκα Ναζαρμπάγεβα, της μεγαλύτερης κόρης του πρώην ηγέτη. Ενας από τους έξι  είχε τουλάχιστον 21,6 εκατ. ελβετικά φράγμα (16 εκατ. ευρώ) και άνοιξε το 2008, μια καλή περίοδο για την κάτοχό του. Λίγο πριν η Ναζαρμπάγεβα είχε κερδίσει 100 εκατ. δολάρια από την εθνικοποίηση ενός ομίλου ΜΜΕ στον οποίο ήταν κρυφή μέτοχος.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News