Το Καλίνινγκραντ είναι η μοναδική ρωσική πόλη (και περιφέρεια) που βρίσκεται εκτός εθνικού κορμού, στριμωγμένη μεταξύ Πολωνίας και Λιθουανίας. Ιστορικά ανήκει στα εδάφη της Ανατολικής Πρωσίας, δηλαδή έχει γερμανικό παρελθόν, όμως έπειτα από την κατάληψή της από τον Κόκκινο Στρατό, το 1945, όλοι οι Γερμανοί εκδιώχθηκαν και το Καλίνινγκραντ εντάχθηκε στη Σοβιετική Ενωση.

Μετά τη διάλυση του κομμουνιστικού κράτους, η πόλη πέρασε στη δικαιοδοσία της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Το γερμανικό όνομά της είναι Κένιγκσμπεργκ, ενώ το σημερινό όνομά της ετυμολογείται από το επώνυμο του επιφανούς μπολσεβίκου Μιχαήλ Καλίνιν. Στη γεωπολιτική έχει σταθερή προστιθέμενη αξία, αφού θεωρείται «ο ρωσικός θύλακας στη Βαλτική» και για αυτόν τον λόγο αποτελεί και την έδρα ενός από τους βόρειους στόλους της Ρωσίας.

Η θέση που πήρε τώρα στην επικαιρότητα το Καλίνινγκραντ σχετίζεται εμμέσως με το Ουκρανικό: οφείλεται στα μέτρα που έλαβε η εκ των Βαλτικών Χωρών Λιθουανία (πρώην σοβιετική επαρχία), τα οποία αφορούν απαγόρευση διαμετακόμισης εμπορευμάτων στο Καλίνινγκραντ.

Οι Ρώσοι θεώρησαν ότι οι Λιθουανοί προσπαθούν να απομονώσουν το Καλίνινγκραντ και έκαναν τις σχετικές δηλώσεις που ανέβασαν την ένταση στα ύψη.

Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, απείλησε με ρωσική «απάντηση σε μία παράνομη κίνηση. Αυτή η απόφαση δεν έχει προηγούμενο. Είναι παραβίαση των πάντων. Την θεωρούμε παράνομη. Η κατάσταση είναι περισσότερο από σοβαρή. Χρειαζόμαστε μία σοβαρή ανάλυση σε βάθος για να αποφασίσουμε την απάντησή μας».

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών είπε ότι το Βίλνιους πρέπει να αναιρέσει την «ξεκάθαρα εχθρική» κίνηση των Λιθουανών. «Αν η μεταφορά των εμπορευμάτων ανάμεσα στο Καλίνινγραντ και την υπόλοιπη Ρωσική Ομοσπονδία μέσω της Λιθουανίας δεν αποκατασταθεί άμεσα στο προσεχές μέλλον, τότε η Ρωσία έχει το δικαίωμα να αναλάβει δράση για να προστατέψει τα εθνικά της συμφέροντα», ανέφερε χαρακτηριστικά.

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον επικεφαλής της διπλωματικής αντιπροσωπείας της Λιθουανίας στη Μόσχα για επίσημη διαμαρτυρία και τόνισε ότι η χώρα της Βαλτικής παραβίασε τις διεθνείς συμφωνίες.

Παράλληλα, το υπουργείο κάλεσε τον πρεσβευτή της ΕΕ στη Μόσχα Μάρκους Εντερερ σχετικά με τους «αντιρωσικούς περιορισμούς», όπως τους αποκαλεί η Μόσχα και του ζήτησε να αποκατασταθεί «αμέσως» η διαμετακόμιση προϊόντων στην περιοχή, ενώ δεσμεύθηκε να λάβει «αντίμετρα», αν η κατάσταση δεν βελτιωθεί.

«Αυτή είναι φυσικά μία κατάσταση, η οποία μπορεί να επιλυθεί με διπλωματικά μέσα», είχε δήλωσει την Δευτέρα ο Αντόν Αλιχάνοφ, κυβερνήτης του Καλίνινγκραντ στη ρωσική τηλεόραση, ο οποίος επιχείρησε να ρίξει τους τόνους. «Οπως γνωρίζω, αύριο (την Τρίτη) ο Μάρκους Εντερερ, πρεσβευτής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη Ρωσία, θα κληθεί στο υπουργείο των Εξωτερικών, ενώ θα ενημερωθεί για τις ειδικές συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί εδώ», σύμφωνα με τον Αλιχάνοφ.

Την ίδια στιγμή, ο λιθουανός υπουργός Εξωτερικών, Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις, δήλωσε ότι η χώρα του απλώς εφαρμόζει τις κυρώσεις που έχει επιβάλει η ΕΕ, της οποίας είναι μέλος. Είπε ότι τα μέτρα που εισήχθησαν το Σάββατο ελήφθησαν μετά από «διαβούλευση» με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Το ίδιο είπε και ο Ζοσέπ Μπορέλ, που υποστήριξε τη στάση της Λιθουανίας, λέγοντας ότι η χώρα δεν ενεργεί μονομερώς και εφαρμόζει μόνο κυρώσεις της ΕΕ. «Σύμφωνα με τις κυρώσεις της ΕΕ, υπάρχουν περιορισμοί στις εισαγωγές και τις εξαγωγές για ορισμένα. Η Λιθουανία δεν κάνει τίποτα άλλο από το να εφαρμόζει τις κατευθυντήριες γραμμές που παρέχονται από την Επιτροπή… εάν διέρχονται από το έδαφος της ΕΕ για ορισμένα αγαθά, αυτό απαγορεύεται».

Ο Μπορέλ διέψευσε κατηγορηματικά ότι επιβάλλεται «μπλόκο» μεταξύ του Καλίνινγκραντ και άλλων περιοχών της Ρωσίας, προσθέτοντας ότι η διέλευση επιβατών και εμπορευμάτων στα οποία δεν επιβλήθηκαν κυρώσεις, συνεχίζεται.

Οπως σημείωσε ο Guardian, τα αγαθά που πλήττονται από τις κυρώσεις της ΕΕ, περιλαμβάνουν άνθρακα, μέταλλα, κατασκευαστικά υλικά και προηγμένη τεχνολογία.

Στο Καλίνινγκραντ πάντως, ο κόσμος έσπευσε στα καταστήματα μαζικά για να αγοράσει προμήθειες.

Ο συντάκτης της Corriere della Sera Ιμαρίζιο έγραψε ότι η ρωσική πόλη «λίαν συντόμως μπορεί να γίνει η μονάδα μέτρησης της νέας γεωπολιτικής αστάθειας που δημιουργήθηκε από την εισβολή στην Ουκρανία».

Η λιθουανική απαγόρευση ανακοινώθηκε το περασμένο Σάββατο και αφορά τη σιδηροδρομική διαμετακόμιση αγαθών προς τη ρωσική πόλη, προϊόντων τα οποία υπόκεινται σε διεθνείς κυρώσεις. Τα κρατικά ΜΜΕ της Ρωσίας καυτηρίασαν το «χτύπημα κάτω από τη μέση» και ανέφεραν τη φράση «casus belli» («αιτία πολέμου»). Ο κυβερνήτης της περιοχής, Αντον Αλιχάνοφ ονόματι, κατήγγειλε ως παράνομη την απόφαση της κυβέρνησης του Βίλνιους λέγοντας ότι «αυτές είναι ενέργειες που μπορούν να έχουν εκτεταμένες επιπτώσεις» και υπενθυμίζοντας ότι οι υπογράψαντες τη συμφωνία του 2004 περί εντάξεως της Λιθουανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση είχαν συμφωνήσει στην ελεύθερη διαμετακόμιση όλων των αγαθών στο Καλίνινγκραντ, συμπεριλαμβανομένων των ενεργειακών.

Ο Κονσταντίν Κοζάτσεφ, αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, της Ανω Βουλής του Κοινοβουλίου, προσωπικότητα με βάρος σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, έλαβε και αυτός θέση δημοσίως: «Ως κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, η Λιθουανία παραβιάζει μία σειρά από νομικώς δεσμευτικές διεθνείς πράξεις» είπε. Ο Ιταλός έγραψε ότι «η ρωσική αγανάκτηση τείνει να ξεχνά ποια είναι η βασική αιτία ορισμένων αποφάσεων», εννοώντας το Ουκρανικό. «Ο φόβος που δημιουργήθηκε από την εισβολή στην Ουκρανία έχει αναζωπυρώσει τα κρούσματα που φαινόταν να έχουν υποχωρήσει. Η χόβολη δεν έχει σταματήσει να καίει στις σχέσεις Λιθουανίας και Ρωσίας, με τη δεύτερη να μην κρύβει ποτέ τη δυσαρέσκειά της για την ύπαρξη αυτής της μικρής χώρας της Βαλτικής».

Ο Ιμαρίζιο σημείωσε επίσης ότι «τους τελευταίους μήνες η ρωσική τηλεόραση φιλοξενεί συνεχείς εκκλήσεις για τη δημιουργία ενός διαδρόμου μεταξύ του Καλίνινγκραντ και της υπόλοιπης χώρας». Και ερμήνευσε τι σημαίνουν αυτές οι εκκλήσεις ως εξής: «Κάτι τέτοιο θα μπορούσε να γίνει μόνο με στρατιωτική επίθεση». Συγχρόνως έδωσε και την πληροφορία ότι «από τις 24 Φεβρουαρίου οι πλατείες και οι δρόμοι που αφιερώνονται στους νεκρούς του Ιανουαρίου του 1991 έχουν πολλαπλασιαστεί στη Λιθουανία». Τι είχε συμβεί τότε; «Τα σοβιετικά στρατεύματα επιτέθηκαν σε κυβερνητικά κτίρια στο Βίλνιους με σκοπό να διακόψουν τη συνεχιζόμενη διαδικασία ανεξαρτητοποίησης της χώρας».

Σημειώνεται πως τον περασμένο Δεκέμβριο, πηγές του Κρεμλίνου είχαν προειδοποιήσει ότι σε περίπτωση που η Λιθουανία μπλοκάρει την μεταφορά αγαθών από την Λευκορωσία προς το Καλίνιγκραντ, η αντίδραση της Ρωσικής Ομοσπονδίας θα είναι «καταιγιστική».

Το σημείωμά του ο Ιταλός το έκλεισε με αναφορά στον Ντίμτρι Μεντβέντεφ, δηλαδή στον νυν αντιπρόεδρο του ρωσικού Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας. Ο άνθρωπος που έχει περάσει απ’ όλα τα αξιώματα πρώτης γραμμής της Ρωσίας «αναρωτήθηκε αν θα υπάρχει Ευρωπαϊκή Ενωση όταν ολοκληρωθεί η ενταξιακή διαδικασία της Ουκρανίας»… Και ο θεωρούμενος σοβαρός Σεργκέι Λαβρόφ είπε ότι «οι ΗΠΑ εργάζονται για να φιμώσουν τη Ρωσία στα διεθνή ζητήματα, αναγκάζοντάς την να υποκύψει στους νόμους που εφηύραν οι ίδιες» και ότι «τελικά οι ΗΠΑ θα αποτύχουν». Τις δηλώσεις Λαβρόφ ο Ιμαρίζιο τις ερμήνευσε ως εξής: «Μπορεί και να αναφέρθηκε στη λιθουανική υπόθεση».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News