Ραγδαίες είναι οι εξελίξεις στο Καζακστάν τις τελευταίες ώρες.
Ο πρόεδρος της χώρας αποδέχθηκε την παραίτηση της κυβέρνησής του και κήρυξε σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης πολλές περιοχές, μετά τα βίαια επεισόδια που ξέσπασαν τις τελευταίες ημέρες λόγω της αύξησης των τιμών του αερίου.
Ο Κασίμ-Γιομάρτ Τοκάγεφ ανακοίνωσε ότι ανέλαβε την προεδρία του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας και υποσχέθηκε ότι θα ενεργήσει με την «μέγιστη σκληρότητα» για την αντιμετώπιση των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων.
Σε τηλεοπτικό του διάγγελμα ο Τοκάγεφ δήλωσε επίσης ότι υπάρχουν θύματα μεταξύ των δυνάμεων ασφαλείας από τις ταραχές στο Αλμάτι. Διευκρίνισε ότι δεν θα εγκαταλείψει την χώρα και ότι θα παραμείνει στην πρωτεύουσα Νουρ-Σουλτάν
Η αστυνομία ανακοίνωσε ότι συνέλαβε περισσότερους από 200 διαδηλωτές και ότι σχεδόν 100 αστυνομικοί τραυματίστηκαν στις διαδηλώσεις.
Οι διαμαρτυρίες αυτές, μεταξύ των οποίων η διαδήλωση χιλιάδων ανθρώπων την οποία διέλυσαν οι δυνάμεις της τάξης ρίχνοντας βομβίδες κρότου-λάμψης και δακρυγόνα κατά τη διάρκεια της νύχτας στο Αλμάτι, την οικονομική πρωτεύουσα του Καζακστάν, αποτελούν σπάνιο φαινόμενο στη χώρα.
Το υπουργείο Εσωτερικών ανακοίνωσε ότι περισσότεροι από 200 διαδηλωτές συνελήφθησαν για «παραβίαση της δημόσιας τάξης» και ότι 95 αστυνομικοί τραυματίστηκαν.
Οι διαδηλωτές «προχώρησαν σε προκλήσεις», αποκλείοντας δρόμους και την κυκλοφορία, «διαταράσσοντας τη δημόσια τάξη», σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών.
«Εξτρεμιστές και ριζοσπάστες» έχουν βγει στους δρόμους στο Αλμάτι, την Τετάρτη και «έχουν ξυλοκοπήσει 500 πολίτες και λεηλατήσει εκατοντάδες επιχειρήσεις», δήλωσε ο αρχηγός της αστυνομίας της μεγαλύτερης πόλης του Καζακστάν.
Η αστυνομία, η Εθνοφρουρά και μονάδες του στρατού συμμετέχουν στην επιχείρηση ασφαλείας στην πόλη.
Χιλιάδες διαδηλωτές έκαναν έφοδο στο δημαρχείο του Αλμάτι, την Τετάρτη, καταφέρνοντας να διεισδύσουν στο εσωτερικό του κτιρίου, παρά τις βομβίδες κρότου-λάμψης και τα δακρυγόνα που εξαπέλυε εναντίον τους η αστυνομία.
Το Reuters είχε μεταδώσει νωρίτερα ,επικαλούμενο εικόνες που είχε ανεβάσει απευθείας στο Instagram ένας μπλόγκερ στο Καζακστάν, ότι φωτιά μαινόταν στο γραφείο του δημάρχου του Αλμάτι και ότι εκεί κοντά ακούγονταν πυροβολισμοί.
Ανδρες με αστυνομικές στολές εθεάθησαν να καταθέτουν τα κράνη και τις ασπίδες τους σε έναν σωρό και να ενώνονται με τους διαδηλωτές. «Ερχονται με το μέρος μας!», φώναξε μια γυναίκα ενώ αγκάλιαζε έναν άλλον διαδηλωτή.
Νωρίτερα στη διάρκεια της νύχτας, ο πρόεδρος Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγεφ αποδέχθηκε την παραίτηση της κυβέρνησης. Ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Αλιχάν Σμαΐλοφ θα αναλάβει προσωρινά καθήκοντα πρωθυπουργού ως τον σχηματισμό νέας κυβέρνησης.
Επίσης κατάσταση εκτάκτου ανάγκης κηρύχθηκε ως τις 19 Ιανουαρίου στην περιοχή του Μανγκιστάου, από όπου ξεκίνησαν οι διαδηλώσεις, και στην περιοχή του Αλμάτι, με βραδυνή απαγόρευση κυκλοφορίας.
Λίγες ώρες νωρίτερα ο Τοκάγεφ είχε απευθυνθεί στον πληθυσμό με βίντεό του που μεταδόθηκε στο Facebook, στο οποίο έκανε έκκληση για να επανέλθει η ηρεμία.
«Δεν χρειαζόμαστε την σύγκρουση», είπε, αφότου νωρίτερα είχε προειδοποιήσει τους διαδηλωτές να απόσχουν από οποιαδήποτε «πρόκληση».
Οι οργισμένες κινητοποιήσεις ξέσπασαν την Κυριακή έπειτα από αύξηση των τιμών του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LΝG) στην πόλη Τζαναοζέν, στο δυτικό τμήμα της χώρας, και στη συνέχεια επεκτάθηκαν στην μεγάλη περιφερειακή πόλη Ακτάου και μετά στο Αλμάτι.
Αρχικά η κυβέρνηση προσπάθησε να καθησυχάσει τους διαδηλωτές, χωρίς επιτυχία, αποδεχόμενη μείωση της τιμής του υγροποιημένου φυσικού αερίου, ορίζοντάς την τιμή του λίτρου στα 50 τένγκε (0,1 ευρώ) στην περιοχή, έναντι 120 που στοίχιζε στην αρχή του έτους.
Την Τρίτη, στο Αλμάτι, η αστυνομία διέλυσε πλήθος 5.000 ανθρώπων με βομβίδες κρότου-λάμψης και δακρυγόνα.
Οι διαδηλωτές, ορισμένοι από τους οποίους επιτέθηκαν σε αυτοκίνητα, φώναζαν αντικυβερνητικά συνθήματα όπως «παραίτηση της κυβέρνησης» και «έξω ο γέρος», αναφερόμενοι στον πρώην πρόεδρο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγεφ, μέντορα του σημερινού ηγέτη και πρόσωπο που εξακολουθεί να ασκεί μεγάλη επιρροή.
Οι δημοφιλείς πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης WhatsApp, Telegram και Signal δεν ήταν την Τετάρτη διαθέσιμες στο Καζακστάν, ενώ οι ιστότοποι δύο ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης έδειχναν να είναι αποκλεισμένοι.
Για «εθνικής εμβέλειας βλάβη στο Ιντερνετ» έκανε λόγο η μη κυβερνητική οργάνωση παρακολούθησης του Διαδικτύου, NetBlocks.
«Το Καζακστάν αντιμετωπίζει αυτήν την στιγμή εθνικής εμβέλειας βλάβη του Ιντερνετ, έπειτα από μία ημέρα προβλημάτων στο mobile internet και επιμέρους περιορισμών», ανακοίνωσε η ΜΚΟ τονίζοντας ότι το γεγονός αυτό «πιθανόν να περιορίσει σημαντικά την κάλυψη των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που κλιμακώνονται».
Η τηλεόραση μετέδωσε εξάλλου ότι συνελήφθη ο διευθυντής εργοστασίου επεξεργασίας αερίου και άλλος ένας αξιωματούχος στην περιοχή του Μανγκιστάου, όπου βρίσκεται το Τζαναοζέν.
Αυτοί κατηγορούνται ότι «αύξησαν χωρίς λόγο την τιμή του αερίου», γεγονός το οποίο «προκάλεσε μαζικές κινητοποιήσεις σε όλη τη χώρα».
Το Καζακστάν, η μεγαλύτερη οικονομία της κεντρικής Ασίας, συνηθισμένη σε διψήφιους αριθμούς ανάπτυξης στο παρελθόν, υποφέρει από τη μείωση των τιμών του πετρελαίου και την οικονομική κρίση στη Ρωσία, που έχει οδηγήσει σε υποτίμηση του τένγκε και υψηλό πληθωρισμό.
Η περιοχή του Μανγκιστάου εξαρτάται από το υγροποιημένο φυσικό αέριο, το οποίο αποτελεί το βασικό καύσιμο για τα αυτοκίνητα, και οποιαδήποτε αύξηση της τιμής του προκαλεί αύξηση της τιμής των προϊόντων διατροφής, η οποία έχει ήδη αυξηθεί από τότε που ξέσπασε η πανδημία του νέου κορονοϊού.
Προειδοποίηση της Ρωσίας
Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ δήλωσε την Τετάρτη ότι το Καζακστάν μπορεί να επιλύσει μόνο του τα προβλήματά του και ότι είναι σημαντικό να μην υπάρξει καμία εξωτερική ανάμειξη, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων RIA.
Το Καζακστάν δεν ζήτησε από τη Ρωσία βοήθεια για να αντιμετωπίσει τις διαδηλώσεις που προκάλεσαν την παραίτηση της κυβέρνησης, πρόσθεσε το πρακτορείο επικαλούμενο τις δηλώσεις του Πεσκόφ.
Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών σημείωσε παράλληλα, σύμφωνα με το RIA που επικαλείται ανακοίνωσή του, ότι παρακολουθεί στενά την κατάσταση στο Καζακστάν και ότι υπολογίζει «στην εξομάλυνσή της το συντομότερο δυνατό».
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News