Μερικοί από τους αρχαιότερους ιστορικούς θησαυρούς του Ιράν παρουσιάζονται σε διαδικτυακή δημοπρασία με στόχο τη μείωση του κρατικού χρέους εξαιτίας των δυτικών κυρώσεων, που έχουν επιβληθεί στη χώρα. Για την ακρίβεια 19 ακίνητα θα δημοπρατηθούν στις 22 Μαΐου από το Υπουργείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Τουρισμού και Χειροτεχνίας.

Ωστόσο, η απόφαση έχει καταδικαστεί από ειδικούς, γράφει στους βρετανικούς Times η Μέλανι Σουάν, σε ανταπόκρισή της από το Ντουμπάι. Ο Μοχάμαντ Γκαριπούρ, ένας από τους κορυφαίους ιστορικούς Αρχιτεκτονικής του Ιράν, είπε ότι το σχέδιο είναι «εξαιρετικά ανησυχητικό και φαίνεται ότι έγινε βιαστικά». Και πρόσθεσε ότι η έλλειψη έρευνας πίσω από το σχέδιο είναι «ανησυχητική».

Με τις διαδηλώσεις στο εσωτερικό να βυθίζουν το κράτος στη χειρότερη περίοδο της σύγχρονης ιστορίας του, για να συγκεντρώσει κεφάλαια, το Ιράν προτείνει επίσης την πώληση μερικών από τα νησιά του και την πλούσια σε πετρέλαιο επαρχία Χουζεστάν μαζί με πολλά άλλα κρατικά περιουσιακά στοιχεία.

Ενα από τα πιο σημαντικά κτίρια στον κατάλογο είναι το πλίνθινο κάστρο Ραγιέν στην επαρχία Κερμάν, το οποίο  πιστεύεται ότι είναι 1.000 ετών, με θεμέλια πιθανώς πολύ παλαιότερα, που χρονολογούνται στην προϊσλαμική εποχή. Προς πώληση είναι και η εξοχική κατοικία του Νασρεντίν Μιρζά, ενός πρίγκιπα της δυναστείας των Κατζάρ. Το κτίριο, που ανήκε τους κληρονόμους του πρίγκιπα, κατασχέθηκε μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979 και τώρα ανήκει στην κυβέρνηση, όπως και πολλά άλλα κτίρια που ανήκαν σε μέλη της δυναστείας των Παχλεβί και των Κατζάρ.

Ο Γκαριπούρ είπε ότι, ιστορικά, το οικονομικό συμφέρον των ιδιωτών αντικατέστησε τα ζητήματα της διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. «Ενα παράδειγμα που έρχεται στο μυαλό είναι το χαμάμ του Κοσρό Αγά στο Ισφαχάν από την εποχή των Σαφαβιδών (1501 – 1736, μια από τις πιο σημαντικές βασιλικές δυναστείες του Ιράν) το οποίο καταστράφηκε το 1995 χωρίς κανείς να αναλάβει την ευθύνη», είπε. «Εάν αυτά τα κτίρια του νέου καταλόγου πωληθούν σε νέους ιδιοκτήτες, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι θα κινδυνεύσουν επίσης να καταστραφούν».

Λόγω της έλλειψης πόρων και της προβληματικής οικονομίας, πολλά από τα πιο πολύτιμα κομμάτια κληρονομιάς της χώρας αφήνονται στην τύχη τους. Το 2021, οι εκθέσεις κατάστασης διατήρησης της Σύμβασης Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco ανέφεραν την «εμπορική ανάπτυξη» και τον «κίνδυνο κατάρρευσης» μεταξύ πολλών ανησυχιών για τα 26 μνημεία της Unesco στο Ιράν.

Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κτίρια πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν μετατραπεί σε ξενοδοχεία και εστιατόρια, δίνοντας νέα πνοή σε ακίνητα που διαφορετικά θα είχαν παραμεληθεί, αλλά υπάρχει η πιθανότητα τέτοιες μετατροπές να βάζουν σε κίνδυνο τα κοντινά κτίρια, εάν η διαδικασία δεν γίνεται υπό την επίβλεψη ειδικών.

Το ιρανικό ριάλ υποχώρησε πρόσφατα σε ιστορικό χαμηλό, λόγω των κυρώσεων που επέβαλαν οι δυτικές χώρες στην Τεχεράνη σε απάντηση για την βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων με αφορμή τον θάνατο της 22χρονης κουρδικής καταγωγής Μαχσα Αμινί στις 16 Σεπτεμβρίου 2022. Ο θάνατός της ενώ ήταν υπό κράτηση από την αστυνομία ηθών, έγινε σύμβολο της βίας κατά των γυναικών στην Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν. Κατά τη βίαιη καταστολή των διαδηλώσεων που ακολούθησαν περισσότερα από 500 άτομα έχασαν τη ζωή τους, με χιλιάδες άλλους να έχουν συλληφθεί και φυλακιστεί και πολλοί να έχουν καταδικαστεί σε θάνατο.

Ο πληθωρισμός έχει αυξηθεί πάνω από το 50% και τουλάχιστον οι μισοί κάτοικοι της χώρας έχουν εξαναγκαστεί να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας καθώς η κατάσταση επιδεινώνεται. Και κάποιοι φοβούνται ότι θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα σε ξένες επενδύσεις από χώρες, που δεν υποστηρίζουν τις κυρώσεις, όπως η Κίνα.

Η Μαριάμ Σιναέι, βρετανοϊρανή δημοσιογράφος του πρακτορείου ειδήσεων Iran International, έγραψε ότι το σχέδιο ιδιωτικοποίησης δημιουργήθηκε από τον πρόεδρο Εμπραχίμ Ραΐσι και την ομάδα του, που κάνουν ό,τι μπορούν για να ρευστοποιήσουν δημόσια περιουσιακά στοιχεία καθώς η οικονομία καταρρέει.

«Διαφημίζεται ως τρόπος για τη βελτίωση της παραγωγής πλούτου και της ανάκαμψης της παραγωγής στο Ιράν, αλλά αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό από το κοινό, που έχει γίνει μάρτυρας διεφθαρμένων ιδιωτικοποιήσεων τα τελευταία 15 χρόνια, με τα κρατικά ακίνητα να πωλούνται σε γελοία χαμηλές τιμές σε άτομα με καλές διασυνδέσεις», υπογράμμισε.

Δεδομένης της απελπιστικής οικονομικής κατάστασης και των διεθνών κυρώσεων, ο Μοχάμαντ Γκαριπούρ συμφώνησε ότι είναι πιθανό μόνο η πλούσια ελίτ του Ιράν και πολιτικά συνδεδεμένη με το καθεστώς της χώρας να μπορεί να αγοράσει τα ακίνητα: «Εχουμε δει παραδείγματα στο παρελθόν όπου άτομα με διασυνδέσεις μπόρεσαν να χαλαρώσουν ή να παραβιάσουν τους κανόνες ώστε να ταιριάξουν με τα δικά τους συμφέροντα, σε βάρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας», πρόσθεσε ο ιρανός ιστορικός.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News