Ο ρωσικός κρατικός γίγαντας φυσικού αερίου ανακοίνωσε την επ’ αόριστον παράταση της τριήμερης –αρχικά– διακοπής των ροών φυσικού αερίου μέσω της βασικής ενεργειακής αρτηρίας της Ευρώπης, του Nord Stream 1, επικαλούμενος τεχνικούς λόγους.

Αυτή η εξέλιξη «δεν είναι τυχαία», σχολίασε ο οικονομικός συντάκτης του BBC Φαϊζάλ Ισλάμ.

Λίγες ώρες νωρίτερα οι κορυφαίοι υπουργοί Οικονομικών της Δύσης είχαν προαναγγείλει την κλιμάκωση των κυρώσεων στο ρωσικό πετρέλαιο. Οι ισχυρότερες οικονομικά χώρες, οι G7, συμφώνησαν να επιβάλουν πλαφόν στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου.

Στόχος είναι ο περιορισμός των εσόδων που χρηματοδοτούν τον πόλεμο του Κρεμλίνου στην Ουκρανία, καθώς η Μόσχα κερδίζει περισσότερα από τις εξαγωγές πετρελαίου παρά από τις εξαγωγές φυσικού αερίου.

Ο επίσημος λόγος για το κλείσιμο της στρόφιγγας είναι η διαπίστωση διαρροής αερίου, κατά τη Gazprom. Η ρωσική πλευρά ισχυρίζεται, επίσης, ότι ο αγωγός δεν μπορεί να επισκευαστεί λόγω των κυρώσεων.

Ωστόσο λίγοι παρατηρητές έχουν πειστεί για το ότι τα «τεχνικά προβλήματα» δεν κρύβουν μια προσπάθεια ενεργειακού εκβιασμού της Ευρώπης, επισήμανε ο δημοσιογράφος του ΒΒC.

Σε κάθε περίπτωση, πρόκειται για μια «πολύ σοβαρή εξέλιξη», προσέθεσε ο Ισλάμ, θυμίζοντας ότι «η Ρωσία διατηρούσε τις ροές φυσικού αερίου προς την Ευρώπη ακόμη και κατά την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου».

Από την άλλη, αυτή η διακοπή λειτουργίας του Nord Stream -1, όπως και η έντονη προσπάθεια της Gazprom να κατηγορήσει τον γερμανικό ενεργειακό γίγαντα Siemens για την κατάσταση, δεν αποτελεί παρά το αποκορύφωμα της εδώ και δεκαετίες προβληματικής ενεργειακής σχέσης Ρωσίας και Γερμανίας, εκτίμησε ο ίδιος.

Κατά το μεγαλύτερο μέρος αυτής της σχέσης η Βόννη, και στη συνέχεια το Βερολίνο, επωφελούνταν του φθηνού ρωσικού αερίου –με τη σημασία των εξαγωγών του οποίου είχε ασχοληθεί ένας νεότερος Βλαντίμιρ Πούτιν, στο πλαίσιο της τη διδακτορικής του διατριβής–, όμως αργότερα η εξάρτηση άλλαξε τους όρους.

«Οταν επισκέφτηκα τα κεντρικά γραφεία της Gazprom, καθώς και εγκαταστάσεις της στη Σιβηρία, πριν από μια δεκαετία, μου είπαν απειλητικά ότι “όποιος προσπαθεί τεχνητά να μειώσει τον ρόλο του ρωσικού φυσικού αερίου παίζει ένα πολύ επικίνδυνο παιχνίδι”. Μια επίσκεψη στο κοίτασμα Νόβι Ουρενγκόι έκανε φανερό ότι η Gazprom εδραίωνε την κυριαρχία της στο ρωσικό κράτος, με κάποια βοήθεια από το Βερολίνο», αφηγήθηκε ο Ισλάμ.

Ο πρώην καγκελάριος της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ επέκτεινε αυτή τη σχέση με την κατασκευή του προαναφερθέντος αγωγού, του Nord Stream, ο οποίος του έδωσε στη συνέχεια δουλειά στο διοικητικό συμβούλιο της Gazprom. Με τη σειρά της η Gazprom χρηματοδότησε το γερμανικό ποδόσφαιρο, καθώς και την κορυφαία ποδοσφαιρική διοργάνωση της Ευρώπης, το Champions League.

Το πιο απίστευτο ίσως –συνέχισε ο δημοσιογράφος του BBC– είναι ότι η γερμανική βιομηχανία αντάλλαξε τις υπόγειες εγκαταστάσεις αποθήκευσης αερίου  με προνομιακή πρόσβαση σε βαθιά αποθέματα φυσικού αερίου κάτω από τη σιβηρική τούνδρα.

Οι γερμανικές εγκαταστάσεις, σχεδιασμένες για ανθεκτικότητα απέναντι στη ρωσική ενεργειακή διπλωματία, πέρασαν στη ρωσική ιδιοκτησία. Μάλιστα αυτές οι συναλλαγές ολοκληρώθηκαν το 2015, μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία.

Ψήγματα ελπίδας, ωστόσο, μπορούν να βρεθούν τώρα στις ίδιες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, κατά το ίδιο δημοσίευμα. Η γερμανική κυβέρνηση κατάσχεσε τους αποθηκευτικούς χώρους, στους οποίους δεν είχαν αποθηκευτεί σημαντικές ποσότητες αερίου πέρυσι, και οι εταιρείας ενέργειας έσπευσαν να τους γεμίσουν κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, αγοράζοντας όσο το δυνατόν περισσότερο φυσικό αέριο σε κάθε τιμή, υποστηριζόμενες από κρατικά δάνεια.

Οι τεράστιες γερμανικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης ενέργειας είναι γεμάτες κατά 84%, ενώ ήταν γεμάτες σε ποσοστό μικρότερο του 50% τον Ιούνιο. Οι περισσότερες μεγάλες οικονομίες επιχείρησαν να προετοιμαστούν αναλόγως για το ενδεχόμενο μείωσης των προμηθειών σε αέριο επί πολλές εβδομάδες.

Σύμφωνα με τον Φαϊζάλ Ισλάμ, αυτός είναι και ο λόγος που oι τιμές του φυσικού αερίου στις διεθνείς αγορές έχουν μειωθεί σε σχέση με τα εξαιρετικά υψηλά επίπεδα που είχαν φτάσει την περασμένη εβδομάδα –εξακολουθούν, πάντως, να μη κινούνται σε κανονικά επίπεδα.

Κλείνοντας το άρθρό του, ο δημοσιογράφος του BBC σημείωσε ότι η εξασφάλιση ενεργειακών προμηθειών εκτός Ρωσίας, η οποία και θα ηρεμούσε την αγορά, παραμένει ένα κρίσιμο ζήτημα προς επίλυση, με τον πραγματικό αντίκτυπο όλων των παραπάνω να εξαρτάται και από τη διάρκεια της διακοπής των ροών μέσω του Nord Stream 1.

«Ομως αν κάτι είναι σίγουρο, τόσο για τη Γερμανία όσο και για την υπόλοιπη Ευρώπη, αυτό είναι ότι δεν θα υπάρξει επιστροφή στην εξάρτηση από τη Ρωσία», κατέληξε ο Ισλάμ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News