Μπορεί η δημοτικότητα του Φρανσουά Ολάντ να έχει αρχίσει να παίρνει και πάλι την κατηφόρα, αλλά ο γάλλος πρόεδρος δεν το βάζει κάτω – τουλάχιστον στο πεδίο των σόσιαλ μίντια. Και αφού λογαριασμό στο  Instagram έχει από τον περασμένο Οκτώβριο, στις αρχές του νέου έτους θα επιχειρήσει ένα διπλό άνοιγμα δημιουργώντας προεδρικούς λογαριασμούς στην εφαρμογή μηνυμάτων Snapchat και στην Υπηρεσία Πληροφόρησης της Κυβέρνησης (SIG). Ο στόχος αυτού του διπλού ανοίγματος δεν είναι άλλος από τους νέους ψηφοφόρους. Κι έχει νόημα. Σύμφωνα με έρευνα που επικαλείται το L’Obs, το 71% των χρηστών του Snapchat είναι μεταξύ 18 και 34 ετών.

Στον λογαριασμό του Ολάντ, εξηγούν από το Ελιζέ, «θα υπάρχουν αναρτήσεις που θα ενημερώνουν για τη δραστηριότητα του Ολάντ, από τη διεθνή σκηνή έως την εσωτερική πολιτική, με ένα πιο προσωπικό ύφος όμως». Όπως φαίνεται, έχει περάσει ανεπιστρεπτί εκείνη η εποχή όπου ο γάλλος πρόεδρος εξηγούσε ότι δεν ήταν ιδιαίτερα δραστήριος στο Twitter επειδή προτιμούσε τον «άμεσο διάλογο». Αυτά τον Μάιο του 2013. Δυόμιση χρόνια αργότερα, ο Ολάντ έχει 1,3 εκατομμύρια followers στο Twitter, 760.000 φίλους στο Facebook, 16.000 στο Vine και 34.000 στο Instagram. Μένει να φανεί πόσους φίλους θα κάνει στο Snapchat. Και – κυρίως – αν όλες αυτές οι φιλίες θα μετατραπούν σε ψήφους στις προεδρικές εκλογές του 2017.

Ηταν στις αρχές αυτού του μήνα όταν ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας Μάριο Ντράγκι είχε αφήσει να εννοηθεί ότι θα έκανε και πάλι «whatever it takes» για να επαναφέρει την ανάπτυξη στην ευρωζώνη. Και αυτό το «ό,τι χρειάζεται» θα ήταν σε αυτήν την περίπτωση η επέκταση της ποσοτικής χαλάρωσης, δηλαδή ένας νέος γύρος απόκτησης κρατικών ομολόγων από την ΕΚΤ προκειμένου να ρεύσει χρήμα στο οικονομικό σύστημα. Οι ειδικοί εκτιμούν πάντως ότι μια τέτοια κίνηση είναι απίθανη το 2016. Ή, τουλάχιστον, έτσι λένε 33 ειδικοί που μίλησαν στους FT. Οι μισοί από αυτούς πιστεύουν ότι η ΕΚΤ δεν θα λάβει άλλα μέτρα και ότι θα συνεχίσει έως τον Μάρτιο του 2017 την ίδια πολιτική ποσοτικής χαλάρωσης (60 δισ. ευρώ τον μήνα) που είχε εγκαινιάσει τον Μάρτιο του 2015. Κι όσοι βλέπουν νέες επεμβάσεις, είτε στο μέτωπο της ποσοτικής χαλάρωσης είτε στο μέτωπο των επιτοκίων, πιστεύουν ότι αυτές θα έχουν τον χαρακτήρα μικρών διορθωτικών κινήσεων.

Οι ειδικοί που μίλησαν στους FT προβλέπουν επίσης ότι ο ρυθμός ανάπτυξης θα κινηθεί γύρω στο 1,6% και ο πληθωρισμός στο 1%. Με άλλα λόγια, ο στόχος του 2% είναι ακόμη μακρινός. Αλλά κανένας από αυτούς δεν επιρρίπτει ευθύνες στον Μάριο Ντράγκι. Η ευθύνη, σημειώνουν, βαραίνει τους πολιτικούς. Ή, όπως λέει ο οικονομικός σύμβουλος της UBS Τζορτζ Μάγκνους, «δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της η ΕΚΤ θα επηρέαζαν τον βασικό παράγοντα που εμποδίζει την αύξηση της ζήτησης στην ευρωζώνη. Κι αυτός είναι η απουσία της ενδεδειγμένης φορολογικής και δημοσιονομικής πολιτικής». Εκείνος ο σύμβουλος του Μπιλ Κλίντον θα το έλεγε με πιο απλά λόγια: «Είναι η πολιτική, ανόητε».

Αφού έφαγε ό,τι έφαγε από φοίνικες στη Μέση Ανατολή, στη Βόρεια Αφρική, στην Ιταλία, στην Ισπανία και φυσικά στην Ελλάδα, το κόκκινο σκαθάρι έφτασε ως την Αμερική για να χορτάσει την πείνα του. Κι αν στην Καλιφόρνια ο αδηφάγος κίνδυνος αντιμετωπίστηκε με επιτυχία την περασμένη άνοιξη, δεν συνέβη το ίδιο και στην Καραϊβική όπου σε κάποια νησιά καταστρέφει σιγά σιγά ολόκληρο το τοπίο. Ο συναγερμός χτύπησε στην Αντίγκουα όπου το κόκκινο σκαθάρι ή Rhynchophorus ferrugineus Olivier, έχει καταστρέψει ήδη χιλιάδες κοκοφοίνικες. Αυτό το φοβερό έντομο έφτασε στην Αντίγκουα κρυμμένο σε κορμούς δέντρων που είχαν εισαχθεί για να χρησιμοποιηθούν στις κατασκευές ως ξυλεία ή για να μεταφυτευτούν. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η εισαγωγή φοινίκων έχει απαγορευτεί από το 2012, όταν και εντοπίστηκαν οι πρώτοι κόκκινοι εισβολείς.

Tο πρόβλημα με το κόκκινο σκαθάρι είναι ότι η αντιμετώπισή του έχει μεγάλο οικονομικό κόστος. Αυτός είναι ο λόγος που στην Αντίγκουα πολλοί καλλιεργητές αφήνουν τα δέντρα τους να πεθάνουν. Αποτέλεσμα; «Περίπου το 45% των χιλιάδων κοκοφοινίκων του νησιού έχει καταστραφεί» εξηγεί η Μπάρμπαρα Τζαπάλ, επικεφαλής της τοπικής αγροτικής υπηρεσίας. Οι επιπτώσεις στην τοπική οικονομία δεν είναι καθόλου αμελητέες. Γιατί δεν είναι μόνο οι πωλητές νερού από καρύδα που έχουν πληγεί, αλλά και οι παραγωγοί φοινικέλαιου, αλευριού, υφάσματος και ζάχαρης. Για να μη μιλήσει κανείς για το πόσο ελκυστική τουριστικά μπορεί να είναι η εικόνα ενός νησιού της Καραϊβικής χωρίς φοίνικες. Μα δεν υπάρχει λύση; Σύμφωνα με τον οικολόγο Μάρτιν Ντάντλεϊ αυτές είναι οι οδηγίες που πρέπει να ακολουθήσουν οι καλλιεργητές: «Αναζητήστε τους φοίνικες που δείχνουν να αντέχουν χάρις σε κάποια γενετική αιτία, αφήστε τους καρπούς τους να γίνουν σπόροι αντί να τους συλλέξετε και φτιάξτε φυτώρια με τους ανθεκτικούς φοίνικες για να αντικαταστήσετε σιγά σιγά εκείνους που σκοτώνουν τα έντομα». Διαφορετικά, τα κόκκινα σκαθάρια θα συνεχίσουν να λυμαίνονται την Καραϊβική σαν τους παλιούς πειρατές.

Αν το καλοσκεφτεί κανείς, τα δώρα είναι μια ανθρώπινη δραστηριότητα χωρίς νόημα. Ακόμη χειρότερα: είναι αντίθετη με το δαρβινικό αξίωμα της μάχης για την επιβίωση. Τότε γιατί κάθε Δεκέμβριο σπαταλάμε χρόνο και χρήμα για να κάνουμε δώρα σε φίλους, συγγενείς, συναδέλφους, αλλά ακόμη και άγνωστους; Το ερώτημα θέτει το ηλεκτρονικό περιοδικό Rue 89, αφιερώνοντας τον δικό του χώρο και χρόνο στη «νευροεπιστήμη του Αγιου Βασίλη» για να εντοπίσει τι είναι αυτό μας ωθεί, βιολογικά, στη γενναιοδωρία. Μια εξήγηση βρίσκεται στην αναπαραγωγική διαδικασία, αφού πολλά ήδη χρησιμοποιούν την προσφορά (ακόμη και του ίδιου τους του εαυτού) ως μέσο για να γοητεύσουν το έτερον ήμισυ. Το ένστικτο της αναπαραγωγής, όμως, δεν  μπορεί να εξηγήσει στις πλήρεις του διαστάσεις το φαινόμενο.

Οσο και αν κάποια επιστημονικά πειράματα έχουν δείξει ότι τα ανθρώπινα όντα μπορεί να είναι γενναιόδωρα χωρίς να υπάρχει πίσω από τη γενναιοδωρία τους προσωπικό όφελος, είναι επίσης αλήθεια ότι ο εγκεφαλικός μηχανισμός του αλτρουισμού είναι εν πολλοίς άγνωστος. Ισως, σημειώνει το γαλλικό ηλεκτρονικό περιοδικό, επειδή ο μηχανισμός λειτουργεί με τη βοήθεια διάφορων ψυχολογικών παραγόντων, όπως είναι η ενσυναίσθηση ή η εκτίμηση. Επειτα υπάρχει και το ζήτημα της ντοπαμίνης, της ουσίας που δρα ως νευροδιαβιβαστής στα συστήματα του εγκεφάλου, τα οποία σχετίζουν τις πράξεις με έναν σκοπό. Φαίνεται λοιπόν ότι κάτι συμβαίνει στον εγκέφαλο όταν βλέπουμε κάποιον να ανοίγει ένα δώρο που του έχουμε κάνει εμείς. Κι αυτό το «κάτι» είναι αρκετό για να ψάχνουμε κάθε Δεκέμβριο δώρα και να τα βάζουμε κάτω από το δέντρο.

Οι Γερμανοί εγκαταλείπουν την μαγειρική. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει ο διατροφολόγος Ερβιν  Σάιτζ, ο οποίος αναφέρει ότι, με βάση έρευνες που έχουν γίνει τα τελευταία 15 χρόνια σε 22 χώρες  για τη διατροφή, οι γνώσεις γύρω από την κουζίνα χάνουν σταθερά έδαφος μέσα στην γερμανική οικογένεια. «Σήμερα, οι νεαρές γυναίκες γνωρίζουν τόσα λίγα πράγματα για την μαγειρική όσα και οι άντρες. Τουλάχιστον αυτό ισχύει για την πλειοψηφία», υποστηρίζει ο γερμανός διατροφολόγος. Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Χάνς Χάουερ, διευθυντής του  Ιδρύματος Κρόνε–Φρεζένιους  με εξειδίκευση την διατροφολογία, που υποστηρίζει ότι «οι περισσότεροι Γερμανοί βλέπουν το μαγείρεμα ως χάσιμο χρόνου, οι ίδιοι είναι σκληρά εργαζόμενοι και δεν έχουν καμία διάθεση να μαγειρέψουν για τον εαυτό τους. Σε πολλές περιπτώσεις  μάλιστα δεν ξέρουν να μαγειρέψουν τίποτε».

Στην έρευνα βάσει της οποίας οι ειδικοί κατέληξαν σε αυτά τα συμπεράσματα συμμετείχαν περισσότεροι από 27.000 άτομα, ενώ οι ερωτήσεις  αφορούσαν τον χρόνο που διαθέτουν στην κουζίνα, τις γνώσεις τους αλλά και την διάθεσή τους όταν μαγειρεύουν. Με βάση το ερωτηματολόγιο σε όλες τις χώρες υπήρχε διαφορά  μεταξύ γυναικών και ανδρών: ενώ οι γυναίκες μαγειρεύουν κατά μέσο όρο 7,6 ώρες την εβδομάδα οι άντρες δεν ξεπερνούν τις πέντε ώρες. Μεταξύ των χωρών στις οποίες διεξήχθη η έρευνα πρωταθλήτρια βγήκε η Ινδία καθώς εκεί περνούν 13,7 ώρες την εβδομάδα στο μαγείρεμα. Τελευταίοι οι Νοτιοκορεάτες που δεν ξεπερνούν τις 3,7 ώρες την εβδομάδα. Ο Ερβιν Σαίτζ υποστηρίζει ότι υπάρχουν δυο βασικοί αντικρουόμενοι λόγοι που οι Γερμανοί εγκαταλείπουν την κουζίνα. «Για χρόνια οι μητέρες και οι γιαγιάδες μαγείρευαν και μετέφεραν τις γνώσεις τους στις κόρες τους. Αυτή η παράδοση έχει διακοπεί ενώ βρίσκετε σε άνοδο η γκουρμέ μαγειρική που είναι δύσκολη για την πλειονότητα». Πάντως οι απόψεις όλων  των ειδικών συγκλίνουν στο εξής: όσοι γνωρίζουν να μαγειρεύουν τρέφονται καλύτερα για τον απλούστατο λόγο ότι ξέρουν τι τρώνε.