Η έννοια πόλη-κράτος δεν είναι φρέσκο φρούτο για την ανθρωπότητα. Ο άνθρωπος έχει προ πολλού ζήσει σε τέτοιες κοινότητες και κατά περιόδους στην Ιστορία έχουν υπάρξει πόλεις που είχαν τεράστια δύναμη. Ωστόσο, την εποχή της Αρχαίας Αθήνας διαδέχθηκε αυτή της Ρώμης και μετά αυτή του Βυζαντίου, αλλά μετά όλα άλλαξαν. Στη συνέχεια εφευρέθηκε η έννοια του έθνους-κράτους. Η Ευρώπη γέννησε κράτη που μετατράπηκαν σε στεγανές χώρες με σύνορα και σαφή όρια και ο ένας πόλεμος διαδεχόταν τον άλλον για τη διατήρηση αυτής της κοινωνικής δομής. Ωστόσο, οι πόλεις παρέμεναν δυνατές. Συνήθως, δε, οι πρωτεύουσες των χωρών.

Πλέον, έχουν ξανά τόση δύναμη όσο στην αρχαιότητα. Παρατηρείται, δηλαδή, το εξής φαινόμενο. Επιστρέφουμε στην πραγματικότητα που επικρατούσε πριν χιλιάδες χρόνια κι ας ισχύουν γύρω μας συνθήκες που επιβάλλουν το αντίθετο. Ας πούμε το Λονδίνο, η Νέα Υόρκη, το Λος Αντζελες, η Μόσχα, Σανγκάη, το Τόκιο, η Σεούλ, η Κωνσταντινούπολη, το Κάιρο και πολλές άλλες μεγαλουπόλεις έχουν τέτοια δύναμη που σε αρκετές περιπτώσεις ξεπερνούν ολόκληρες χώρες. Κι όλα αυτά, την ώρα που η ανθρωπότητα δείχνει να μην είναι έτοιμη για την κατάργηση συνόρων κι ακόμη παραμένει προσκολλημένη στη λογική των κρατών.

Οπως αναφέρει ο Κρίστοφερ Τσέις-Νταν το ζήτημα δεν αφορά τον πληθυσμό μίας πόλης. Δεν έχει να κάνει με το πόσος κόσμος κατοικεί στα γεωγραφικά της όρια, ούτε καν με το πόση έκταση καταλαμβάνει. Ολα έχουν να κάνουν με την οικονομία. Ολα έχουν να κάνουν με το πόση ευημερία επικρατεί στην πόλη, όλα έχουν να κάνουν με το πόσο ελκυστική είναι η πόλη σε ξένους επενδυτές, αλλά και με την πολιτική κατάσταση, τόσο στη χώρα, όσο και στα αυτοδιοικητικά της περιοχής.

Η παρακάτω εικόνα είναι από το βιβλίο Connectography του Τσέις-Νταν και δείχνει τη διασπορά του παγκόσμιου πληθυσμού. Οι πιο σκούρες περιοχές είναι αυτές που εμφανίζουν και τη μεγαλύτερη πυκνότητα και οι πιο ανοιχτές αυτή με τη μικρότερη. Και προφανώς οι πιο… μαύρες είναι και οι πιο φωτεινές, όσον αφορά την ευημερία και την ανάπτυξη.

Η μελέτη περιλαμβάνει μετρήσεις με βάση τη συνεισφορά της πόλης στο ΑΕΠ της χώρας της, αλλά και ποιοτικούς δείκτες που αφορούν το πόσο σημαντική είναι η θέση της πόλης στο διεθνές στερέωμα. Στο πόσο υπολογίζεται από επενδυτές και στο πόσο εύκολα μπορεί να μετατραπεί σε κόμβο επικοινωνιών, σε κόμβο εμπορίου. Δείτε για παράδειγμα τι συμβαίνει στις ΗΠΑ. Βοστόνη, Νέα Υόρκη και Ουάσινγκτον σχηματίζουν ένα τρίγωνο, το οποίο εάν ενωθεί με το Λος Αντζελες στη δυτική ακτή σχηματίζει ένα… υπερόπλο. Το ΑΕΠ που παράγεται σε αυτές τις πόλεις είναι περισσότερο από το 33% όλου του ΑΕΠ των ΗΠΑ. Δεν το λες και μικρό ποσοστό…

Στις 20 πιο πλούσιες χώρες του κόσμου εδράζεται το 75% των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του πλανήτη. Είναι όπως η κατάσταση στο ποδόσφαιρο. Οι πόλεις αυτές έχουν κάνει τη δική τους λίγκα, ένα δικό τους Τσάμπιονς Λιγκ

Οι προβλέψεις για το μέλλον είναι για ακόμη μεγαλύτερη κλιμάκωση του φαινομένου. Μέχρι το 2025, θα υπάρχουν 40 τέτοιες μεγαλουπόλεις, όπως αναφέρει ο Πάραγκ Κάνα στο Quartz. Πάρτε για παράδειγμα την περιοχή που βρίσκεται η Πόλη του Μεξικού. Η πρωτεύουσα της ομώνυμης χώρας βρίσκεται σε μία περιοχή με πληθυσμό μεγαλύτερο από αυτόν ολόκληρης της Αυστραλίας! Και η έκφραση που περιγράφει όλο αυτό το φαινόμενο είναι ιδιαίτερα χαρακτηριστική: Αστικό αρχιπέλαγος. Ενα αστικό αρχιπέλαγος σαν αυτό της Ιαπωνίας. Τόκιο, Ναγκόγια και Οζάκα συγκεντρώνουν σχεδόν το 70% του πληθυσμού της χώρας.

Το ενδιαφέρον στοιχείο είναι το δίκτυο που εμφανίζεται να συνδέει όλες αυτές τις μεγαλουπόλεις μεταξύ τους. Οι σχέσεις που αναπτύσσονται μεταξύ των αστικών δομών αυτών είναι τόσο ισχυρές όσο και οι σχέσεις που έχει η κάθε πόλη με τη χώρα στην οποία ανήκει. Και, όπως είναι προφανές, όλες έχουν μαζέψει την αφρόκρεμα του επιχειρηματικού κόσμοι.

Στις 20 πιο πλούσιες χώρες του κόσμου εδράζεται το 75% των μεγαλύτερων επιχειρήσεων του πλανήτη. Είναι όπως η κατάσταση στο ποδόσφαιρο. Οι πόλεις αυτές έχουν κάνει τη δική τους λίγκα, ένα δικό τους Τσάμπιονς Λιγκ και αυξάνουν συνεχώς τη διαφορά τους από τις άλλες πόλεις.

Το οξύμωρο σε όλα τα παραπάνω; Τα διαβάζουμε από κάποιο μέρος της Ελλάδας οι περισσότεροι, στο οποίο δεν επικρατεί σχεδόν καμία συνθήκη για να γίνει η πόλη μας έστω και στο ελάχιστο όπως οι μεγάλες, σύγχρονες μεγαλουπόλεις.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News