Το κλισέ του σοφού λαού είναι τόσο παλιό, όσο οι ομιλίες των πολιτικών. Είναι μια μπανάλ έκφραση που όμως χρησιμοποιείται ακόμα και από (μπανάλ) άτομα της ηλικίας μου, όπως ο Αλέξης Τσίπρας (δια του λόγου το αληθές, δείτε εδώ). Ο σοφός λαός δεν έχει κόμμα, τον επικαλούνται εξίσου Χρυσαυγίτες, Νεοδημοκράτες, Συριζαίοι και Πασόκοι. Ποιος, εξάλλου, δε θέλει να πιστεύει ότι ο λαός που τον εξέλεξε είναι σοφός;
Ο σοφός λαός συνήθως χαρακτηρίζεται από το «αλάνθαστο πολιτικό του αισθητήριο» που τον οδηγεί πάντα σε σωστές αποφάσεις. Και εκεί λοιπόν που ο σοφός λαός, ο κάθε σοφός λαός, όχι μόνο ο ελληνικός, κάνει τις αλάνθαστες επιλογές του, βγαίνει την προηγούμενη εβδομάδα μία έρευνα στη Μεγάλη Βρετανία και αποδεικνύει ότι ο λαός μάλλον είναι λίγο μπερδεμένος. Η έρευνα η οποία πραγματοποιήθηκε από την Ipsos-Mori για λογαριασμό της Βασιλικής Στατιστικής Υπηρεσίας και του King’s College αποδεικνύει ότι οι Βρετανοί έχουν εντελώς λανθασμένη αντίληψη για διάφορα θέματα που τους απασχολούν. Για παράδειγμα, πιστεύουν ότι στο Ηνωμένο Βασίλειο οι μετανάστες ανέρχονται στο 31% του πληθυσμού ενώ το ποσοστό είναι 13% (αν συνυπολογίσουμε και τους παράνομους μετανάστες ανεβαίνει στο 15%). Μάλιστα, ακόμα και όταν οι ερευνητές τους επεσήμαναν το ακριβές ποσοστό, το 56% επέμενε ότι ο αριθμός αυτός είναι ψευδής. Οι Βρετανοί επίσης πιστεύουν ότι το 24% των κατοίκων είναι πλέον Μουσουλμάνοι, παρότι η αλήθεια είναι ότι αποτελούν μόνο το 5%. Επίσης, το 58% θεωρεί ότι κάθε χρόνο η εγκληματικότητα αυξάνεται, ενώ το 2012 η εγκληματικότητα ήταν μειωμένη στη Μεγάλη Βρετανία κατά 53% σε σχέση με το 1995.
Το φαινόμενο αυτό δεν είναι αποκλειστικά βρετανικό. Αντίστοιχες έρευνες έχουν γίνει και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες και το αποτέλεσμα είναι πάντα το ίδιο. Οι λόγοι είναι προφανείς: Η έμφαση που δίνεται από τους πολιτικούς και τα μέσα ενημέρωσης στις αρνητικές ειδήσεις, σκηνές που έχουμε δει στην τηλεόραση και μας έχουν εντυπωθεί, καθώς και κάτι που ονομάζεται «συναισθηματικός αναριθμητισμός»: Τα ποσοστά που ανέφεραν οι συμμετέχοντες στην έρευνα δεν αποτύπωναν την πραγματικότητα, αλλά τους φόβους τους.
Αν όμως οι λόγοι είναι προφανείς, το ίδιο προφανής είναι και η στρέβλωση που αυτές οι λανθασμένες αντιλήψεις προκαλούν: Ο σοφός λαός βασίζει τις πεποιθήσεις του σε ανακριβή στοιχεία, και τις εκφράζει με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένης φυσικά της ψήφου. Επιπλέον, οι εκλεγμένοι εκπρόσωποι του σοφού λαού, πολύ συχνά, ακόμα και αν οι ίδιοι διαφωνούν με τους ψηφοφόρους τους, χρησιμοποιήσουν μια ρητορική που θα τους χαϊδέψει τα αυτιά και εντέλει απλώς ανατροφοδοτούν τον φαύλο κύκλο της παραπληροφόρησης και των λανθασμένων επιλογών, από τον οποίο φυσικά επωφελούνται και οι ίδιοι αλλά και κάποια μέσα ενημέρωσης.
Η δημοκρατία είναι μπελαλίδικο πολίτευμα. Προϋποθέτει δουλειά από όλους τους εμπλεκόμενους. Να ξεφυλλίζεις κανένα βιβλίο, να ανοίγεις καμιά εφημερίδα, να σερφάρεις λίγο στο internet, να σκέφτεσαι και να μην καταπίνεις αμάσητα τα πάντα. Ευτυχώς βέβαια αυτά συμβαίνουν στην Εσπερία. Στην Ελλάδα δεν έχει πραγματοποιηθεί παρόμοια έρευνα και άρα ο λαός μας μπορεί ακόμα να υπερηφανεύεται για τη σοφία του.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News