Πολλά γράφτηκαν για τις επιθέσεις στο Παρίσι, συγκινητικά προσωπικά κείμενα, περισσότερο ή λιγότερο εύστοχες αναλύσεις και εκτιμήσεις, αλλά και μαρτυρίες για την πόλη που πολλοί αγάπησαν και γνώρισαν σαν τουρίστες, φοιτητές ή και κάτοικοι. Προσπάθησα να κάνω το ίδιο, πέντε φορές ξεκίνησα και πέντε φορές σταμάτησα, ένοιωσα ότι επαναλαμβάνω αυτά που είχα διαβάσει χωρίς να λέω αυτό που θέλω. Η γυναίκα μου διάβαζε ό,τι έγραφα και με κοίταζε με απελπισία λέγοντας μου: «Μην το δημοσιεύσεις αυτό». Εγκατέλειψα την προσπάθεια και έμεινα σε αυτά που είχαν ήδη γραφτεί.

Η προετοιμασία για ένα ταξίδι στο Στρασβούργο με έφερε αντιμέτωπο με το ίδιο ερώτημα: Δεν έχω τίποτα να πω για τη χώρα που γεννήθηκα και σπούδασα, τώρα που βρέθηκε στο στόχαστρο της βαρβαρότητας και του μίσους; Για τη χώρα που μου έμαθε τις βασικές ευρωπαϊκές αρχές, για το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την αλληλεγγύη και την ανεκτικότητα; Τη χώρα που φιλοξένησε τους γονείς μου όταν δεν μπορούσαν να γυρίσουν στην Ελλάδα λόγω της χούντας, όπως και τόσους άλλωστε; Για την πόλη που έκανα την πρώτη μου πραγματική τουριστική βόλτα, επισκεπτόμενος όλα τα μνημεία, σχεδόν, σε δέκα μέρες; Ένοιωσα θυμωμένος και απογοητευμένος που δεν είχα έμπνευση και διάθεση να προσπαθήσω να βρω κάτι, όχι αναγκαστικά περισπούδαστο, αλλά ειλικρινές και άμεσο.

Προετοιμάζοντας τι θα πω στο Παγκόσμιο Φόρουμ για τη Δημοκρατία και αναλογιζόμενος ότι θα μιλήσουμε για την ασφάλεια, την ελευθερία και τα ανθρώπινα δικαιώματα στη χώρα που μόλις έχει βιώσει την απόλυτη τυφλή βία και η οποία πρέπει να βρει τον τρόπο να μη χάσει το χαρακτήρα της, αυτόν που ορίζει την Ευρώπη όπως εγώ την αντιλαμβάνομαι, αλλά ταυτόχρονα να ξαναδώσει στους πολίτες και τους επισκέπτες της το αίσθημα ασφάλειας που χάθηκε μετά από πυροβολισμούς και εκρήξεις.

Τι ήταν αυτό που θα μείνει μετά από όλο αυτό; Σίγουρα μια άλλη Ευρώπη, έτοιμη να κάνει περισσότερες υποχωρήσεις για την ασφάλεια της σε βάρος των δικαιωμάτων και των  ελευθεριών. Δεν το έκανε μετά τη Μαδρίτη και το Λονδίνο, ούτε καν μετά το Charlie Hebdo. Φοβάμαι πως τώρα δεν θα μπορέσει να κάνει αλλιώς, καθώς δύσκολα θα πειστούν οι Ευρωπαίοι ότι η ελευθερία αξίζει πολλές θυσίες. Μετά από μια μεγάλη περίοδο ευημερίας οι άνθρωποι έχουν την απαίτηση να προστατευθούν τα κεκτημένα τους. Άρα θα δεχτούν, πιθανώς, πιο εύκολα να χάσουν λίγη ελευθερία, ιδιωτικότητα και δικαιώματα προκειμένου να αισθανθούν ότι δεν κινδυνεύουν, προκειμένου να μην φοβούνται. Άσχετα εάν αυτό το δίχτυ ασφαλείας δεν κάνει τίποτα άλλο από το να παγιδεύει το φόβο μέσα μας και να μας κάνει να τον συνηθίζουμε και να τον αποδεχόμαστε ως κάτι λογικό και καθημερινό.

Σε αυτή τη σκέψη κρύβεται το μυστικό της αδυναμίας μου να εκφράσω την άποψή μου. Δεν μπορώ να αποδεχτώ ότι φοβάμαι, αρνούμενος να δω ότι γύρω μου  άνθρωποι τρέχουν πανικόβλητοι στον ήχο ενός πυροτεχνήματος, όπως έγινε στο Παρίσι στην πλατεία Δημοκρατίας.

Φοβάμαι και φοβάμαι να το αποδεχτώ. Πιστεύω ότι εάν το κάνω θα είμαι ένα βήμα πιο κοντά στο να αποδεχτώ ότι είναι καλύτερα να είμαστε ασφαλείς παρά ελεύθεροι, άρα δεν πειράζει να με  παρακολουθούν, να με ελέγχουν, να έχω λιγότερα δικαιώματα και τα δικαιώματα κάποιον άλλων να μην γίνονται σεβαστά, αρκεί να μη διαταραχθεί η καθημερινότητα. Ο φόβος είναι εδώ και πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί του, να τον διαχειριστούμε για να καταφέρουμε κάποτε να τον ξεπεράσουμε. Εάν δεν το καταφέρουμε θα νικήσουν.

* Ο Λευτέρης Παπαγιαννάκης είναι δημοτικός σύμβουλος της Αθήνας και πρόεδρος του Συμβουλίου Ένταξης Μεταναστών του δήμου Αθηναίων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News