Το «πολεμικό επεισόδιο» επί σαουδαραβικού εδάφους –το πυραυλικό πλήγμα στα διυλιστήρια– σκότωσε και την ψευδαίσθηση των Σαουδαράβων ότι οι Αμερικανοί θα προστατεύουν τη βασιλική οικογένεια και την Aramco πάντα και με κάθε τίμημα.
Ε, το λοιπόν, όχι! Οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν επιθυμούν να πολεμήσουν με το Ιράν για το χατίρι των αράβων συμμάχων τους. Και τέτοιας σημασίας επιλογή έχει την εξήγησή της: η σταδιακή αποδέσμευση των ΗΠΑ από το αραβικό πετρέλαιο κάνει πλέον –και αυτό ισχύει για κάθε αμερικανό πρόεδρο– εξαιρετικά δύσκολη την απόφαση για πολεμική εμπλοκή με τρίτους προς όφελος της Σαουδικής Αραβίας.
Την παραπάνω θέση αναπτύσσει σε άρθρο του στους New York Times o Ρόμπερτ Γουόρθ.
Η σαουδαραβική ηγεσία πανηγύρισε τη διακυβέρνηση Τραμπ ως ευκαιρία για λύση των «εκκρεμοτήτων» του βασιλείου με το Ιράν – και ευχαριστήθηκε πολύ όταν οι ΗΠΑ αποχώρησαν από την πυρηνική συμφωνία και επανήλθαν στην τιμωρητική πολιτική των κυρώσεων.
Προς στιγμήν οι Σαουδάραβες πίστεψαν ότι ο Ντόναλντ Τραμπ θα ήταν πιο σκληρός από τον Μπαράκ Ομπάμα, αλλά πλέον αναρωτιούνται αν μπορούν να βασιστούν σε έναν πρόεδρο που λεκτικά εξαπολύει πυρά μεν, ωστόσο στην πράξη δεν φαίνεται διατεθειμένος να χτυπήσει το Ιράν για να το ταπεινώσει, όπως θα ήθελαν οι σουνιτικές χώρες του Κόλπου.
Από το 2015 η Σαουδική Αραβία αναλώνεται σε έναν καταστροφικό πόλεμο στην Υεμένη που στοχεύει στο Ιράν. Αλλά φαίνεται ότι η υπόθεση έχει γυρίσει μπούμερανγκ για τους Σαουδάραβες.
Οι πύραυλοι των ελεγχόμενων από το Ιράν Χούτι της Υεμένης δείχνουν στο σαράι του Ριάντ ότι ήρθε η ώρα να σκεφτεί τη διπλωματία ως τρόπο επίλυσης των διαφορών του με την Τεχεράνη. Η επίθεση στις πετρελαϊκές εγκαταστάσεις υποδεικνύει στους Σαουδάραβες ότι σε περίπτωση συνέχισης της αδιαλλαξίας τους πρέπει να διαχειριστούν την όποια κρίση ή κλιμάκωσή της χωρίς να υπολογίζουν σε αμερικανική χείρα βοηθείας, αλλά με πίστη στις δικές τους δυνάμεις και μόνο σε αυτές.
Οι περίπλοκες αμερικανο-σαουδαραβικές σχέσεις
Η αμερικανική δέσμευση υπέρ της προστασίας των μοναρχιών του Κόλπου χρονολογείται από την εποχή του Φράνκλιν Ντελάνο Ρούζβελτ, το 1945, από τη συνάντησή του με τον πρώτο βασιλιά της Σαουδαραβίας Αμντελαζίζ Ιμπν Σαούντ. Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου οι σχέσεις των δύο πλευρών έγιναν στενότερες στη βάση της γεωπολιτικής θεώρησης ότι η προστασία των κοιτασμάτων πετρελαίου στη Μέση Ανατολή ήταν απαραίτητη για την καταπολέμηση του κομμουνισμού.
Η εμπιστοσύνη των Αμερικανών στον ρόλο της Σαουδικής Αραβίας ενισχύθηκε στον Πρώτο Πόλεμο του Κόλπου (1991), όταν ο αμερικανοκινούμενος συμμαχικός στρατιωτικός συνασπισμός αντιμετώπισε επιτυχώς την εισβολή του Σαντάμ Χουσεΐν στο Κουβέιτ.
Το σοκ και η μεγάλη δοκιμασία ήρθε με τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου 2001, επειδή οι 15 από τους 19 αεροπειρατές ήταν Σαουδάραβες. Το επόμενο διάστημα μία δεύτερη κρίση προσετέθη στο πλέγμα των πολυσύνθετων σχέσεων: ο σαουδαραβικός θρόνος και οι υπόλοιποι ηγέτες στα κράτη του Κόλπου πίστεψαν ότι ο πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα τους εγκατέλειψε αβοήθητους να αντιμετωπίσουν τις σαρωτικές αλλαγές με τις οποίες απειλούσαν τα καθεστώτα τους οι λεγόμενες «αραβικές εξεγέρσεις» του 2011.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News