Η θεωρία του «Μαύρου Κύκνου» έχει να κάνει με τη στατιστική και τις πιθανότητες να παρουσιαστεί ή να συμβεί κάτι εντελώς αναπάντεχο. Ως γνωστόν οι κύκνοι είναι άσπροι. Και δεν μιλάμε για νεαρούς κύκνους που πριν μεγαλώσουν έχουν χρώμα γκρι. Οι κύκνοι είναι άσπροι. Αδύνατον να παρουσιαστεί ένας μαύρος. Σχεδόν αδύνατον. Αυτό εχει μάλλον να κάνει με την γενετική τους προδιάθεση.

Το φαινόμενο του «Μαύρου Κύκνου» χρησιμοποιήθηκε μεταφορικά κατά την τελευταία μεγάλη κρίση στην παγκόσμια οικονομία που ανέκυψε από τη χρεοκοπία της Lehman Brothers. Πώς το θυμήθηκα, θα πείτε, αυτό ξαφνικά;

Διάβασα πως πέθανε στη φυλακή ο Ταρίκ Αζίζ, ετών 79, ο οποίος διετέλεσε αναπληρωτής πρωθυπουργός και υπουργός στο Ιράκ επί καθεστώτος Σαντάμ Χουσεΐν. Ο Αζίζ ήταν κορυφαίο στέλεχος του αραβικού Σοσιαλιστικού Κόμματος Μπάαθ, διετέλεσε ως έμπιστος του Σαντάμ για πολλά χρόνια και στο διπλωματικό σώμα του Ιράκ. Θυμάμαι σαν και σήμερα μια συνέντευξη που έδωσε στην τηλεόραση. Ο δημοσιογράφος του έθεσε το θέμα της ανατροπής του καθεστώτος εκ των ένδον. Ο Αζίς τον κοίταξε ειρωνικά και του απάντησε, πως κάτι τέτοιο προϋποθέτει άριστες γνώσεις και διασυνδέσεις στο εσωτερικό του κυβερνώντος κόμματος, που ήταν άκρως κλειστό κύκλωμα, ελεγχόμενο απο τον Σαντάμ και τους δικούς του ανθρώπους. «Δεν έχετε τέτοιες διασυνδέσεις», είπε. «Ποιον γνωρίζετε»; Ρώτησε, ως γνώστης των πολιτικών πραγμάτων… Το θέμα της βίαιας ανατροπής είχε κλείσει για αυτόν. Επικίνδυνοι αντιφρονούντες εκτελούνταν στο Ιράκ τότε με συνοπτικές διαδικασίες. Ούτε μέλη της οικογένειας του Σαντάμ δεν εξαιρέθηκαν.

Δεν μπορούσε να διανοηθεί ο Αζίζ ανατροπή της συνολικής πολιτικής κατάστασης στο Ιράκ με τη βία. Ο Σαντάμ απειλούσε τους γείτονες ή επίδοξους εισβολείς με τα βιοχημικά όπλα, που έδινε την εντύπωση πως είχε διαθέσιμα. Μπλόφαρε σχετικά με την αξιοπιστία της πολεμικής του μηχανής ή ήταν πράγματι εκτός πραγματικότητος σε σχέση με τον εχθρό; Συνδυασμένες επιθέσεις υπό την ηγεμονία των Αμερικανών, οι οποίοι είχαν αναδείξει τον Σαντάμ βοηθώντας τον μάλιστα να αναρριχηθεί στην εξουσία πριν από τη ρήξη, ήταν κάτι το αδιανόητο για το κλειστό σύστημα.

Είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό κλειστών καθεστώτων, που ακολουθώντας την δική τους σταθερή πορεία, αποκόβονται από την πραγματικότητα και το περιβάλλον που μπορει να εξελίσσεται δυναμικά και επικίνδυνα γρήγορα. Συνηθίζουν, οι δικτάτορες, να ελέγχουν τα πάντα. Στο εσωτερικό. Και πέφτουν από τα σύννεφα, όταν φτάνει η ώρα τους, από εκεί που δεν το περίμεναν.

Παρουσιάζεται έτσι κατά κάποιο τρόπο ο «Μαύρος Κύκνος».

Όπως και τώρα η οργάνωση ΙΣΙΣ. Που ελέγχει, εμφανιζόμενη σχεδόν από το πουθενά, ένα μεγάλο μέρος του Ιράκ και της Συρίας. Πράγμα που έκανε τον πρώην υποψήφιο για την προεδρία των ΗΠΑ, ΜακΚέιν, βετεράνο του πολέμου, να επικρίνει πρόσφατα σφοδρά την πολιτική του Ομπάμα.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News