Η ιστορία του «τείχους του Βερολίνου» μοιάζει να μην έχει διπλές αναγνώσεις, είναι απλή και αδιαμφισβήτητη. Ωστόσο, μια έρευνα ενός ρωσικού ινστιτούτου σε ένα μεγάλο δείγμα πρώην ανατολικο-ευρωπαίων πολιτών έδειξε, ότι οι προκαταλήψεις είναι κυρίαρχες κι επισκιάζουν τη γνώση. Κατά την άποψη των περισσοτέρων το «τείχος» κτίσθηκε από τους ίδιους τους Βερολινέζους (!), ή πάντως από τους «Δυτικούς» και μόνον το 24% γνώριζε, πως -αντίθετα- το «τείχος» κτίσθηκε από τις αρχές της Λαϊκής Γερμανικής Δημοκρατίας και της ΕΣΣΔ.

Με αφορμή αυτό το εύρημα, σε δημοσίευμα της «Monde» επισημαίνεται το φαινόμενο της «διπλής» ανάγνωσης της ιστορίας. Ενδεικτικά αναφέρεται η περίπτωση της Ρωσίας, που διανύει μια φάση «αγωνιστικής διάθεσης», αν όχι «εθνικιστικής». Στο συγκεκριμένο παράδειγμα, αναφέρεται ότι από τη μια μεριά έχουμε την απαίτηση του Πούτιν «η Δύση να σεβαστεί τη Ρωσία» κι από την άλλη μεριά είναι η λογική που κυριάρχησε στις ΗΠΑ μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου – πως στον Ψυχρό Πόλεμο «νίκησαν» οι ΗΠΑ και άρα έκτοτε, επί 25 χρόνια, προσπαθούν να επιβάλλουν σε ολόκληρο τον κόσμο το «μοντέλο» τους.

Το δημοσίευμα επικαλείται την άποψη του ρώσου αναλυτή Σ. Σμέμαν (αρθρογράφου των New York Times) ο οποίος ισχυρίζεται ότι κατά τη φιλοσοφία Πούτιν, οι ΗΠΑ βρίσκονται στην καρδιά των επαναστάσεων που τράνταξαν την Ουκρανία και τον αραβο-μουσουλμανικό κόσμο και ότι για να φτάσουν στον στόχο τους «υποστηρίχτηκαν από τα ριζοσπαστικά ισλαμιστικά στοιχεία και τους νεοφασίστες». Κατά την άποψη Πούτιν εξάλλου, ο κόσμος «χρειάζεται μια παγκόσμια νέα τάξη πραγμάτων, που θα επιτρέπει τη σταθερότητα και την ασφάλεια».

Στο δημοσίευμα υποστηρίζεται επίσης, ότι οι αναδυόμενες μεγάλες δυνάμεις έχουν δείξει καθαρά ότι η τάξη πραγμάτων που οικοδομήθηκε με το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, δεν τους αρέσει. Μια ακραία εκδοχή αυτής της άποψης εκφράζουν οι αναλύσεις του Τ. Ερντογάν, ο οποίος πρόσφατα είπε πως «οι κρίσεις της εποχής που τραντάζουν τη Μέση Ανατολή γεννήθηκαν από τον τρόπο που η Βρετανία και η Γαλλία προσδιόρισαν τα σύνορα ανάμεσα στο Ιράκ και τη Συρία στις συμφωνίες του 1916». Ο τούρκος Πρόεδρος θεωρεί πως «κάθε σύγκρουση της περιοχής έχει τις ρίζες της πριν από εκατό χρόνια», ενώ οι αναλυτές διαβλέπουν στα λόγια του μιαν επίσημη καταγγελία της ενοχής της Δύσης.

Κι αν είναι αλήθεια όμως, ότι «οι Δυτικοί βρισκόμαστε στην άμυνα», διότι η κατάσταση στην Ουκρανία είναι ένα αδιέξοδο, οι αραβικές επαναστάσεις δεν δημιούργησαν συνθήκες ασφάλειας και σταθερότητας στις χώρες τους, οι επεμβάσεις στο Ιράκ και τη Λιβύη είχαν καταστροφικές συνέπειες, ενώ ο καπιταλισμός δεν έλυσε τις σοβαρές κρίσεις της τελευταίας δεκαετίας, άλλο τόσο είναι αλήθεια ότι «ούτε ο Πούτιν, ούτε ο Ξι Ζενπίνγκ, ούτε ο Ερντογάν βρήκαν μια εναλλακτική συνταγή».

(Η διπλή ανάγνωση της ιστορίας – της μικρής και της μεγάλης. Τόσο γνωστό, οικείο και συχνό σύμπτωμα στη ζωή. Η ανάλυση που διαμορφώνεται ανάλογα με τη θέση όπου βρίσκεται ο καθένας και η καθεμιά μας, οι πεποιθήσεις και η κουλτούρα που διαμορφώνονται στη μικροκλίμακα μιας κοινωνικής ομάδας και που είναι αντίπαλες με αυτές μιας άλλης κοινωνικής ομάδας, τριβές, διενέξεις και συμπλοκές εξαιτίας του παραμορφωτικού φακού που κρατάμε συχνά μπρος στα μάτια μας. Επίγνωση της υποκειμενικότητάς μας χρειάζεται και λίγη απόσταση – για νάχουμε καλύτερη όραση).
 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News