Πέρασε στα ψιλά λόγω της έντασης της οικονομικής κρίσης, όμως το γεγονός έχει τεράστια σημασία που θα φανεί το επόμενο διάστημα. Εξ άλλου κόσμος δεν είναι μόνο η ασθμαίνουσα Ευρώπη, οι ΗΠΑ του Ομπάμα που αντιμετωπίζει το αποκρουστικό Tea party και η Κίνα με τον πιο αδυσώπητο καπιταλισμό που θα τον ζήλευε η σχολή του Σικάγου. Είναι και το παράξενο, αντιφατικό αλλά βαθιά δημοκρατικό- παρά το γεγονός ότι γεννήθηκε με καισαρική τομή και σε άγονο και τραχύ έδαφος- κράτος του Ισραήλ.
Το Σάββατο 6 Αυγούστου, λοιπόν, πάνω από εκατό πενήντα χιλιάδες πολίτες διαδήλωσαν στο Τελ Αβιβ. Ήταν η κορύφωση μιας σειράς κινητοποιήσεων που κράτησαν τρεις βδομάδες και κατέβασαν στους δρόμους εκατοντάδες χιλιάδες με την νέα γενιά στην πρώτη γραμμή. Σύμφωνα με τον ισραηλινό Τύπο από άποψη μαζικότητας η διαδήλωση συγκρίνεται με την κινητοποίηση του 1973 μετά τον πόλεμο του Γιόμ Κιπούρ, τις διαδηλώσεις μετά τις σφαγές Παλαιστινίων προσφύγων στα στρατόπεδα Σάμπρα και Σατίλα το 1982 και την μεγάλη διαδήλωση για την ειρήνη κατά την διάρκεια της οποίας δολοφονήθηκε ο Ράμπιν στις 4 Νοεμβρίου 1995.
Μετά δεκα έξη χρόνια ο κόσμος βγήκε πάλι μαζικά στους δρόμους… Όμως δεν είναι αυτό το πιο σημαντικό. Το πρωτοφανές που διαφοροποιεί την κινητοποίηση αυτή από κάθε προηγούμενη είναι ότι η ατζέντα δεν περιείχε την ασφάλεια και την κατάσταση στην περιοχή, την ειρήνη και τον πόλεμο, τις σχέσεις με τους Άραβες και τους Παλαιστίνιους. Ήταν μια αμιγώς κοινωνική ατζέντα που αποτυπωνόταν στο κεντρικό σύνθημα που φώναζε το τεράστιο ανθρώπινο κύμα: «ο λαός απαιτεί κοινωνική δικαιοσύνη». Με μέση ηλικία τα 28 χρόνια –μακράν την μικρότερη στις αναπτυγμένες χώρες- η νέα γενιά απαιτεί εγγυήσεις για το μέλλον της, μια κοινωνία αλληλεγγύης λιγότερο προσκολλημένη στα θέματα της ασφάλειας. Με αυτή την έννοια και εμμέσως η κινητοποίηση έχει σχέση με το σταυρικό θέμα των σχέσεων με τους Παλαιστίνιους και τους Άραβες αλλά δεν θέλω σε αυτό το σημείωμα να πιάσω αυτή την πλευρά.
Ίσως η μεγάλη κινητοποίηση να δώσει μια ευκαιρία σε διάφορους φανατικούς στην χώρα μας που θαυμάζουν την Χαμάς και έχουν αναγάγει την κριτική στο Ισραήλ σε αντισημιτισμό να αναθεωρήσουν την στάση τους. Δεν είναι τυχαίο ότι απολύτως εχθρικοί προς την μεγάλη κινητοποίηση ήσαν οι έποικοι και τα κόμματα της κοσμικής και θρησκευτικής άκρας δεξιάς, ακριβώς επειδή αντιλήφθηκαν ότι η αλλαγή της ατζέντας υπονομεύει ευθέως τα θεμέλια της ιδεολογικής τους ηγεμονίας.
Ο Νετανιάχου κάτι ψέλλισε περί λαϊκισμού αλλά ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Σιλβαν Σαλόμ διαφοροποιήθηκε στο θέμα της αύξησης των στρατιωτικών δαπανών με αντίστοιχη μείωση των κοινωνικών δαπανών. Ο κόσμος στους δρόμους- χωρίς να ανοίξει ρουθούνι- έθεσε με επίταση την ατζέντα των κομμάτων του Κέντρου και της Αριστεράς ξεπερνώντας τις αμήχανες και πολυδιασπασμένες ηγεσίες τους. Το τι θα γίνει στο μέλλον είναι προφανώς άγνωστο, όμως τίποτε δεν θα είναι όπως πριν την ορμητική είσοδο του λαικού παράγοντα. Τίποτε εκτός από τους δημοκρατικούς θεσμούς που επιτρέπουν στον λαό και στις πιο δύσκολες στιγμές- και χωρίς αμφιβολία η κυβέρνηση Νετανιάχου- Λίμπερμαν- θρησκευτικής δεξιάς είναι μια από αυτές- να έρχεται αναίμακτα στο προσκήνιο και να ετοιμάζει εναλλακτικές λύσεις μέσα από την κάλπη. Μια απλή σύγκριση της ισραηλινής άνοιξης με την αραβική θα πείσει κάθε καλοπροαίρετο. Στην αραβική άνοιξη χύθηκε και χύνεται αίμα με αβέβαια αποτελέσματα. Ας ελπίσουμε ότι στο τέλος θα εδραιωθούν δημοκρατίες και ότι δεν θα προκύψουν στρατοκρατικά η ισλαμικά καθεστώτα. Αυτό όμως που είναι ζητούμενο για τους εξεγερμένους Άραβες νέους είναι δεδομένο για τους ισραηλινούς. Είναι η διαφορά ανάμεσα στην δημοκρατία και την τυραννία, διαφορά που ενίοτε την υποτιμούμε εθισμένοι να στηλιτεύουμε τα αρνητικά των δημοκρατιών μας.
Και επειδή στην χώρα μας υπάρχουν πολλοί που στο όνομα ενός παρωχημένου αντιιμπεριαλισμού της δεκαετίας του 70 παραμένουν δέσμιοι του μανιχαικού σχήματος «κακοί Ίσραηλινοί- καλοί Άραβες / Παλαιστίνιοι θα τους αφιερώσω μια πραγματική ιστορία: Το 1976 στο 1ο Συνέδριο της ΚΝΕ είχαμε καλέσει την Κομμουνιστική Νεολαία του Ισραήλ. Οι δυσκολίες συνεννόησης του εκπροσώπου της με τις παλαιστινιακές οργανώσεις – που απαιτούσαν να μπεί στο ψήφισμα η διάλυση του κράτους του Ισραήλ- και με τους εκπροσώπους του Συριακού και Ιρακινού «σοσιαλιστικού» Μπαάθ ήταν παραπάνω από εμφανείς. Επιδίωξα να μείνουμε μόνοι μας και ξέσπασε: « Είναι σκληρή η ζωή για τους Άραβες του Ισραήλ( ο ίδιος ήταν από την Ναμπλούς) και δυο φορές σκληρότερη για τους αριστερούς. Αλλά είμαστε νόμιμοι, υπάρχουμε, λειτουργεί η δικαιοσύνη και μερικές φορές βρίσκουμε το δίκιο μας. Πολλοί Εβραίοι αγωνίζονται μαζί μας. Με όλα του τα προβλήματα το Ισραήλ είναι δημοκρατία. Για πες μου, αν ήμουν κομμουνιστής στο Ιράκ η την Συρία θα μπορούσα να διαδηλώσω χωρίς να με κρεμάσουν στην κεντρική λεωφόρο;»
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News