Η κινητοποίηση των ευρωπαίων ψηφοφόρων έσωσε την Ενωση από τους εθνικολαϊκιστές. Στις κάλπες προσήλθαν 200 εκατομμύρια πολίτες των χωρών – μελών, συμπεριλαμβανομένης και της Βρετανίας, με αποτέλεσμα η συμμετοχή να φτάσει στο 50%, για πρώτη φορά από το 1994 και μετά. Κανείς, ωστόσο, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι εξαλείφθηκε οριστικά η απειλή.

Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα και οι Σοσιαλιστές απώλεσαν πολλές ψήφους τις οποίες κέρδισαν οι Φιλελεύθεροι και οι Πράσινοι που αποτέλεσαν τη μεγάλη έκπληξη της πανευρωπαϊκής εκλογικής αναμέτρησης, της ένατης κατά σειρά από το 1979.

Στις Βρυξέλλες το κλίμα, παρότι δεν είναι βαρύ, σίγουρα δεν είναι ούτε γιορτινό. Γιατί μπορεί η πρωτεύουσα του Βελγίου και της Ενωμένης Ευρώπης να γλίτωσε, προς το παρόν τουλάχιστον, από την εθνικιστική απειλή, αλλά η μαύρη σκιά όλων όσοι επιθυμούν την υπονόμευση της ΕΕ έπεσε βαριά σε πολλές χώρες: στη Γαλλία πρώτη πολιτική δύναμη αναδείχτηκε ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν, στη Βρετανία θριάμβευσε ο Νάιτζελ Φάρατζ, στην Ουγγαρία ο Βίκτορ Ορμπαν είναι πλέον ο απόλυτος κυρίαρχος με ποσοστό 56%, στην Πολωνία το κόμμα του συντηρητικού υπερεθνικιστή Γιαροσλάβ Κατσίνσκι επικράτησε μιας ευρείας φιλοευρωπαϊκής συμμαχίας ενώ στην Ιταλία η ακροδεξιά,  εθνικιστική και κυβερνώσα Λέγκα του Βορρά αναδείχτηκε πρώτο κόμμα με ποσοστό άνω του 34%.

Ομως σε γενικές γραμμές η κινητοποίηση των ψηφοφόρων ωφέλησε τους ευρωπαϊστές. Ειδικά των νέων, οι ψήφοι των οποίων αποτέλεσαν το ανάχωμα που εμπόδισε τους εθνικολαϊκιστές να πλήξουν σημαντικά την Ενωμένη Ευρώπη. Εχοντας διδαχτεί, όπως φάνηκε, από το δημοψήφισμα για το Brexit το 2016, οι νέοι και οι νέες της Ευρώπης επέλεξαν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα ούτως ώστε να μην επιτρέψουν στους μεγαλύτερους σε ηλικία να καθορίσουν το μέλλον τους, υπονομεύοντας το. Στη Γερμανία, για παράδειγμα, η πλειονότητα των νέων ηλικίας κάτω των τριάντα ετών ψήφισε τους Πράσινους ή τα παραδοσιακά φιλοευρωπαϊκά κόμματα, τάση που παρατηρήθηκε και στη Γαλλία, παρά την οριακή επικράτηση της Μαρίν Λεπέν.

Οσον αφορά τα νούμερα, παρότι προσωρινά έως την ολοκλήρωση της καταμέτρησης των ψήφων, είναι ενδεικτικά της νέας πραγματικότητας που διαμορφώνεται. Το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (EPP) παραμένει η πιο ισχυρή πολιτική ομάδα στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο με 180 εκπροσώπους, έχοντας χάσει, ωστόσο, 36 έδρες σε σχέση με τις εκλογές του 2014. Σημαντικό ρόλο στην πτώση του ποσοστού του διαδραμάτισε αναμφίβολα η πτώση της Χριστιανοδημοκρατικής Ενωσης (CDU) – το κόμμα της Ανγκελα Μέρκελ κατέλαβε την πρώτη θέση στη Γερμανία αλλά με ποσοστό μόλις 28% – και ο αφανισμός της Κεντροδεξιάς σε μεγάλες χώρες της ΕΕ όπως η Ισπανία και η Γαλλία.

Οι Σοσιαλιστές και Δημοκράτες (S&D) κατέλαβαν τη δεύτερη θέση με 146 ευρωβουλευτές, 38 λιγότερους σε σχέση με πριν από μια πενταετία. Στο να μην υποστούν περαιτέρω απώλειες συνέβαλε η άνοδος των Σοσιαλιστών του Πέδρο Σάντσεθ στην Ισπανία και του Δημοκρατικού Κόμματος στην Ιταλία, το οποίο ενδέχεται να αναδειχθεί, αναφέρει σε ρεπορτάζ της από τις Βρυξέλλες η La Repubblica, σε πρώτη δύναμη της ευρωπαϊκής Κεντροαριστεράς.

Το Λαϊκό Κόμμα και οι σοσιαλιστές της Ευρώπης έχασαν την πλειοψηφία αλλά οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις εξακολουθούν να έχουν τον πρώτο λόγο. Χάρη στους Φιλελεύθερους (ALDE), οι οποίοι με την άφιξη του ισπανικού Κόμματος των Πολιτών (Ciudadanos) και του Εμανουέλ Μακρόν ανέβηκαν από τις 69 στις 109 έδρες, και στους Πράσινους, οι οποίοι στην Γερμανία ξεπέρασαν το 20%, και άφησαν πίσω τους τους σοσιαλιστές του SPD, κερδίζοντας 69 έδρες στο Ευρωκοινοβούλιο.

Οι εθνικολαϊκιστές σίγουρα δεν θριάμβευσαν, όπως θα ήθελαν, αλλά εδραίωσαν τη θέση τους. Προς το παρόν, όμως, παραμένουν χωρισμένοι σε τρεις διαφορετικές ομάδες και κατά τις επόμενες ημέρες θα φανεί εάν θα συνεργαστούν, ώστε, να σχηματίσουν για πρώτη φορά μια ενιαία πολιτική ομάδα. Συναθροίζοντας τις ψήφους που έλαβαν οι Συντηρητικοί και Ρεφορμιστές (ECR) των οποίων ηγούνται οι Πολωνοί του Κατσίνσκι, η Ευρώπη των Εθνών και της Ελευθερίας (ENF) του Σαλβίνι και της Λεπέν, ο Νάιτζελ Φάρατζ, η Εναλλακτική για τη Γερμανία (AFD) και οι υποστηρικτές του Κινήματος 5 Αστέρων,οι ευρωσκεπτικιστικές δυνάμεις εκλέγουν συνολικά 171 ευρωβουλευτές ενώ το 2014 εξέλεξαν 155.

Τώρα οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις καλούνται να ξεκινήσουν να διαπραγματεύονται με στόχο την απρόσκοπτη διακυβέρνηση της ΕΕ, η οποία παρότι άντεξε τη δοκιμασία της κάλπης, είναι διχασμένη όσο ποτέ άλλοτε. Το ιδανικό αποτέλεσμα θα ήταν ένας πρωτόγνωρος για τα ευρωπαϊκά δεδομένα συνασπισμός του Λαϊκού Κόμματος με τους Σοσιαλιστές, τους Φιλελεύθερους και τους Πράσινους. Εάν τελικά συνεργαστούν θα κατέχουν συνολικά 504 έδρες ενώ για την πλειοψηφία απαιτούνται 376. Αναμένεται, ωστόσο, πως οι μεταξύ τους συνομιλίες θα είναι δύσκολες, δεδομένου ότι και οι τέσσερις πολιτικές ομάδες θα επιδιώξουν να εισακουστούν τα όποια αιτήματά τους από τους εν δυνάμει κοινοβουλευτικούς εταίρους τους.

Οι Πράσινοι, με επικεφαλής την Γερμανίδα Σκα Κέλερ, υπόσχονται πως θα εργαστούν για την υιοθέτηση πολιτικών καθοριστικής σημασίας για την προστασία του περιβάλλοντος ενώ οι Φιλελεύθεροι, όπως και οι συντηρητικοί αλλά και οι σοσιαλιστές, νοιάζονται περισσότερο για τις «καρέκλες». Οπότε δεν αποκλείεται οι διαπραγματεύσεις να ολοκληρωθούν μετά το καλοκαίρι, ακόμα και λίγο πριν την ολοκλήρωση της θητείας του Ζαν – Κλοντ Γιούνκερ, την 31η του ερχόμενου Οκτωβρίου, ειδικά λαμβάνοντας υπ΄όψιν ότι εκκρεμεί ακόμα το ζήτημα του Brexit.

Το αργότερο έως τότε θα πρέπει να έχουν βρεθεί οι αντικαταστάτες των προέδρων της Κομισιόν, του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας καθώς επίσης και της Φεντερίκα Μογκερίνι, της ύπατης εκπροσώπου της ΕΕ για ζητήματα Εξωτερικής Πολιτικής.

Σε πλεονεκτική θέση εξακολουθεί να βρίσκεται ο γερμανός Μάνφρεντ Βέμπερ, υποψήφιος του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος για την προεδρία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά το ποσοστό του κόμματός του στην Ευρωβουλή και των Χριστιανοδημοκρατών στη Γερμανία τον αποδυνάμωσαν. Οι ηγέτες της ευρωπαϊκής Κεντροδεξιάς εξακολουθούν να τον στηρίζουν αλλά οι Σοσιαλιστές και ειδικά οι Φιλελεύθεροι, με πρώτο και καλύτερο τον Μακρόν, αναμένεται πως θα προβάλουν ισχυρή αντίσταση.

Πάντως, το βράδυ της Τρίτης οι επικεφαλής των κρατών – μελών της ΕΕ θα έχουν την ευκαιρία να εκφράσουν τις προτιμήσεις τους κατά τη διάρκεια ανεπίσημου δείπνου στις Βρυξέλλες. Στην περίπτωση που ο Βέμπερ δεν λάβει την απαραίτητη στήριξη, εκτιμάται πως τα μέλη του Λαϊκού Κόμματος θα στραφούν προς τον γάλλο Μισέλ Μπαρνιέ (τον οποίο βλέπει με καλό μάτι και ο Μακρόν), οι Σοσιαλιστές στον Φρανς Τίμερμανς ενώ οι Φιλελεύθεροι στην δανέζα Μαργκρέτε Βεστάγκερ.

Μετά το τέλος της τελευταίας (ανεπίσημης) Συνόδου Κορυφής της ΕΕ πριν από τις Ευρωεκλογές που πραγματοποιήθηκε στο Σιμπίου της Ρουμανίας, ο απερχόμενος πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, είχε εκφράσει την επιθυμία του τα ονόματα των νέων κορυφαίων ευρωπαίων αξιωματούχων να ανακοινωθούν εντός του Ιουνίου. Πλέον λίγοι είναι εκείνοι που πιστεύουν πως αυτό είναι ακόμα εφικτό.

 

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News