Update: Tο φιλικουρδικό Κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) ξεπερνάει το εκλογικό όριο του 10% και εισέρχεται στην Εθνοσυνέλευση, γεγονός που στερεί από τον πρόεδρο Ερντογάν την παντοδυναμία. Το κόμμα του, το AKP, δίνει μάχη για την αυτοδυναμία και, με τα έως τώρα αποτελέσματα, δεν αποκλείεται η χώρα να οδηγηθεί σε κυβερνήσεις συνεργασίας έπειτα από 13 χρόνια.

Τούτη την Κυριακή, ίσως να είναι η πρώτη φορά (στα τελευταία 13 χρόνια) που η Τουρκία δεν θα έχει αυτοδύναμη κυβέρνηση. Πριν από τέσσερα χρόνια το κυβερνών κόμμα ΑΚΡ είχε λάβει 49.8% και 327 έδρες. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τού δίνουν 41,1%.

Ζημιά; Για τον Ερντογάν, που ξεκίνησε την προεκλογική εκστρατεία ζητώντας 400 έδρες απ΄ τους ψηφοφόρους, τεράστια! Το όνειρό του, να γίνει ένας Πρόεδρος α λα τούρκα, με αρμοδιότητες δηλαδή βεζίρη, προϋποθέτει 330 έδρες (για να θέσει ζήτημα συνταγματικών αλλαγών) και 367 έδρες, για να τις περάσει αυτοδύναμα απ΄την Εθνοσυνέλευση. Άρχισε λοιπόν, η καθοδική πορεία του Ερντογάν;

Είναι πολύ πιθανό, καθώς αυτή τη φορά έχει έναν ισχυρό αντίπαλο – έναν 42χρονο δικηγόρο, Κούρδο του Ντιγιαρμπακίρ, τον Σελαχαττίν Ντεμιρτάς. Χαρισματικός πολιτικός, με γρήγορα αντανακλαστικά, κατάφερε να συγκεντρώσει γρήγορα την εύνοια των Κούρδων ψηφοφόρων της νοτιοανατολικής Τουρκίας, εκείνων δηλαδή που στις τελευταίες εκλογές έδωσαν τον θρίαμβο στον Ερντογάν. Κατάφερε επίσης να κάνει την υπέρβαση – αυτή τη φορά, οι πολιτευτές του κόμματος κατεβαίνουν υπό τη σκέπη του κόμματος, του ΗDP, και όχι ως ανεξάρτητοι, προσδοκώντας να περάσουν το κατώφλι του 10% και να κερδίσουν πάνω από 50 έδρες. Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις τού δίνουν 11,2% και αν αυτές επαληθευτούν, ο Ερντογάν χάνει την αυτοδυναμία.

Τα αδύναμα στοιχεία του κυβερνώντος κόμματος, φαίνεται πως είναι ορισμένα αντικειμενικά δεδομένα – όπως είναι η αύξηση της ανεργίας και του πληθωρισμού – και ορισμένα υποκειμενικά. Το γεγονός λ.χ. ότι ο Πρόεδρος Ερντογάν ηγήθηκε της προεκλογικής εκστρατείας ξεφεύγοντας απ΄ τον θεσμικό του ρόλο, υιοθετώντας μια ακραία επιθετική στάση απέναντι στους ηγέτες των αντιπολιτευόμενων κομμάτων, κραδαίνοντας στο χέρι του το Κοράνι και κατηγορώντας όσους αποκλίνουν απ΄ τις αρχές του Ισλάμ, προκάλεσε αντιδράσεις ένθεν κακείθεν. Το γεγονός επίσης, ότι οι ενδείξεις μιας διάχυτης διαφθοράς στο σύστημα Ερντογάν αποτυπώθηκαν συμβολικά στο Προεδρικό Μέγαρο της απίστευτης χλιδής που εγκαινιάστηκε πριν από μήνες (κόστους 490 εκ. ευρώ) είχε προκαλέσει την οργή των μετριοπαθών ψηφοφόρων – ως τη στιγμή, που ο αντίπαλός του, αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, κατήγγειλε εσφαλμένα τις «χρυσαφένιες τουαλέτες» του Μεγάρου. «Τον καλώ σήμερα να τις επισκεφθεί κι αν τις βρει, παραιτούμαι από Πρόεδρος» απάντησε επιθετικά ο Ερντογάν…

Και αν λοιπόν, το ΑΚΡ χάσει την αυτοδυναμία, ποια θα είναι η επόμενη μέρα στην κεντρική πολιτική σκηνή της Άγκυρας; Ο ηγέτης του Ρεπουμπλικανικού κόμματος Κ. Κιλιτσντάρογλου (που είχε λάβει 28% και φαίνεται να επαναλαμβάνει αυτά τα ποσοστά) ήδη δήλωσε πως δεν επιθυμεί να συγκυβερνήσει με το ΑΚΡ. Ο Ντεμιρτάς (του ΗDP) κατά ορισμένους αναλυτές, αν λάβει μια περιορισμένη αυτονομία στις κουρδικές περιοχές, μπορεί να συνεργαστεί με τον Ερντογάν. Ο ίδιος όμως έσπευσε να ξεκαθαρίσει: «δεν θα ‘μαι εγώ αυτός, που θα βοηθήσει τον Ερντογάν να κάνει το Προεδρικό του Σύνταγμα». Το κόμμα Εθνικιστικής Δράσης (που είχε λάβει 14,3% και τώρα προσεγγίζει το 16.2%) επίσης απέκλεισε κυβερνητική συμμαχία με τον Ερντογάν και δεσμεύτηκε ότι θα καταψηφίσει τις συνταγματικές μεταρρυθμίσεις του ΑΚΡ.

Σ΄ αυτή την περίπτωση λοιπόν και με αυτά τα δεδομένα, τα ενδεχόμενα είναι δύο: ανάλογα με τα ποσοστά, είτε θα διαμορφωθεί μια πολυκομματική κυβέρνηση χωρίς το ΑΚΡ, είτε κάποιος κρίκος της πολιτικής αλυσίδας θα σπάσει και θα συνεργαστεί με το ΑΚΡ. Σε κάθε περίπτωση, τα στεγανά της εξουσίας που προσπάθησε να οικοδομήσει ο Ερντογάν φαίνεται ότι παρουσιάζουν ρωγμές και ότι η πολιτική ζωή της Τουρκίας θα μπει σε μια νέα, μεταβατική εποχή.

(Φαντάζομαι, ότι θα αναρωτιέστε: κι αυτές οι εξελίξεις, άραγε, θα είναι καλές για μας; Στα χρόνια της δημοσιογραφικής μου καριέρας έχω καταλήξει ότι υπάρχουν δύο κριτήρια ασφαλή: η σταθερότητα και η δημοκρατία είναι πάντα για καλό. Θα τα ξαναπούμε όμως τη Δευτέρα).

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News