Τον Μάρτιο, η Κατ Μπόλσταντ επέστρεφε από μια αποστολή στην Ανταρκτική, όπου είχε χρησιμοποιήσει ένα νέο σύστημα κάμερας, ειδικά κατασκευασμένο για να αναζητήσει το φευγαλέο κολοσσιαίο καλαμάρι – ένα είδος στα βαθιά νερά των ωκεανών που δεν είχε κινηματογραφηθεί ποτέ.

Την ημέρα που αποβιβαζόταν από το πλοίο, όμως, η δρ Μπόλσταντ, βιολόγος κεφαλόποδων βαθέων υδάτων στο Πανεπιστήμιο του Οκλαντ της Νέας Ζηλανδίας, έμαθε για ένα πρόσφατο βίντεο, τραβηγμένο στις 9 Μαρτίου στα Νότια Νησιά Σάντουιτς, στον νότιο Ατλαντικό Ωκεανό.

Μια ομάδα που αναζητούσε νέα θαλάσσια είδη και χρησιμοποιούσε εξ αποστάσεως ένα υποβρύχιο του Ινστιτούτου Ωκεανών Schmidt, είχε βρει τυχαία ένα νεαρό κεφαλόποδο και ζητούσε τη βοήθειά της για την αναγνώρισή του. Το νεαρό καλαμάρι είχε μήκος περίπου 30 εκατοστά, διαφανές σώμα, λεπτεπίλεπτα πλοκάμια και καφέ κηλίδες. Ηταν το κολοσσιαίο καλαμάρι που αναζητούσε η βιολόγος.

«Σχεδόν αμέσως μόλις είδα το βίντεο ήξερα ότι υπήρχε μεγάλη πιθανότητα να είναι το κεφαλόποδο που έψαχνα» λέει στους New York Times η Μπόλσταντ, η οποία εργάζεται εξ αποστάσεως ως σύμβουλος στην ωκεανογραφική ΜΚΟ Schmidt Ocean Institute.

Ακριβώς 100 χρόνια έχουν περάσει από τότε που το κολοσσιαίο καλαμάρι (mesonychoteuthis hamiltoni) περιγράφηκε επίσημα σε επιστημονική εργασία. Στην ενήλικη μορφή του το ζώο είναι μεγαλύτερο από το γιγάντιο καλαμάρι –ή οποιοδήποτε άλλο ασπόνδυλο στη Γη– και μπορεί να φτάσει σε μήκος τα 6-7 μέτρα.

Η πρώτη προσεκτική ματιά των επιστημόνων στο είδος το 1925 ήταν ελλιπής – απλώς τμήματα βραχιόνων από δύο καλαμάρια στην κοιλιά μιας φάλαινας-φυσητήρα. Τα ενήλικα κολοσσιαία καλαμάρια περνούν τον περισσότερο χρόνο τους στα βάθη του ωκεανού. Σε πλήρη ενηλικίωση περνούν περιστασιακά από την επιφάνεια της θάλασσας, παρασυρόμενα από αγκίστρια αλιευτικών σκαφών. Νεότερα δείγματα έχουν εμφανιστεί σε δίχτυα τράτας.

Ωστόσο μέχρι σήμερα η ανθρωπότητα δεν είχε δει ένα κολοσσιαίο καλαμάρι στο φυσικό του περιβάλλον, να κολυμπά στα βαθιά νερά της Ανταρκτικής. Οι δύο λόγοι είναι το μέγεθος αυτού του περιβάλλοντος και το γεγονός ότι μάλλον αποφεύγει τους ανθρώπους, αντιλαμβανόμενο κάθε διαταραχή στο νερό, καθώς μπορεί να αποτελεί ένδειξη παρουσίας θηρευτή.

Οι φυσητήρες, οι κύριοι θηρευτές των καλαμαριών, μπορούν να βουτήξουν σε βάθος έως και δύο χιλιομέτρων. Πιθανώς για να τις αποφύγουν, τα κολοσσιαία καλαμάρια έχουν εξελίξει τα μεγαλύτερα μάτια στον κόσμο – μεγαλύτερα από μπάλα του μπάσκετ! Διαθέτουν επίσης «έναν μοναδικό συνδυασμό από βεντούζες και αγκίστρια στα πλοκάμια τους» σύμφωνα με τη δρ Μπόλσταντ – η οποία έτσι πιστοποίησε την ταυτότητα του καλαμαριού στο βίντεο.

Τα πλάνα τραβήχτηκαν από το τηλεχειριζόμενο υποβρύχιο «SuBastian», του Schmidt Ocean Institute, για την εξερεύνηση των βαθών της θάλασσας. Το υποβρύχιο σταμάτησε για λίγα λεπτά την κατάδυση του για να κινηματογραφήσει το μικρό διαφανές κεφαλόποδο, το οποίο κολυμπούσε περίπου 600 μέτρα κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας – όχι στα βαθύτερα νερά, όπου πιθανότατα ζουν τα ενήλικα κολοσσιαία καλαμάρια.

Διαφορετικών ηλικιών καλαμάρια βαθέων υδάτων περνούν τα πρώτα χρόνια της ζωής τους σε πιο ρηχά νερά. Το διαφανές σώμα του ίσως βοηθά το νεαρό κολοσσιαίο καλαμάρι να κολυμπήσει χωρίς να εντοπιστεί από τα αρπακτικά ψάρια, προτού κατέβει ως αδιαφανές, κοκκινωπό ενήλικο στα σκοτεινότερα βάθη του ωκεανού.

Η δρ Μπόλσταντ θα συνεχίσει να αναζητεί ένα ενήλικο ζώο. Η λήψη σπάνιων θαλάσσιων πλασμάτων σε βίντεο θα βοηθήσει στις αποφάσεις για εξορύξεις στα βαθιά νερά των ωκεανών. Η βιολόγος ανυπομονεί να καταγράψει τις συνήθειες των ενήλικων κολοσσιαίων καλαμαριών στο φυσικό τους περιβάλλον, αλλά δηλώνει χαρούμενη που η πρώτη της επαφή με το είδος ήταν μέσω αυτού του νεαρού μαλάκιου «που μοιάζει με μικρό γυάλινο γλυπτό».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News