Ιδιαίτερα ανήσυχος για την κατάσταση που επικρατεί στην Ιταλία εμφανίζεται και ο Τομά Πικετί. Έχοντας, όμως, στο μυαλό του ολόκληρη την Ευρώπη. Σε κείμενό του, στο blog που διατηρεί στον ιστότοπο της Le Monde, o γάλλος συγγραφέας του «Κεφαλαίου τον 21ο αιώνα» σημειώνει πως η τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης κυβερνάται σήμερα από μια ιδιότυπη «κοινωνικό – νατιβιστική» συμμαχία ανάμεσα στο Κίνημα 5 Αστέρων, ένα αντισυστημικό κόμμα που δεν ανήκει ούτε στην Αριστερά ούτε στη Δεξιά αλλά δεσμεύεται για τη θέσπιση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος και την ακροδεξιά Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι, «ένα εθνικιστικό, πλέον, κόμμα που ειδικεύεται στο κυνήγι αλλοδαπών» και επιδιώκει τη δραστική περικοπή των φόρων.
Αλλά θα ήταν λάθος, θεωρεί ο Πικετί, να ερμηνεύουμε το γεγονός εντός του πλαισίου ενός «ιταλικού εξωτισμού». Σύμφωνα με τον γάλλο οικονομολόγο την ευθύνη για τη δημιουργία και την επικράτηση ανάλογων πολιτικών συμμαχιών τη φέρουν όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις «και εάν δεν δείξουμε την απαραίτητη προσοχή, ο κοινωνικο-νατιβιστικός εφιάλτης της Ιταλίας θα μπορούσε σύντομα να μας αφορά όλους, κυρίως για τον αντίκτυπό του στην Ευρώπη, αλλά και γιατί δεν μπορεί να αποκλειστεί το ενδεχόμενο, μια μέρα ανάλογες συμμαχίες να αρχίσουν να σχηματίζονται και σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Γαλλίας».
Ο Πικετί υπογραμμίζει ένα από τα παράδοξα του κυβερνητικού συνασπισμού της Ιταλίας. Το γεγονός, δηλαδή, ότι τα δύο κόμματα συμφώνησαν, τελικά, να συγκυβερνήσουν, εφαρμόζοντας ένα πρόγραμμα πυλώνες του οποίου είναι η θέσπιση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος που επιθυμεί το Κίνημα 5 Αστέρων αλλά και η εισαγωγή του αποκαλούμενου flat tax, ενός ενιαίου φορολογικού συντελεστή για όλα τα εισοδήματα, κύρια προεκλογική θέση της Λέγκα. Το μέτρο, όμως, αυτό συνεπάγεται τη διάλυση του συστήματος προοδευτικής φορολογίας και τον δραστικό περιορισμό των φορολογικών εσόδων εις βάρος των φτωχότερων.
Ευρύτερη βάση της συνεργασίας των δύο κομμάτων αποτελεί, φυσικά, το κοινό τους μένος κατά των προσφύγων και των μεταναστών, εκφραστής του οποίου είναι ο Ματέο Σαλβίνι που «πέρασε το καλοκαίρι του εμποδίζοντας τα πλοία διάσωσης να δέσουν στα λιμάνια, αψηφώντας όλους τους κανόνες, γεγονός που οδήγησε, όμως, στην εκτίναξή του στις δημοσκοπήσεις».
Το ότι το Κίνημα 5 Αστέρων αποδέχτηκε τον «flat tax» αποκαλύπτει πολλά για την παντελή απουσία μιας προγραμματικής βάσης αλλά και για τις καταστροφικές συνέπειες της βραδείας αποσύνθεσης της πολιτικής στην Ιταλία που συνεχίζεται από το 1992 κι έπειτα, όταν κατέρρευσε το κομματικό σύστημα όπως είχε διαμορφωθεί μετά το τέλος του πολέμου. Αλλά φαίνεται πως ο παράδοξος αυτός συνασπισμός προς το παρόν είναι λειτουργικός.
Αυτό οφείλεται, κυρίως, εξηγεί ο Πικετί, στο ότι οι Ιταλοί είναι εξαιρετικοί «στο να καταγγέλλουν τον εγωισμό της γαλλικής κυβέρνησης, η οποία δίνει μαθήματα για τους πρόσφυγες ενώ κλείνει τα λιμάνια και τα σύνορά της, αλλά και την υποκρισία των Ευρωπαίων, που επιβάλλουν αυστηρούς δημοσιονομικούς κανόνες στην Ιταλία, εμποδίζοντας τη χώρα να ανακάμψει από την κρίση του 2008».
Οσον αφορά τον αντίκτυπο του ιταλικού αντιμεταναστευτισμού στην υπόλοιπη Ευρώπη, ενδεικτικές είναι οι δηλώσεις ενός άλλου ακροδεξιού, εθνικιστή ηγέτη, του Βίκτορ Ορμπαν. «Εμείς αποδείξαμε ότι η μετανάστευση μπορεί να σταματήσει στη στεριά, (η Ιταλία) απέδειξε ότι μπορεί να σταματήσει στη θάλασσα».
«Σήμερα ξεκινάμε ένα κοινό ταξίδι και θα ακολουθήσουν πολλά ακόμα κοινά βήματα κατά τους επόμενους μήνες για να φέρουμε στην ημερήσια διάταξη το δικαίωμα στην εργασία, στην υγεία, στην ασφάλεια. Όλα αυτά που οι ευρωπαϊκές ελίτ μας αρνούνται», υπογράμμισε από την πλευρά του ο Ματέο Σαλβίνι μετά τη συνάντησή του με τον ούγγρο πρωθυπουργό.
Αυτό που καθιστά ιδιαίτερα επικίνδυνο τον αντιπρόεδρο της ιταλικής κυβέρνησης και υπουργό Εσωτερικών της χώρας, υποστηρίζει ο Πικετί, είναι η μοναδική ικανότητά του να επιρρίπτει την ευθύνη για όλα τα ανοιχτά ζητήματα που απασχολούν πολλές ευρωπαϊκές χώρες -είτε πρόκειται την εθνική κυριαρχία και το Προσφυγικό είτε για την κρίση χρέους και την αρωγή των φτωχότερων- στην υποκρισία των ευρωπαϊκών ελίτ. «Δεδομένου ότι η ΕΚΤ τύπωσε δισεκατομμύρια για τη διάσωση των τραπεζών, γιατί δεν βοηθάει την Ιταλία, επιτρέποντας να αναβάλει την αποπληρωμή του χρέους της; Αυτή η απλή θέση θα συνεχίσει να είναι ελκυστική έως τη στιγμή που η Ευρώπη θα την αντικαταστήσει με ένα ανώτερο αφήγημα», προειδοποιεί ο γάλλος ακαδημαϊκός.
Θεωρεί, ωστόσο, πως η πλειονότητα των Ιταλών θα συνεχίσει να αντιτίθεται σε μια ολική σύγκρουση με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, καθώς δεν επιθυμεί την επιστροφή στη λιρέτα και τον πληθωρισμό. Όλα, όμως, δείχνουν πως ήρθε η ώρα για την Ευρώπη να αποδείξει στις εργατικές τάξεις ότι μπορεί να προασπιστεί τα συμφέροντά τους, εφαρμόζοντας, επιτέλους, πολιτικές με στόχο την οικονομική ανάκαμψη και τη φορολογική δικαιοσύνη. «Όσο οι κεντρώοι από όλες τις πλευρές ακολουθούν τον αντικοινωνικό φιλελευθερισμό, ο κοινωνικός νατιβισμός θα έχει ένα λαμπρό μέλλον μπροστά του», καταλήγει ο Πικετί.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News