Υπάρχει μια άλλη Αμερική εκτός από εκείνη της πολιτικής επικαιρότητας, του Russia Gate, των σφαγών στα γυμνάσια και των λόμπι που καταπολεμούν τους νόμους για την προστασία του κλίματος. Υπάρχει μια πιο θετική Αμερική, σε μικρές πόλεις μακριά από τα φώτα: αυτό λέει στο Atlantic o Τζέιμς  Φάλοους, άνκορμαν του HBO και αρθρογράφος. Ο Φάλοους ταξίδεψε στις Ηνωμένες Πολιτείες με τη σύζυγό του Ντεμπ, χαρτογράφοντας την πραγματικότητα και τη σκέψη πολλών τοπικών κοινοτήτων.

Ταξιδεύοντας ανάμεσα στους λευκούς εργαζομένους της μεσαίας τάξης -που είναι όλο και πιο εκτεθειμένοι στην πρώιμη θνησιμότητα και στις χρόνιες παθήσεις- ανάμεσα στους φοιτητές, στους πολιτικούς ηγέτες, στους επιχειρηματίες ενός κόσμου που «άφησε πίσω την οικονομία και την κυρίαρχη κοινωνία των ΗΠΑ». Ενας κόσμος στο αμυδρό φως, όχι εύκολος. Ωστόσο, παρά τις χίλιες δυσκολίες, λένε ότι είναι σίγουροι για το μέλλον της Πολιτείας τους ή των κομητειών τους.

«Μάθαμε να μην κάνουμε ερωτήσεις για τον Ομπάμα, τη Χίλαρι ή τον Τράμπ -γράφει ο Φάλοους- και αντ ‘αυτού εστιάσαμε στη ζωή των ανθρώπων και των κοινοτήτων». Το αποτέλεσμα είναι ένα πρωτότυπο πορτρέτο της χώρας: από το Μισισίπι έως το Κάνσας, από την ενδοχώρα της Καλιφόρνιας μέχρι τη «Ζώνη της Σκουριάς» της Πενσυλβανίας, δίπλα σε εταιρείες που κλείνουν αφήνοντας ανέργους χιλιάδες ανθρώπους, υπάρχουν νέες επιχειρήσεις που σχετίζονται με τη γεωργία ή εταιρείες υψηλής τεχνολογίας που παρέχουν μέλλον για άτομα ηλικίας 20 – 30 ετών. Και αν μόνο το 25% εμπιστεύεται την ομοσπονδιακή κυβέρνηση; Δεν χρειάζεται να ανησυχεί κανείς: σε ποσοστό πάνω από το 70% έχουν εμπιστοσύνη στην τοπική.

Υπάρχει τεράστια διαφορά μεταξύ της αισιοδοξίας σε τοπική βάση και στην απαισιοδοξία εκείνων που βλέπουν τα γεγονότα σε ένα ομοσπονδιακό επίπεδο μέσω του φίλτρου των μέσων μαζικής ενημέρωσης. Μια έρευνα που ζήτησε το Atlantic από το Ινστιτούτο Aspen, στις αρχές του 2016, έδειξε ότι μόνο το 36% των Αμερικανών πιστεύει ότι η χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, τα δύο τρίτα των ερωτηθέντων δήλωσαν ικανοποιημένοι από την οικονομική τους κατάσταση και σε ποσοστό 85% ήταν πολύ ή αρκετά ικανοποιημένοι από τη θέση τους και τις πιθανότητες να ακολουθήσουν το αμερικανικό όνειρο. Που, απ’ ό,τι φαίνεται, ποτέ δεν πεθαίνει.

Φωτό: Ολα τα χωράει το αμερικάνικο καλάθι. Πηγή: Τhe Αtlantic

Ενώ πολλοί αναρωτιούνται κατά πόσον η νέα «ειδική σχέση» μεταξύ Εμανουέλ Μακρόν και Ντόναλντ Τραμπ θα παραγκωνίσει την ιστορική «ειδική σχέση» μεταξύ Λονδίνου και Ουάσινγκτον, ο Τζέιμς Κίρτσικ, συγγραφέας του «The End of Europe: Dictators, Demagogues and the Coming Dark Age» (Το Τέλος της Ευρώπης: Δικτάτορες, Δημαγωγοί και η επερχόμενη σκοτεινή εποχή), αφιερώνει στο Foreign Policy μια ανάλυση σχετικά με πώς η Aνγκελα Μέρκελ κατέστρεψε τη σχέση της με τον Τραμπ.

Απέναντι στον προκλητικό Ντόναλντ Τραμπ, η Γαλλία, κατά τον Κίρτσικ, ανταποκρίθηκε με «ρεαλισμό», ενώ η Γερμανία με «οξυθυμία» και αυτό αντανακλά τους αντίστοιχους πολιτικούς πολιτισμούς. Από τότε που ο Τραμπ ανέλαβε στον Λευκό Οίκο, «η απάντηση της γερμανικής γραφειοκρατίας, των μέσων μαζικής ενημέρωσης και της κοινής γνώμης ήταν ένα μείγμα υστερίας και ηθικισμού». Παραθέτει επίσης αποσπάσματα από τις «αντι-τραμπικές» ομιλίες της Μέρκελ και του πρώην αντικαγκελάριου Σίγκμαρ Γκάμπριελ (SPD), από τα αφιερώματα στην καγκελάριο ως «νέο ηγέτη του ελεύθερου κόσμου», από το εξώφυλλο του Der Spiegel με τον αμερικανό πρόεδρο να αποκεφαλίζει το Αγαλμα της Ελευθερίας έως τη δημοσκόπηση σύμφωνα με την οποία το 79% των Γερμανών πιστεύει ότι ο Τραμπ είναι μια μεγαλύτερη απειλή από τον Πούτιν για την παγκόσμια ειρήνη.

Ο Κίρτσικ παραδέχεται ότι μερικοί αντικειμενικοί λόγοι καθιστούν τον Μακρόν πιο «κοντά» στον Τραμπ , όπως το γεγονός ότι κι αυτός μπήκε σφήνα στο παλιό πολιτικό σύστημα, ή το γεγονός ότι το εμπορικό έλλειμμα των ΗΠΑ με τη Γαλλία είναι πολύ μικρότερο από ό, τι με τη Γερμανία, ενώ το Παρίσι είναι πιο πρόθυμο από το Βερολίνο να αυξήσει τις δαπάνες για την άμυνα.  Επίσης, η μεταναστευτική πολιτική του Μακρόν είναι σίγουρα λιγότερο ήπια από αυτή της Μέρκελ.

Και αν είναι αλήθεια ότι μέχρι στιγμής η προσέγγιση του Μακρόν δεν έχει φέρει μεγάλες νίκες (στο θέμα του Ιράν φαίνεται να συμφώνησε εκείνος με τον Τραμπ κι όχι ο Τραμπ με εκείνον), «δεν είναι καθόλου σαφές εάν η πολύ πιο ανταγωνιστική θέση της Μέρκελ θα είναι πιο παραγωγική», καταλήγει ο αμερικανός αναλυτής. Μένει να το δούμε.

Φωτό: Και από χημεία, μηδέν. Πηγή: Shutterstock

Ο άνεμος της απόσχισης δεν φυσάει δυνατά μόνο στην Καταλονία, αλλά και λίγο βορειότερα, στη χώρα των πάγων – χωρίς να φτάνει απαραίτητα στις σελίδες των μεγάλων εφημερίδων. Αυτό συμβαίνει, για παράδειγμα, στη Γροιλανδία, όπου οι 40.000 κάτοικοι ψήφισαν στις πρόσφατες εκλογές με βάση την έντονη επιθυμία τους να ανεξαρτητοποιηθούν από τη μαμά-Δανία. Ο Σαφί Μουσαντίκ εξηγεί στο CNBC τι συμβαίνει στο μεγαλύτερο νησί στον κόσμο, αλλά με τον ελάχιστο αριθμό κατοίκων (και ψηφοφόρων): «Η ανεξαρτησία υπήρξε ανέκαθεν θέμα στη γροιλανδική πολιτική, τόσο πολύ ώστε το κεντρικό ερώτημα να μην είναι τόσο το αν πρέπει να επιδιωχθεί η ανεξαρτησία, αλλά μάλλον πόσο γρήγορα και με ποιο τρόπο  πρέπει να γίνει».

Στους Γροιλανδούς δεν λέει τίποτε πλέον να επιβιώνουν χάρη στις επιδοτήσεις που προέρχονται από την Κοπεγχάγη. Θα ήθελαν να ξεκινήσουν μια αυτόνομη οικονομία με βάση το ισλανδικό μοντέλο. Το ίδιο κλίμα και πάντοτε εις βάρος της δύστυχης Δανίας, επικρατεί και στις Νήσους Φερόες. Αυτές οι 18 κουκκίδες διάσπαρτες στον Βόρειο Ατλαντικό Ωκεανό, χτυπημένες από τον άνεμο, όπως λίγες άλλες γωνιές του κόσμου, ονειρεύονται την ανεξαρτησία και μετά από χρόνια που πέρασαν διεκδικώντας τη μάταια, αποφάσισαν προχθές να κάνουν δημοψήφισμα. «Οποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, θα είναι μια μεγάλη νίκη για τον μικρό αλλά περήφανο λαό των Φερόες» λένε. Και αν πετύχουν την ανεξαρτησία τους; Θα είναι σαν να κερδίζουν τα Νησιά Φερόες όχι τη Δανία, αλλά την Μπαρτσελόνα με 5-0.

Φωτό: Και τι σημαία ε; Πηγή: Shutterstock

Γιατί το μεγαλύτερο μέρος των ανθρώπινων κοινωνιών είναι πατριαρχικές; Από πού, με άλλα λόγια, προέρχεται η κυριαρχία του αρσενικού; Η πιο απλή απάντηση βρίσκεται στη φυσική δύναμη. Αλλά απ’ ό,τι φαίνεται, παραείναι απλή. Τουλάχιστον για τις ερευνήτριες Ανιλ Ανανθσουόμι και Κέιτ Ντάγκλας που μας καλούν από το New Scientist να ρίξουμε μια ματιά στους χιμπατζήδες. Οι οποίοι χιμπατζήδες, υπενθυμίζουν, μεταχειρίζονται τις συντρόφους τους γενικώς όπως τις μεταχειρίζονται οι χειρότεροι από τους ανθρώπινους συγγενείς τους: τους παίρνουν το φαγητό, τις χτυπούν, τις βιάζουν, καμιά φορά τις σκοτώνουν.

Αλλά, σημειώνουν οι δυο αναλύτριες, όλα αυτά δεν είναι αποτέλεσμα της φυσικής δύναμης ενός εκάστου, αλλά της ομάδας: οι χιμπατζήδες περνούν όλη τους τη ζωή στην ομάδα που γεννήθηκαν, ενώ οι θηλυκές εγκαταλείπουν την δική τους μετά την εφηβεία για να ενταχθούν σε μια άλλη. Είναι πάνω κάτω αυτό που συμβαίνει όταν μια γυναίκα πηγαίνει να ζήσει με την οικογένεια του συζύγου – αυτή είναι η λεγόμενη patrilocal residence και ήταν η συνήθης πρακτική από την εφεύρεση της γεωργίας κι έπειτα.

Αυτή η προαιώνια πρακτική αρχίζει να υποχωρεί τουλάχιστον στις πιο «εξελιγμένες» κοινωνίες. Αρα ποια είναι η πρόβλεψη; Ότι θα συμβεί στις ανθρώπινες κοινωνίες ό,τι συμβαίνει στις κοινωνίες των μπονόμπο, γνωστών και ως χιμπατζήδων πυγμαίων: οι κοινωνίες τους δεν είναι μόνο πατριαρχικές αλλά και μητριαρχικές. Γιατί; Επειδή τα θηλυκά συνεργάζονται και σχηματίζουν συμμαχίες, περίπου όπως οι φεμινιστικές οργανώσεις, γράφουν οι Ανανθσουόμι και Ντάγκλας.

Φωτό: Η ισχύς εν τη ενώσει. Πηγή: Shuttestock