Βουτιά στον χρόνο. Πίσω στην καλοκαιρινή Αθήνα του 1954. Φανταστείτε έναν 21χρονο αμερικανό φωτογράφο σε μια από τις ελάχιστες διαβάσεις πεζών της Αθήνας. Και το όνομα αυτού: Ρόμπερτ Μακέιμπ. «Εκείνο που μου έκανε μεγαλύτερη εντύπωση μόλις πάτησα το πόδι μου ήταν ότι οι δρόμοι δεν είχαν σηματοδότες. Ελάχιστα τα αυτοκίνητα. Κυκλοφορούσαν περισσότερο φορτηγά και λεωφορεία. Για να περάσεις απέναντι έπρεπε να περιμένεις να μαζευτούν αρκετοί πεζοί για να τολμήσουν να διακόψουν, όλοι μαζί, την ροή», ήταν μια περιγραφή από την πρώτη επίσκεψη του στην Αθήνα του ’50, στην «Κ».

Ο Ρόμπερτ Μακέιμπ, μαζί με τον αδελφό του, γνώρισε όχι μόνον την Αθήνα αλλά και τα «απάτητα» σχεδόν νησιά. Μια ελληνική καθημερινότητα, που κυλούσε χωρίς ηλεκτρισμό, δρόμους, αυτοκίνητα, τηλέφωνα, τρεχούμενο νερό και οχηματαγωγά πλοία. Όταν οι υποδομές «δεν φαίνεται να διέφεραν πολύ σε σχέση με αυτές στο αρχαίο παρελθόν». Γνώρισε κι αγάπησε μια «άλλη Ελλάδα», που χάνεται, όπως συχνά είχε πει. Όταν σε μια επίσκεψη του στην Ίο, μαζί με έναν οικογενειακό φίλο, γιατρό στη Νέα Υόρκη, ο δήμαρχος του νησιού του παραχώρησε το κρεβάτι του και κοιμήθηκε στο πάτωμα, «σαν να ήταν το φυσιολογικότερο πράγμα στον κόσμο». Ακόμη και την Μύκονο η την Δήλο τις βρήκε σχεδόν «απάτητες». «Ήταν υπέροχο συναίσθημα να ανακαλύπτω τα ελληνικά νησιά. Αισθανόμουν σαν να είμαι στον Αμαζόνιο και ανακάλυπτα άγνωστους πολιτισμούς».

Σαν αυτούς που έχει αποτυπώσει σε 53 μαυρόασπρες λήψεις, κυρίως από το 1954 – ’55, «σε περιοχές έντονου αρχαιολογικού ενδιαφέροντος, όπως η Ακρόπολη, η Αρχαία Αγορά, το Σούνιο, η Κνωσσός, η Σαντορίνη, οι Μυκήνες, η Επίδαυρος, η Δήλος κ.α.» και θα εκτίθενται σε αφιέρωμα στον αμερικανό φωτογράφο έως τις 29 Μαρτίου 2019. Στην έκθεση υπό τον τίτλο «Χρονογραφία» για τα 180 χρόνια (1837 – 2017) της Αρχαιολογικής Εταιρείας. Μιλάμε για μνημεία και αρχαιολογικούς χώρους, που – όταν τους αποτύπωσε – ελάχιστα είχαν αλλάξει σε σχέση με τις περιγραφές των περιηγητών που επισκέφθηκαν την Ελλάδα τον 19ο αιώνα.

Στόχος της έκθεσης, όπως τονίζεται, είναι «να αναδειχθεί ο διαχρονικά καίριος ρόλος της Αρχαιολογικής Εταιρείας, ως καθοριστικός Θεσμός για την διαμόρφωση της εθνικής μας αυτογνωσίας», καθώς ιδρύθηκε και ελάχιστα χρόνια μετά την δημιουργία του σύγχρονου ελληνικού κράτους.

Πίσω στα φωτογραφικά καρέ: Ο φακός του Μακέιμπ αγάπησε την Ελλάδα όσο και ο ίδιος. «Κάποιοι φίλοι με λένε Αμερικανοέλληνα και πολύ μου αρέσει. Η Ελλάδα είναι δεύτερη πατρίδα μου», έχει πει στην «Καθημερινή» (και την Μαργαρίτα Πουρνάρα). Χώρια ότι είναι παντρεμένος με Ελληνίδα, την σύζυγο του Ντίνα, με εγγόνια κατά το ήμισυ από την Ζάκυνθο.

Έχουν εκδοθεί τα βιβλία του «Metamorphosis», «Greece 1954-1965», «Ελλάδα: Τα χρόνια της αθωότητας (1954-1965)», «Τρεις Μέρες στην Αβάνα», «DeepFreeze! A photographer’ s Antarctic Odyssey in the Year 1959», «Στο δρόμο για την Ελλάδα», «Grece – Les annees d’ innocence», «The Ramble in Central Park», που απέσπασε το βραβείο Fore Word, το 2011 και «Ο τελευταίος μοναχός των Στροφάδων. Αναφορά από ένα άγνωστο νησί του Ιονίου», στο οποίο αφηγείται την ιστορία του Ζακυνθινού ιερομόναχου Γρηγόρη Κλάδη, που επί 38 χρόνια (από το 1976 έως το 2014) έζησε ολομόναχος στη Σταμφάνη των Στροφάδων νήσων, μια βραχονησίδα νότια της Ζακύνθου.

• Διαβάστε ακόμα: Ενα άγνωστο νησί, ένα μοναστήρι κι ένας… μονάχος μοναχός

Όλα όμως ξεκίνησαν από την εικονογραφημένη «New York Daily Mirror», στην οποία εργαζόταν ο πατέρας του. Εκείνη που έκανε τον γεννημένο στο Σικάγο το 1934 και πολύ σύντομα Νεοϋορκέζο Μακέιμπ να ενδιαφερθεί για την φωτογραφία. Πόσω μάλλον όταν στα τέσσερά του τού έκαναν δώρο την πρώτη του φωτογραφική μηχανή και άρχισε να αποτυπώνει «γεγονότα»: τυφώνες, πτώματα στις σιδηροτροχιές, πνιγμούς, αυτοκινητικά ατυχήματα.

Μεγαλώνοντας στράφηκε στην σύνθεση της εικόνας, και παρακολουθούσε συστηματικά το U.S. Camera Annual, όπου παρουσιαζόταν η δουλειά των μεγαλύτερων φωτογράφων της εποχής. Στις πρώτες του επισκέψεις στην Ελλάδα έβγαζε ασπρόμαυρες φωτογραφίες, με φιλμ Plus-X και μηχανή Rolleiflex. Εξέθεσε τις φωτογραφίες του 1954-1955 στην Firestone Library του Πανεπιστημίου του Πρίνστον. Ενώ το 1957 φωτογράφισε τις Κυκλάδες σε έγχρωμο φιλμ μετά από παραγγελία της National Geographic Society.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News