Ο Ντράγκι έρχεται. Ο θεματοφύλακας του ευρώ, ο Super Mario, ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, καταφθάνει στην Αθήνα για να μιλήσει -ως τιμώμενο πρόσωπο- στην Ακαδημία Αθηνών, της οποίας έχει χρισθεί ξένος εταίρος στον κλάδο των Οικονομικών Επιστημών, την Οικονομική και Νομισματική Πολιτική. Δεν είναι εύκολο να απαντήσει κανείς τι θα τον πρωτορωτούσε, αν γινόταν συνδαιτυμόνας του, στο επίσημο δείπνο που θα παρατεθεί -προς τιμήν του, ασφαλώς- στην Τράπεζα της Ελλάδας, παρουσία του διοικητή της ΤτΕ Γιάννη Στουρνάρα και του υπουργού Οικονομικών Χρήστου Σταϊκούρα -για άλλους πολιτικούς μην ρωτάτε, έχουν προτιμηθεί ακαδημαϊκοί για τη σύνθεση του τραπεζιού.
Είναι τέτοια η συγκυρία, που μπορεί ανέτως να βομβαρδισθεί με ερωτήματα για το τότε και το τώρα. Ο 72χρονος ιταλός αποχωρεί σε ένα μήνα από την ΕΚΤ, έχοντας διανύσει οκτώ ολόκληρα χρόνια στην ηλεκτρική καρέκλα του προέδρου της, σε timing που κανείς -γνώστης της εύθραυστης ευρωπαϊκής οικονομίας- δεν θα ζήλευε. Και υπό συνθήκες, που μόνο κανονικές δεν θυμίζουν. Λίγες ώρες προτού έλθει στη χώρα, φρόντισε εξάλλου με συνέντευξή του στους Financial Times να ξεκαθαρίσει μερικά πράγματα για το πώς σώθηκε η παρτίδα. Μίλησε για τις πιέσεις που είχε δεχθεί από τον γερμανό υπουργό Βόλφγκανγκ Σόιμπλε υπό την απειλή του Grexit, τόνισε ότι η Eυρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα δεν είχε ποτέ σχέδιο B, με την Ελλάδα εκτός ευρώ, αναγνώρισε τις θυσίες των ελλήνων πολιτών, αλλά και την ανάγκη «σημαντικής δημοσιονομικής πολιτικής για το σύνολο της Ευρωζώνης», για όποιον τουλάχιστον δεν επιθυμεί να τη βλέπει ευάλωτη. «Η Ελλάδα πλήρωσε πολύ βαρύ τίμημα αλλά σήμερα υπάρχει ελπίδα», δήλωσε χαρακτηριστικά
Δεν είναι προσποίηση λόγω αποχαιρετισμού και κολακεία προς τη χώρα που τον υποδέχεται. Είναι η αλήθεια. Την οποία διαμόρφωσε και εξακολουθεί να διαμορφώνει, τηρώντας τις ίδιες συντεταγμένες στην πολιτική του. Ο Ντράγκι, από τον 41ο όροφο του στρατηγείου της Φρανκφούρτης, κατέστησε στις 12 Σεπτεμβρίου σαφές ότι η Ευρώπη θα μπει σε νέο γύρο ποσοτικής χαλάρωσης (QE), προκαλώντας ενθουσιασμό στις αγορές, προσφέροντας αναπάντεχα μεγάλο δώρο στην οικονομία της Γηραιάς Ηπείρου, σε καιρούς χαλεπούς · με το θρίλερ του Brexit σε εξέλιξη, τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ – Κίνας σε κλιμάκωση, τη γερμανική οικονομία σε επιβράδυνση.
Αγνόησε -και πάλι- τις ισχυρές πιέσεις, ιδίως των Γερμανών και των «δορυφόρων» τους, που διαφωνούν με την ήπια προσέγγισή του και την απόφαση να προσδιορίσει το επιτόκιο των καταθέσεων στην Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στο -0,5% (από -0,4%), ενεργοποιώντας νέο πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων ύψους 20 δις ευρώ τον μήνα. Δεν δείχνει να κάμφθηκε ούτε από το τραβηγμένο πρωτοσέλιδο της Bild Zeitung, που δίκην φωτομοντάζ, τον εμφάνισε ως βαμπίρ – κόμη Δράκουλα, που ρουφάει το αίμα των γερμανών καταθετών…
Ο Ντράγκι συνεχίζει ως και την τελευταία ώρα της θητείας του την πολιτική που τηρεί χρόνια τώρα. Δανείζει τις ευρωπαϊκές τράπεζες με πολύ χαμηλό επιτόκιο, παρέχοντας ρευστότητα στο σύστημα δια της τεθλασμένης. Αφού δεν του επιτρέπεται να αγοράσει απευθείας το τοξικό χρέος των ευρωπαϊκών κρατών, τους δίνει το φιλί ζωής που μόνο εκείνος μπορεί. Είναι προφανές, επιλέγει να βάζει τον εαυτό του στο κάδρο των προσώπων που έχουν παίξει ρόλο καθοριστικό για το βιοτικό επίπεδο των πολιτών της ευρωζώνης.
Η πολιτική του έχει προκαλέσει σοβαρή ρήξη, αν όχι πόλεμο, με τα γεράκια της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σε μέτωπο του πολέμου αυτού, παραιτήθηκε προσφάτως, και αιφνιδίως, από το Εκτελεστικό Συμβούλιο της ΕΚΤ η γερμανίδα Ζαμπίνε Λαουτενσλέγκερ δυο και πλέον χρόνια πριν από τη λήξη της επίσημης θητείας της, το 2022. Δημοσιεύματα στον διεθνή οικονομικό Τύπο φέρουν την παραίτησή της ως καθρέφτη της έντονης δυσαρέσκειας που διακατέχει τους Γερμανούς, ενδεικτικής της διχογνωμίας που επικρατεί στην ΕΚΤ, με μπροστάρη τον επικεφαλής της κεντρικής τράπεζας της Γερμανίας Γενς Βάιντμαν.
Στην προτελευταία σύσκεψη -υπό την προεδρία Ντράγκι- των κεντρικών τραπεζιτών, βγήκαν μαχαίρια. Μάλλον ανόρεχτα τον υποστήριξε ο ισπανός αντιπρόεδρος της ΕΚΤ Λουίς ντε Γκίντος, ενδοιασμούς, κυρίως ως προς το timing της απόφασής του εξέφρασαν ο Αυστριακός Ρόμπερτ Χόλτσμαν, ο Γάλλος Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, ο Ολλανδός Κλάας Νοτ -με τον τελευταίο να επιμένει ότι θεωρεί την πολιτική της ποσοτικής χαλάρωσης ως «μέσο τελευταίας καταφυγής». Αναφανδόν «υπέρ» τάχθηκαν -μεταξύ άλλων- «ο δικός μας» Γιάννης Στουρνάρας, ο Κύπριος Κωνσταντίνος Ηροδότου, ο Πορτογάλος Κάρλος Κόστα, ο Σλοβάκος Πίτερ Κάζιμιρ, ο Φινλανδός Ολι Ρεν, ο Ιταλός Ιγκνάθιο Βίσκο, ο Μαλτέζος Μάριο Βέλα.
Σε κάθε περίπτωση, και σύμφωνα με τους Financial Times, η ΕΚΤ έχει πρόβλημα γερμανικό, το οποίο ίσως εκδηλωθεί και πάλι στις 24 Οκτωβρίου, στην τελευταία σύσκεψη με τον Ντράγκι πρόεδρο. Το πρόβλημα μετακυλίεται στις πλάτες της Κριστίν Λαγκάρντ, της σιδηράς κυρίας του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, η οποία αναλαμβάνει καθήκοντα προέδρου στην ΕΚΤ, την 1η Νοεμβρίου. Τα μελλούμενα παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς η Λαγκάρντ κατά τη σχετική ακρόασή της από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στήριξε τη νομισματική πολιτική του «Μάριο» · ως εκ τούτου θα πρέπει να κινηθεί αριστοτεχνικά, να απορροφήσει κραδασμούς στο εσωτερικό της ΕΚΤ, να επιβάλλει ισορροπίες, να αποδείξει ότι η επαγγελματική της γοητεία της είναι ακόμη «εδώ».
Ο Ντράγκι, το δικό του θέλγητρο, το έχει καταδείξει. Από την εποχή του «ό,τι κι αν χρειαστεί«, τον καιρό που διαβεβαίωνε ότι θα υπερασπιζόταν το ευρώ και την ευάλωτη ύπαρξή του με όποιο μέσο είχε στη διάθεσή του. Ο Super Mariο αποχωρεί με ήσυχη τη συνείδησή του, όχι μόνο γιατί αφήνει κληρονομιά -την πολιτική που ακολούθησε η ΕΚΤ το 2015, όταν η Ελλάδα έφθασε στο χείλος της χρεοκοπίας, αλλά και γιατί ό,τι ήταν να πει, το είπε: φουλ στις μεταρρυθμίσεις, κατά τρόπον ώστε να επανέλθει ταχέως η χώρα σε επενδυτική βαθμίδα τέτοια που θα της επιτρέψει τη συμμετοχή στο νέο QE.
Θα τα πει, υποθέτουν οι ειδήμονες, και στον Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη, τον μοναδικό που περιλαμβάνει το -επίσημο τουλάχιστον- πρόγραμμά του. Η γνώμη του έχει ειδικό βάρος. Το πρόσωπο του, αναντίρρητα ξεχωριστό. Και επιστημονικά -εκτός των άλλων, είναι μέλος του Δ. Σ. του Ινστιτούτου Προχωρημένων Μελετών του Πρίνστον, και του Ιδρύματος Brookings, ενώ έχει συμπεριληφθεί σε παλαιότερη λίστα που εξέδωσε το περιοδικό Time ως προς τα «Πρόσωπα με τη Μεγαλύτερη Επιρροή Παγκοσμίως». Και προσωπικά -έχασε τους γονείς του σε νεαρή ηλικία και μεγάλωσε μαζί με τα αδέλφια του, κοντά στην αδελφή του πατέρα του, που ήταν καλόγρια.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News