Ο Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ επέστρεψε. Επειτα από χρόνια κατάδυσης στην Ιστορία, απ’ όπου προέκυψε ένα τρίτομο έργο για το Μεξικό, ο λατινοαμερικανός συγγραφέας επιστρέφει στους αναγνώστες του με ένα μυθιστόρημα που έχει τα ίδια υλικά πάντα: τη γη και την ελευθερία. Με αφορμή την έκδοση του βιβλίου του στα ιταλικά, μίλησε στη Repubblica. Και ιδού τι είπε:

Για τις ουτοπίες του. «Και γιατί να χάσω την ουτοπία μου; Ζω τη ζωή μου με μια ισχυρή ουτοπική συνιστώσα. Πιστεύω ότι μπορούμε πάντα να αλλάξουμε τον κόσμο, ότι δεν πρέπει ποτέ να σταματήσουμε να προσπαθούμε».

Για την Αριστερά στην Λατινική Αμερική. «Η Ιστορία χρειάζεται χρόνο. Είμαι πεπεισμένος ότι οι εκλογικές ήττες και οι κρίσεις είναι μόνο παροδικές. Η αντεπίθεση του νεοφιλελευθερισμού ήταν δυνατή, αλλά η Αριστερά θα αντιδράσει».

Για το καθεστώς Κάστρο. «Έχει τελειώσει ο καστρισμός; Δεν είμαι τόσο σίγουρος. Σε κάθε περίπτωση, αυτό που έγινε στην Κούβα ήταν θεμελιώδες για όλη τη Λατινική Αμερική. Το μοντέλο της Κούβας είχε το πλεονέκτημα να αναπτύξει τεράστιες κοινωνικές και παραγωγικές δυνάμεις, τον πολιτισμό, τον αθλητισμό, την παιδεία, την υγεία, αλλά απέκλεισε την ιδεολογική συζήτηση… Ούτε το τέλος του ενός κόμματος θα είναι το τέλος της Revolución».

Για την Αμερική του Τραμπ. «Ο Τραμπ είναι ένας πολύ επικίνδυνος ανόητος, πάσχει από ένα είδος παραληρήματος. Είναι πεπεισμένος ότι μπορεί να σταματήσει τη ροή των μεταναστών από τη Λατινική Αμερική. Εχει μια φασιστοειδή πολιτική».

Για τον Πάπα και την θρησκεία. «Είμαι άθεος και δεν έχω κανένα ενδιαφέρον για την Καθολική Εκκλησία. Ακόμη και ο Ντον Μάρκο, ο ιερέας του μυθιστορήματός μου, είναι στην πραγματικότητα ένας ψεύτικος Καθολικός, τα ρούχα του είναι απλώς μια μεταμφίεση. Η θρησκεία δεν είναι μέρος του κόσμου μου».

Για την Ιστορία. «Πρέπει να γνωρίζουμε ποιοι είμαστε και από πού ερχόμαστε για να καταλάβουμε πού πηγαίνουμε. Η γνώση του παρελθόντος είναι θεμελιώδης για την οικοδόμηση του μέλλοντος. Επίσης, για αυτό τον λόγο πιστεύω ότι η Ιστορία δεν μπορεί παρά να είναι μια αφηγηματική τέχνη: είναι η κληρονομιά των πολιτών, δεν πρέπει να παραμείνει κλειστή στον ακαδημαϊκό κόσμο».

Για την λογοτεχνία. «Η λογοτεχνία είναι αυτόνομη και πρέπει να σεβόμαστε την αυτονομία της. Αλλά επειδή ο ακτιβισμός και η πολιτική έχουν μεγάλο ρόλο στη ζωή μου, αναπόφευκτα αυτό αντανακλάται στα μυθιστορήματα».

Για το ποιος είναι. «Είμαι εκείνος που έγραψε για αναρχικούς, κομμουνιστές, σοσιαλιστές, τυχοδιώκτες, ελεύθερους στοχαστές. Εκείνος που τους περιγράφει. Και είμαι λίγο απ’όλα αυτά. Είμαι κομμάτι μιας Αριστεράς που έχει μάθει να διατηρεί μια κριτική σκέψη».

Φωτό: O Πάκο Ιγνάσιο Τάιμπο ΙΙ με ένα βιβλίο του για τον Πάντσο Βίλα. Ο συγγραφέας είναι σπουδαίος και στα προφορικά. Πηγή: Photo by Charley Gallay/Getty Images/Ideal Images

Ίσως δεν είναι σε θέση να υπερασπιστούν το Σύμπαν, αλλά οι «Εκδικητές» έχουν ήδη ολοκληρώσει μια ηρωική επιχείρηση: η τελευταία ταινία της Marvel έκανε πρεμιέρα στις 25 Απριλίου (και δύο ημέρες αργότερα στις Ηνωμένες Πολιτείες), συγκεντρώνοντας ήδη περισσότερα από 641 εκατομμύρια δολάρια σε όλο τον κόσμο – κι ενώ η Κίνα και η Ρωσία δεν συμπεριλαμβάνονται ακόμη στα έσοδα.

Συγκριτικά, τα 541 εκατομμύρια από την πρεμιέρα του «Μαχητές των δρόμων 8» μοιάζουν με τα σταγονίδια του ιδρώτα του Χαλκ, για να αναφερθεί κανείς μόνο σε έναν από τους υπερήρωες της μεγάλης μάζωξης της ταινίας «Οι Εκδικητές: Ο πόλεμος της αιωνιότητας». Μια εντυπωσιακή συγκέντρωση πράγματι: ο Captain America δίπλα στον Iron Man, o Spider-Man και η Mαύρη Χήρα. Μια «σταθερή» και «αξιόπιστη» αφηγηματική μηχανή, όπως την αποκαλούν οι New York Times, η οποία επανακαθορίζει σιγά-σιγά τα όρια του έπους. Ενα εργοστάσιο παγκοσμιοποιημένου ηρωισμού χωρίς χρονικά όρια.

Ο Τίτο Φαράτσι, συγγραφέας πολλών ιστοριών με κόμικς, επισημαίνει στην Corriere della Sera ότι «αυτή η ταυτόχρονη παρουσία χαρακτήρων δεν είναι καινούργια». Ο μοναχικός ήρωας, εξάλλου, ανήκει στον ρομαντικό κόσμο του δέκατου ένατου αιώνα. «Ο εικοστός αιώνας ήταν ο αιώνας του κατακερματισμού του εγώ, και μας το είπε τόσο καλά και η λογοτεχνία», λέει ο Αντριάνο Τζαμπερίνι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Πάντοβα. Και να τους όλοι μαζί.

Φωτό: Ολοι μαζί, αλλά… Πηγή: Shutterstock

Ευφυολάγνος (επίθετο): αυτός που έλκεται από την ευφυΐα.

Γλασκώβη (κύριο όνομα): το Παρίσι μετά από ένα πυρηνικό ολοκαύτωμα.

Κρίκετ (ουσιαστικό): ένα παιχνίδι δεξιοτήτων και ευγενικών τρόπων όπου όλοι μισούν τους Αυστραλούς εξίσου.

Το Urban Dictionary, γράφουν οι Times, είναι διασταύρωση ηλεκτρονικού λεξικού και μιας εννοιολογικής χωματερής για την αργκό, τα ευφυολογήματα και τις μικρότητες. Οι αναλυτές δεδομένων από το Ινστιτούτο Αλαν Τιούρινγκ στο Λονδίνο, πραγματοποίησαν την πρώτη ολοκληρωμένη επιστημονική μελέτη του περιεχομένου του λεξικού. Και τι ανακάλυψαν; Οτι η λέξη «σέλφι» μάλλον βρίσκεται στη δύση της, αν κρίνει τουλάχιστον κανείς από την ικανότητα του Διαδικτύου να δημιουργεί ευφάνταστους  νεολογισμούς.

Ενώ η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του όρου σέλφι ήταν το 2002, δεν προστέθηκε στο Oxford English Dictionary (OED) παρά το 2013, τέσσερα χρόνια μετά την εμφάνισή του στο Urban Dictionary. Από το 2014, ωστόσο, οι χρήστες του Urban Dictionary φαίνεται ότι έχουν χάσει το ενδιαφέρον τους για το φαινόμενο των σέλφι, με το ποσοστό των νέων ορισμών να μειώνεται κατά τα δύο τρίτα μέσα σε δύο χρόνια. Η Μπάρμπαρα ΜακΓκιλιβρέι, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Τιούρινγκ και στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ, θεωρεί πιθανό να περάσει η μπογιά του σέλφι ως όρου. «Δεν θεωρείται και τόσο μοντέρνος πια» λέει.

Το Urban Dictionary δημιουργήθηκε πριν από δυο δεκαετίες. Και σε αυτό το διάστημα έχει συγκεντρώσει περίπου 2,7 εκατομμύρια καταχωρήσεις κάτω από 1,6 εκατομμύρια όρους. Αυτό το «αποθετήριο της αργκό» έχει χρησιμοποιηθεί για να αναλυθεί το δημόσιο αίσθημα στο Twitter, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί σε δικαστικές υποθέσεις. Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Τιούρινγκ κατέγραψαν κάθε λέξη στο λεξικό και διαπίστωσαν ότι μόνο 5% επικαλύπτεται με το Wiktionary, ένα προσεκτικά οργανωμένο ηλεκτρονικό λεξικό. Ζήτησαν επίσης από μια ομάδα ατόμων από αγγλόφωνες χώρες να αξιολογήσουν τους όρους. Οι συμμετέχοντες γνώριζαν μόνο έναν στους τρεις ορισμούς του Urban Dictionary. Και όπως δείχνει, σε λίγο θα ξεχάσουν τι σημαίνει «σέλφι».

Φωτό: Αρχίζει και θολώνει ε; Πηγή: Shutterstock

Το γράφει το ForeignPolicy επικαλούμενο έκθεση της Rand Corporation: η τεχνητή νοημοσύνη (Artificial Intelligence – AI) μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο μιας πυρηνικής σύγκρουσης. Όχι με την έννοια ότι θα μπορούσε να είναι ένας υπερυπολογιστής ή ένας αλγόριθμος που θα αποφασίσει εάν και πότε θα ξεκινήσει μια πυρηνική επίθεση, όπως το σύστημα Skynet στον «Εξολοθρευτή». Αλλά με την έννοια ότι μη επανδρωμένα αεροσκάφη και υποβρύχια συστήματα παρακολούθησης ολοένα και πιο εξελιγμένα θα μπορούσαν να ανακαλύψουν και τις πιο καλά κρυμμένες ρουκέτες ή πυραύλους.

Αλλά ακριβώς σε αυτά βασίζεται και η πυρηνική αποτροπή: δεν επιτίθεμαι διότι γνωρίζω ότι δεν θα μπορούσα να αποφύγω την αντεπίθεση που θα δεχθώ. «Αν όμως μια χώρα είναι σε θέση να χρησιμοποιήσει την τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης για να βρει και να χτυπήσει πυραύλους κρυμμένους σε φορτηγά ή υποβρύχια, επισημαίνει το FP, η απειλή αντιποίνων θα μπορούσε να εξαλειφθεί από την πρώτη επίθεση», να χτυπήσει δηλαδή πρώτα με την εξουδετέρωση όλων των δυνατοτήτων του αντιπάλου να αντιδράσει.

Και υπάρχουν κι άλλα. Ακόμη και αν η απόφαση για εκτόξευση πυραύλων ή όχι δεν αφεθεί στους υπολογιστές, ο Αντριου Λον ένας από τους συντάκτες της έκθεσης Rand, επισημαίνει ότι «εάν λαμβάνει κανείς αποφάσεις, ως άνθρωπος, με βάση τα δεδομένα που έχουν συλλεχθεί, συγκεντρωθεί και αναλυθεί από μια μηχανή, τότε η μηχανή θα μπορούσε να επηρεάσει την απόφασή του με τρόπους που ίσως να μην είναι συνειδητοί».

Φωτό: Ποιος Κιμ; Aυτός θα το πατήσει το κουμπί. Πηγή: Shutterstock