Καθώς το Ισραήλ εξέταζε την απάντηση στην πρωτοφανή επίθεση του Ιράν εναντίον του, την απόφαση για ανταπόδοση με ένα μάλλον «συμβολικό» χτύπημα νωρίς την Παρασκευή έλαβαν πέντε άνδρες.

Είναι τα μέλη του υπουργικού συμβουλίου πολέμου του Ισραήλ, ενός σώματος που συστάθηκε μετά τη βάρβαρη επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου 2023, τη χειρότερη κρίση ασφαλείας στο Ισραήλ εδώ και 50 χρόνια, σύμφωνα με την Washington Post.

Η ομάδα, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου, ασκεί την ανώτατη εξουσία στα πιο σημαντικά πολεμικά ζητήματα: τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στη Γάζα, τις συνομιλίες με τη Χαμάς για τους ομήρους και την αντίδραση στις επιθέσεις της Χεζμπολάχ.

Τις τελευταίες ημέρες η ομάδα, που συνεδριάζει χωρίς κινητά τηλέφωνα σε ένα άκρως ασφαλές τμήμα του στρατιωτικού αρχηγείου στο Τελ Αβίβ, αποφάσισε ότι μια περιορισμένη αντίδραση στο Ιράν ήταν η πιο σωστή κίνηση, λαμβάνοντας υπόψη και τις πιέσεις των ΗΠΑ και άλλων Δυτικών συμμάχων.

«Οι πέντε άνθρωποι σε αυτό το δωμάτιο βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια απόφαση που θα μπορούσε να είναι μια από τις τρεις ή τέσσερις πιο κρίσιμες αποφάσεις από την ίδρυση του Ισραήλ, το 1948» δήλωσε στην Post ο Ναντάβ Στράουχλερ, ισραηλινός πολιτικός αναλυτής.

Πρόκειται, κατά γενική ομολογία, για μια ομάδα που σπαράσσεται από πολιτικές έχθρες και καβγάδες, που είχαν αρχίσει να διασπούν το σώμα πριν ρίξει τους τόνους ανάμεσά τους –τουλάχιστον προσωρινά– η επίθεση του Ιράν. Οταν η κρίση εκτονωθεί, οι εντάσεις είναι πιθανό να αναζωπυρωθούν και πάλι, δήλωσαν πολλοί ισραηλινοί παρατηρητές στην αμερικανική εφημερίδα.

«Μισούν ο ένας τον άλλον, αυτό είναι σίγουρο» σχολίασε ισραηλινός αξιωματούχος που γνωρίζει την εσωτερική δυναμική του υπουργικού συμβουλίου.

Δυο εχθροί του Νετανιάχου

Ο πυρήνας του πολεμικού υπουργικού συμβουλίου, που σχηματίστηκε βιαστικά μέσα στο χάος που ακολούθησε τις επιθέσεις της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, περιλαμβάνει τον Νετανιάχου και δύο άλλους πολιτικούς αρχηγούς, τους οποίους ο ισραηλινός πρωθυπουργός θεωρεί μελλοντικές απειλές.

Ο πρώτος είναι ο αρχηγός της αντιπολίτευσης Μπένι Γκαντζ, πρώην αρχηγός του επιτελείου των Ισραηλινών Αμυντικών Δυνάμεων, ο οποίος κατέβηκε εναντίον του Νετανιάχου σε πέντε πρόσφατες εκλογικές αναμετρήσεις και πλέον έχει ξεπεράσει τον πρωθυπουργό στις δημοσκοπήσεις.

Ο δεύτερος είναι ο υπουργός Αμυνας Γιόαβ Γκάλαντ, ένας αντίπαλος από το εσωτερικό του κόμματος Λικούντ του Νετανιάχου, ο οποίος πέρυσι προειδοποίησε δημοσίως ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης να αναμορφώσει το δικαστικό σώμα διχάζουν τον στρατό και βλάπτουν την ετοιμότητά του. Ο Νετανιάχου απέλυσε τότε τον Γκάλαντ, αλλά αναγκάστηκε να υποχωρήσει μπροστά στις μαζικές διαδηλώσεις υπέρ του.

«Στην πολιτική όλα είναι προσωπικά» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Στράουχλερ, ο οποίος διηύθυνε την επιτυχημένη προεκλογική εκστρατεία του Νετανιάχου, το 2019. «Αυτοί δεν είναι οι καλύτεροι φίλοι του, αυτοί είναι οι αντίπαλοί του. Μέχρι στιγμής, αυτό δεν τους έχει εμποδίσει να λάβουν “καλές” αποφάσεις» πρόσθεσε.

Η ομάδα συμπληρώνεται από δυο «παρατηρητές» χωρίς δικαίωμα ψήφου: ο Ρον Ντέρμερ, πρώην πρεσβευτής του Ισραήλ στην Ουάσινγκτον και ένας από τους στενότερους συμβούλους του Νετανιάχου, και ο Γκάντι Αϊζενκοτ, ένας άλλος πρώην αρχηγός του επιτελείου των IDF, που προέρχεται από το κεντροδεξιό κόμμα Εθνικής Ενότητας του Γκαντζ.

Αν η κατάσταση στο Ισραήλ δεν ήταν τόσο κρίσιμη, σε λιγότερο πολωμένους καιρούς το υπάρχον Υπουργικό Συμβούλιο Ασφαλείας της κυβέρνησης –ένας θεσμός αναγνωρισμένος από την ισραηλινή νομοθεσία– θα είχε διαχειριστεί τον πόλεμο στη Γάζα.

Αλλά η τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς σημειώθηκε ενώ η εμπιστοσύνη της χώρας στην κυβέρνηση και η αίσθηση της ενότητας είχαν ήδη καταρρεύσει από τη θυελλώδη διαμάχη για τη δικαστική μεταρρύθμιση. Ο θυμός φούντωσε εναντίον του Νετανιάχου, του μακροβιότερου ηγέτη του Ισραήλ, επειδή θεωρήθηκε βασικός υπεύθυνος για την πρωτοφανή αποτυχία του συστήματος ασφαλείας του Ισραήλ κατά την επίθεση της 7ης Οκτωβρίου.

Ο Νετανιάχου συμφώνησε να διαμοιραστεί την εξουσία με τους δύο αντιπάλους του, σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τα πνεύματα. Αυτό που προέκυψε ήταν ένα πολεμικό υπουργικό συμβούλιο με εξουσίες να κατευθύνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις.

Η νέα εξουσία παραγκώνισε το Υπουργικό Συμβούλιο Ασφαλείας, το οποίο είχε τη φήμη μιας δυσκίνητης, επιρρεπούς σε διαρροές, επιτροπής με περισσότερα από 12 μέλη, συμπεριλαμβανομένων των πιο ακραίων υπουργών του ακροδεξιού συνασπισμού του Νετανιάχου, σημειώνει η Washington Post.

Για το υπουργικό συμβούλιο πολέμου, οι στρατηγοί και οι στρατιωτικοί αναλυτές που καταθέτουν αίτηση για να ενημερώσουν τα μέλη του, υποχρεούνται να παραδώσουν τα τηλέφωνά τους. «Δεν βλέπουμε πολλές διαρροές από το υπουργικό συμβούλιο πολέμου» δήλωσε ο ισραηλινός αξιωματούχος. «Οταν τις βλέπουμε, είναι συνήθως σκόπιμες».

Σύμφωνα με τα ισραηλινά ΜΜΕ, ο Γκάλαντ πίεζε ανεπιτυχώς τις πρώτες εβδομάδες του πολέμου για επίθεση εναντίον της Χεζμπολάχ, η οποία έστελνε ενόπλους στα ισραηλινά σύνορα. Επίσης, ο Γκαντζ και ο Αϊζενκοτ ζητούσαν συχνά την αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα, καθώς ο πόλεμος είχε καταστροφικό αντίκτυπο στους παλαιστίνιους κατοίκους.

Ενα άλλο στοιχείο που ανέφεραν τα ΜΜΕ είναι ότι ο Νετανιάχου συχνά καθυστερούσε να δεσμευθεί σε κάποια συγκεκριμένη πορεία δράσης.

Εντονες διαφωνίες

Οι διαιρέσεις έγιναν πιο εμφανείς με την πάροδο του χρόνου. Οι Γκαντζ, Αϊζενκοτ και Γκάλαντ αρνήθηκαν να εμφανιστούν σε ορισμένες ενημερώσεις των ΜΜΕ μετά από συνεδρίαση του υπουργικού πολεμικού συμβουλίου.

Τον Φεβρουάριο, τα ισραηλινά ΜΜΕ είδαν επιστολή του Αϊζενκοτ προς τα μέλη του συμβουλίου, στην οποία επέκρινε την αδυναμία του οργάνου να λάβει στρατηγικές αποφάσεις. Ο Αϊζενκοτ, ο γιος του οποίου σκοτώθηκε στη Γάζα τον Δεκέμβριο, αναφέρθηκε στις καθυστερημένες προσπάθειες διαπραγμάτευσης για την απελευθέρωση των ομήρων και για τον σχεδιασμό μιας πολιτικής εναλλακτικής λύσης στην κυριαρχία της Χαμάς μετά τον πόλεμο.

Στις αρχές Μαρτίου, ο Γκαντζ πήγε στην Ουάσινγκτον, παρά την αντίθεση του Νετανιάχου, για συνομιλίες με αξιωματούχους της αμερικανικής κυβέρνησης, εξοργίζοντας τους υποστηρικτές του πρωθυπουργού, που τον κατηγόρησαν ότι προσπαθεί να σπείρει τη διχόνοια μεταξύ των Ισραηλινών. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα, ο Γκαντζ, ο οποίος έχει ξεπεράσει τον Νετανιάχου στις δημοσκοπήσεις, ζήτησε να διεξαχθούν εκλογές στο Ισραήλ τον Σεπτέμβριο.

Οι τριβές στο πολεμικό υπουργικό συμβούλιο ήταν μάλλον αναπόφευκτες, επισημαίνει η Post, καθώς η ένταση των μαχών στη Γάζα άρχισε να υποχωρεί, τουλάχιστον προσωρινά, και περισσότερα πολιτικά ζητήματα ήρθαν στο προσκήνιο, σύμφωνα με τον Γιοάναν Πλέσνερ, πρόεδρο του Ινστιτούτου Δημοκρατίας του Ισραήλ.

Σε αυτά περιλαμβάνονται οι διαμάχες σχετικά με τη στράτευση των υπερορθόδοξων Εβραίων και ο ρόλος της Παλαιστινιακής Αρχής, που εδρεύει στη Δυτική Οχθη, στο μέλλον της Γάζας, είπε.

Το υπουργικό συμβούλιο πολέμου «λειτούργησε καλά στην αρχή, αλλά στη συνέχεια τα γενικά πολιτικά ζητήματα άρχισαν να το υποβαθμίζουν» δήλωσε ο Πλέσνερ στην Post. Η επίθεση του Ιράν λειτούργησε, προς το παρόν, ως «χείρα βοηθείας» για τον Νετανιάχου, αλλά και για την υπόλοιπη ομάδα.

Αρχικά, ο Γκαντζ ζήτησε άμεση αντεπίθεση, αλλά ο Τζο Μπάιντεν συγκράτησε τον Νετανιάχου και το υπόλοιπο συμβούλιο. Η πενταμελής ομάδα εξέτασε τις προτάσεις του ισραηλινού στρατού για αντίποινα και συζήτησε ενέργειες που θα αποτρέψουν το Ιράν χωρίς να προκαλέσουν περαιτέρω κλιμάκωση.

Τελικά, η ισραηλινή απάντηση φάνηκε ότι είχε σχεδιαστεί για να ματαιώσει την κλιμάκωση των εντάσεων, είπαν αναλυτές και αξιωματούχοι.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News