Η ανείπωτη καταστροφή στην περιφέρεια της Βαλένθια και, κυρίως, οι πρωτοφανείς διαμαρτυρίες που ακολούθησαν, αποτελούν case study όσον αφορά το πώς αποδομείται μια δημοκρατία. Τουλάχιστον αυτό υποστηρίζει σε άρθρο του ο Αλεσάντρο Τρότσινο της Corriere della Sera.

Η τραγωδία που εκτυλίχθηκε στην κεντροανατολική Ισπανία προκάλεσε τεράστιες υλικές ζημιές και εκατοντάδες ανθρώπινα θύματα. Οι μέρες που ακολούθησαν ήταν ημέρες βαθύτατου πένθους αλλά και απόλυτης οργής κατά πολιτικών και θεσμών.

Ο Τρότσινο γράφει πως το βασιλικό ζεύγος της Ισπανίας καθώς και ο σοσιαλιστής πρωθυπουργός της χώρας αντιμετώπισαν γενναία και με απόλυτη κατανόηση το αγανακτισμένο πλήθος. Λίγο παράμερα στεκόταν και ο Κάρλος Μαθόν, ο πρόεδρος της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια, στον οποίο εστιάζει την προσοχή του ο ιταλός αρθρογράφος.

Γράφει πως ο Μαθόν, υψηλόβαθμο στέλεχος του Λαϊκού Κόμματος, αφού ανήλθε στην εξουσία, τον Ιούλιο του 2023, σε συνεργασία με το ακροδεξιό Vox, αποφάσισε να διαλύσει την Υπηρεσία Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών της περιφέρειας (Unidad valenciana de emergencias), η οποία συστάθηκε από τον σοσιαλιστή προκάτοχό του και είχε στόχο την ενίσχυση της ικανότητας αντίδρασης της περιφέρειας σε πάσης φύσεως καταστροφές.

Οπως σημειώνει ο Τρότσινο η απόφασή του ήταν απόλυτα σύμφωνη με τη γραμμή της Ακροδεξιάς, η οποία αρνείται την κλιματική κρίση και, ως εκ τούτου, τείνει να υποτιμά τους πολλούς κινδύνους που εγκυμονεί. Σε αυτό το πλαίσιο, η Υπηρεσία κρίθηκε δαπανηρή και άχρηστη και διαλύθηκε.

Την εν λόγω άποψη περί μη κλιματικής κρίσης ο Μαθόν την εξέφρασε εμμέσως ακόμη και την ημέρα της τραγωδίας. Η ισπανική κρατική μετεωρολογική υπηρεσία είχε επισημάνει τον κίνδυνο μια εβδομάδα νωρίτερα, προσδιορίζοντας, μάλιστα, την Τρίτη ως εν δυνάμει χειρότερη μέρα της κακοκαιρίας και προειδοποιώντας για την πιθανότητα «κατάρρευσης» δρόμων.

Στις επτά και μισή το πρωί η υπηρεσία σήμανε συναγερμό, κάνοντας λόγο για «ακραίο κίνδυνο». Το μεσημέρι, ωστόσο, ο Μαθόν εξηγούσε ψύχραιμα σε μια συνέντευξη Τύπου (βίντεο της οποίας κυκλοφόρησε και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πριν διαγραφεί άρον άρον στη συνέχεια) πως «δεν υπάρχει καμία υδρογεωλογική προειδοποίηση».

Σα να μη συμβαίνει τίποτα

Τα σχολεία παρέμειναν ανοικτά, όπως επίσης και τα γραφεία καθώς και οι υπόγειοι χώροι στάθμευσης, τα πάντα λειτουργούσαν κανονικά, ωσάν να μην συνέβαινε τίποτα. Στη συνέχεια, ωστόσο, επήλθε η βιβλική καταστροφή. Μόνο στις 8 το βράδυ, με την τραγωδία εν εξελίξει, στάλθηκε ένα μήνυμα στα κινητά τηλέφωνα. Ο Μαθόν αρνήθηκε να κηρύξει το ανώτατο επίπεδο συναγερμού, ώστε να μην αναλάβει την ευθύνη για τη διάσωση, όπως εξηγεί ο Αλεσάντρο Τρότσινο.

Επιπλέον, παρά την τραγική κατάσταση, ο κεντροδεξιός πρόεδρος της αυτόνομης περιφέρειας της Βαλένθια αποφάσισε να ζητήσει από τη Μαδρίτη τη συνδρομή του στρατού την Πέμπτη, δύο ημέρες μετά από τον φονικό κατακλυσμό, έχοντας, μάλιστα, γνωστοποιήσει ο ίδιος πως ο στρατός μπορούσε να κινητοποιηθεί μόνον έπειτα από σχετικό αίτημα της περιφέρειας, το οποίο, ωστόσο, δεν είχε υποβληθεί.

Ο συντηρητικός Τύπος, επιδιώκοντας να αναδείξει τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι περιφερειακές κυβερνήσεις, επιτέθηκε στον πρωθυπουργό Πέδρο Σάντσεθ, κατηγορώντας τον πως «εγκαταλείπει τους πολίτες στη μοίρα τους για έναν μικροπολιτικό υπολογισμό», και είναι αλήθεια πως οι ευρύτερες ευθύνες βαραίνουν και τη Μαδρίτη.

Λάσπη στη βασίλισσα, αλλά από ποιους;

Μετρώντας πληγές και νεκρούς οι άνθρωποι αγανάκτησαν και βγήκαν στους δρόμος για να διαμαρτυρηθούν, και όταν στις πληγείσες περιοχές μετέβησαν ο πρωθυπουργός της Ισπανίας μαζί με τον βασιλιά και τη βασίλισσα της χώρας, τους υποδέχτηκαν με πέτρες, λάσπη και ύβρεις.

«Ενα οργισμένο πλήθος που κλόνισε το κράτος συθέμελα, έβαλε στο στόχαστρό του την κυβέρνηση και τον βασιλιά», όπως συνοψίζει ο Τρότσινο. Ο ιταλός δημοσιογράφος διερωτάται, όμως, «εάν ήταν όντως “ο λαός” αυτός που επιτέθηκε στους πολιτικούς», σημειώνοντας πως μεταξύ των διαμαρτυρόμενων βρίσκονταν και μέλη ακροδεξιών οργανώσεων, συγκεκριμένα της Divisiòn Azul (έτσι ονομαζόταν η μεραρχία ισπανών εθελοντών που πολέμησαν στο Ανατολικό Μέτωπο κατά των Σοβιετικών, συνδράμοντας τις ναζιστικές δυνάμεις) και της επίσης νεοναζιστικής Revuelta.

Κάποιοι από αυτούς είχαν καλυμμένα τα πρόσωπά τους, άλλοι όχι. «Είμαστε εδώ με άλλους από τον σύνδεσμό μου, καταστρέψαμε το αυτοκίνητό του, αλλά καταφέραμε να τον χτυπήσουμε μόνο με ένα ρόπαλο από πίσω», έγραψε ο Αντριάν Κάμπος, μέλος της Revuelta, σε μια συνομιλία στο WhatsApp (όπως αποκάλυψε ο ιστότοπος el Diario), αναφερθείς στην επίθεση που δέχτηκε ο Πέδρο Σάντσεθ.

Η δήμαρχος της Παϊπόρτα,  που θρηνεί τουλάχιστον 60 νεκρούς και έχει γίνει σύμβολο της ανείπωτης καταστροφής, επιβεβαίωσε ότι «στις διαδηλώσεις υπήρχαν πολλοί που ήρθαν από αλλού»,  κατά πλειονότητα μέλη των επτά ακροδεξιών οργανώσεων που δραστηριοποιούνται στην περιφέρεια της Βαλένθια, περιλαμβανομένης και της Se acabò la fiesta (Το πάρτι τελείωσε) του Αλβίσε Πέρεθ, «προσωπικότητας» των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ο οποίος τον περασμένο Ιούνιο εκλέχτηκε στο Eυρωκοινοβούλιο.

«Συνοψίζοντας, η Ακροδεξιά καθίσταται εκφραστής της πιο ακραίας άρνησης [της κλιματικής αλλαγής], εξαρθρώνει τις πιθανές άμυνες της περιφέρειας, αρνείται να σημάνει συναγερμό την ίδια την ημέρα της καταστροφής, υποβαθμίζει την κατάσταση και δεν αναλαμβάνει την ευθύνη για τη διάσωση. Στη συνέχεια εκμεταλλεύεται τη λαϊκή οργή και μετέχει σε πραγματικές επιθέσεις εναντίον αριστερών πολιτικών και κατά των θεσμών, ξεσηκώνοντας τον -δικαίως οργισμένο και πονεμένο- λαό», γράφει ο Τρότσινο.

Αναφέρει σχετικά πως σε κεντρικό κείμενο με τον τίτλο «Αγανάκτηση και χειραγώγηση», η El Pais υπογράμμισε ότι «όσοι είναι μετριοπαθείς θα πρέπει να σταματήσουν να ενθαρρύνουν τους σκληροπυρηνικούς που προσπαθούν να αποσταθεροποιήσουν τη δημοκρατία»: η οργή είναι «κατανοητή», αλλά «δεν είναι κατανοητή η έκφρασή της μέσω μιας έκρηξης λεκτικής και σωματικής βίας που προωθείται από εκείνους που εκμεταλλεύονται τον πόνο των άλλων για να τροφοδοτήσουν μια στρατηγική λαϊκισμού ενάντια στο κράτος δικαίου».

Ο βασιλιάς Φελίπε ΣΤ’ είπε ότι πρέπει να «κατανοήσουμε τον θυμό», αλλά προειδοποίησε επίσης για τον κίνδυνο της «πληροφοριακής τοξικότητας που ενδιαφέρεται να προκαλέσει χάος», προτρέποντας τους πληγέντες να μην πιστεύουν όλα όσα δημοσιεύονται.

To συνδικάτο «Solidaridad», το οποίο πρόσκειται στο ακροδεξιό κόμμα VOX προσφέρει δωρεάν νομική βοήθεια σε άτομα που κατηγορούνται για άσκηση βίας. Η άμεση ανακούφιση των πληγέντων και η αποκατάσταση της κανονικότητας επείγουν, αλλά δεν επαρκούν «για να σώσουν τη δημοκρατία από την καταστροφή», προειδοποιεί η El Pais, υποστηρίζοντας πως για να μην συμβεί αυτό, επιβάλλεται οι μετριοπαθείς πολίτες ανά αποστασιοποιηθούν από τη ρητορική μίσους της ακροδεξιάς.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News