Τουλάχιστον 103 άνθρωποι σκοτώθηκαν και άλλοι 141 τραυματίστηκαν από δύο εκρήξεις που έγιναν στην πόλη Κερμάν του Ιράν κατά τη διάρκεια διαδήλωσης-τελετής για την τέταρτη επέτειο της δολοφονίας του στρατηγού των Φρουρών της Επανάστασης Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ, με drone, προ τετραετίας στη Βαγδάτη πλησίον του αεροδρομίου της. Οι Ιρανοί μιλούν για τρομοκρατική ενέργεια, αν και αρχικώς κυκλοφόρησαν και την εκδοχή του δυστυχήματος (εκρήξεις δύο φιαλών υγραερίου).

Ιδιαίτερο βάρος σε δηλώσεις αξιωματούχων του Ιράν, χαμηλόβαθμων πάντως, έδωσε το βρετανικό μέσο Guardian, υπονοώντας ότι το σημείο και ο χρόνος των εκρήξεων ενδέχεται να μην είναι τυχαία. Μπορεί και να συνέβαιναν, δηλαδή, οι εκρήξεις αυτές ακόμη και αν δεν μαινόταν ο πόλεμος Ισραήλ-Χαμάς. Διότι οι λογαριασμοί είναι παλιοί και τα γεωπολιτικά χρέη δεν παραγράφονται. Εξάλλου το συγκεκριμένο κοιμητήριο έχει λάβει συμβολικό χαρακτήρα και κατέστη τόπος προσκυνήματος για τους υποστηρικτές του λεγομένου «άξονα αντίστασης κατά των ΗΠΑ και της Δύσης».

Την εκδοχή των δύο βομβών που πυροδοτήθηκαν εξ αποστάσεως προέκριναν οι προαναφερθέντες ιρανοί αξιωματούχοι, έγραψαν οι Βρετανοί, αφού πρώτα είχαν δηλώσει είτε άγνοια για τα αίτια του συμβάντος είτε δράση άγνωστης ταυτότητας «βομβιστών αυτοκτονίας». Δύο από τους αξιωματούχους που επικαλέστηκε το Guardian, ένας τοπικός αυτοδιοικητικός και ένας πρώην εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας, ήταν οι μοναδικοί που επέρριψαν ευθύνες σε πράκτορες του Ισραήλ. Δεν έλειψαν και οι απειλές: «Η απάντηση σε αυτό το έγκλημα πρέπει να δοθεί μόνο στο Τελ Αβίβ, στη Χάιφα».

Σημειωτέον ότι το Ιράν μόλις πρόσφατα ανακοίνωσε ότι εξόντωσε κάποιαν ομάδα που υποστηρίχθηκε από την ισραηλινή μυστική υπηρεσία Μοσάντ, ενώ ανήμερα τα Χριστούγεννα σε ισραηλινή αεροπορική επιδρομή στη Συρία σκοτώθηκε ένας ανώτατος αξιωματικός των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης, ο Ραζί Μουσαβί – τότε η Τεχεράνη είχε υποσχεθεί εκδίκηση.

Κατά το βρετανικό μέσο Telegraph, ευθύνη στο Ισραήλ απέδωσε και «ένας ιρανός αντιπρόεδρος», ο Μοχάμεντ Μοχμπέρ, ο οποίος είπε ότι το μακελειό στους δρόμους πέριξ του νεκροταφείου οφείλεται «σε πράκτορες της σιωνιστικής οντότητας και σε υποστηρικτές της». Ωστόσο ο από πολιτικής απόψεως άμεσα θιγόμενος από την τραγική εξέλιξη αυτής της ιστορίας, ο υπουργός Εσωτερικών του Ιράν Αχμεντ Βαχιντί, απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά στο Ισραήλ: «Αυτούς που βρίσκονται πίσω από τις σημερινές τρομοκρατικές ενέργειες στο Κερμάν δεν τους γνωρίζουμε ακόμη» δήλωσε ευθαρσώς. Και στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και η μετρημένη δήλωση του προέδρου του Ιράν.

Ηπια δήλωση Ραΐσι

Δήλωση στην οποία απέφυγε τη χρήση της λέξης «τρομοκρατία», όμως ρητώς αναφέρθηκε σε «ανάνδρους δράστες» που «θα πληρώσουν» έκανε ο πρόεδρος της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν, Εμπραχίμ Ραΐσι, καταδικάζοντας την «αποτρόπαια πράξη». Είπε: «Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι οι δράστες αυτής της άνανδρης ενέργειας θα εντοπιστούν σύντομα και θα τιμωρηθούν από τις αρμόδιες δυνάμεις ασφαλείας και επιβολής του νόμου για την αποτρόπαια πράξη τους». Συμπεραίνεται συνεπώς ότι οι μουλάδες αναγνωρίζουν σκοπιμότητα στις δύο εκρήξεις, όπως και τον τρομοκρατικό χαρακτήρα τους, όμως δεν θέλουν ή δεν μπορούν να καταδείξουν αυτήν τη στιγμή τους δράστες. Το πιθανότερο, βέβαια, είναι να μην μπορούν.

Γεγονός είναι, πάντως, ότι στο Ιράν προσπαθούν να δράσουν αντικαθεστωτικά διάφορες ομάδες, κάτι που φάνηκε και από τις μεγάλες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας με αφορμή τον θάνατο της Κούρδισσας Μάσα Αμινί η οποία ξυλοκοπήθηκε σε τμήμα της «αστυνομίας ηθικής» επειδή φορούσε στραβά τη μαντήλα της. Καθώς οι μουλάδες έχουν επίγνωση της λαϊκής δυαρέσκειας σε ζητήματα ατομικών ελευθεριών, φαίνεται ότι επέλεξαν να είναι προσεχτικοί στις κινήσεις τους αμέσως μετά το πρώτο σοκ που υπέστησαν την Τετάρτη 3 Ιανουαρίου. Ισως έχουν και ανάλογη εκτίμηση με το Guardian όσον αφορά τον τρόπο που επιχειρούν είτε η Μοσάντ είτε οι ένοπλες δυνάμεις του Ισραήλ.

Παρατήρησε ο Guardian, επικαλούμενος «κάποιους αναλυτές» γεωπολιτικών θεμάτων: «Είναι ασυνήθιστο για το Ισραήλ να πραγματοποιεί γενικευμένη επίθεση εναντίον αμάχων χωρίς να εξυπηρετείται σχέδιο κατά σημαντικών στρατιωτικών στόχων. Το χτύπημα [στην Κερμάν] δεν ταιριάζει με τα πεπραγμένα του Ισραήλ εντός του Ιράν». 

Τα γεγονότα

Οι αναφορές αυτοπτών μαρτύρων εστιάζουν σε δύο εκρήξεις με διαφορά 10 λεπτών μεταξύ τους (ενώ δεν λείπουν και ορισμένες δηλώσεις περί τεσσάρων εκρήξεων). Ολοι τους είπαν ότι το συμβάν τούς φάνηκε «πολύ περίπλοκη επίθεση». Η πρώτη έκρηξη σημειώθηκε 700 μέτρα από τον τάφο του Σουλεϊμανί και η δεύτερη ήταν ένα χιλιόμετρο μακριά.

Και οι δύο εκρήξεις έγιναν στους κατάμεστους από πλήθη δρόμους που οδηγούν στο λεγόμενο «νεκροταφείο των μαρτύρων» όπου εκτός του Σουλεϊμανί είναι θαμμένοι άλλοι 1.024 άνθρωποι του καθεστώτος.

⚡️Update on the terrorist attack in Iran

73 dead, 120 injured

The terrorists used two remote-controlled briefcases to detonate them in the middle of the crowd.

23,000 Iranian civilians have been killed in terrorist attacks over the last four decades.

17,000 of them were… pic.twitter.com/5lcTL9LrNG

— Iran Observer (@IranObserver0) January 3, 2024

Η κρατική τηλεόραση έδειξε διασώστες της Ερυθράς Ημισελήνου να φροντίζουν τραυματίες στον δρόμο όπου χιλιάδες Ιρανοί είχαν συγκεντρωθεί για την επέτειο του θανάτου του Σουλεϊμανί, αρχιτέκτονα των ιρανικών στρατιωτικών και παραστρατιωτικών επιχειρήσεων στη Μέση Ανατολή. Ορισμένα πρακτορεία ειδήσεων ανέφεραν ότι ο αριθμός των τραυματιών είναι πολύ μεγαλύτερος. «Οι ομάδες μας ταχείας απόκρισης απομακρύνουν τους τραυματίες… Ομως υπάρχουν πλήθη που μπλοκάρουν δρόμους» δήλωσε στην κρατική τηλεόραση ο Ρεζά Φαλάχ, επικεφαλής της Ερυθράς Ημισελήνου στην επαρχία Κερμάν.

🚨🇮🇷 Just in: Explosion near the cemetery of #Iran's top commander Qassem #Soleimani. pic.twitter.com/DD1EP3J4jj

— Terror Alarm (@Terror_Alarm) January 3, 2024

Ο «θρύλος» Σουλεϊμανί

Ο Κασέμ Σουλεϊμανί σκοτώθηκε τον Ιανουάριο του 2020, σε ηλικία 62 ετών, σε επίθεση από αμερικανικό drone στη Βαγδάτη. Πρόσωπο-κλειδί του ιρανικού καθεστώτος, ήταν επίσης από τα πιο δημοφιλή δημόσια πρόσωπα στη χώρα, τουλάχιστον για τους οπαδούς του θεοκρατικού καθεστώτος.

Αφού υπηρέτησε στον πόλεμο Ιράν-Ιράκ (1980-1988), ο Σουλεϊμανί ανήλθε γρήγορα στην κλίμακα της ιεραρχίας και έγινε επικεφαλής της Δύναμης Κοντς των Φρουρών της Επανάστασης, που έχει επιφορτιστεί με τις εξωτερικές επιχειρήσεις της Ισλαμικής Δημοκρατίας.

Erdogan: “We are deeply saddened by the heinous terrorist attacks carried out in Iran's Kerman province.

May God have mercy on those who lost their lives in the attacks and I wish a speedy recovery to those who were injured.”

pic.twitter.com/61HiRdPlGZ

— Ragıp Soylu (@ragipsoylu) January 3, 2024

Ισως είναι ένα πολιτικώς ουδέτερο τραγικό δυστύχημα, ίσως είναι μια σκοτεινή ενέργεια, οπωσδήποτε όμως πρόκειται για γεγονός που ρίχνει βαριά σκιά στη σκακιέρα της Μέσης Ανατολής, μεσούσης της σύγκρουσης Ισραήλ – Χαμάς στη Γάζα. Τους φόβους για ανάφλεξη στην ευρύτερη περιοχή είχε πυροδοτήσει, λίγες ώρες νωρίτερα, και η δολοφονία του Νο2 στην ιεραρχία της πολιτικής πτέρυγας της Χαμάς Σάλαχ αλ Αρούρι από πλήγμα με drone στα νότια προάστια της Βηρυτού, το οποίο χρεώθηκε στο Ισραήλ.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News