Το λεγόμενο «κόκκινο τηλέφωνο» του Ψυχρού Πολέμου, δηλαδή η γραμμή επικοινωνίας μεταξύ Ουάσινγκτον και Μόσχας, δεν αραχνιάζει στην εποχή του Ουκρανικού, όπως θα περίμενε κανείς, είτε φανατικός είτε αφελής, αλλά λειτουργεί. Και όχι μόνο λειτουργεί, αλλά χρησιμοποιείται δις ημερησίως, ώστε να ελέγχεται και να διασφαλίζεται ακριβώς αυτή η λειτουργικότητά του. Στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο, μάλιστα, χρησιμοποιήθηκε σε μία και μοναδική περίπτωση, για εξαιρετικά σοβαρό λόγο, όταν οι Ρώσοι πολιορκούσαν το Κίεβο – φυσικά, οι Αμερικανοί ήταν εκείνοι που τηλεφώνησαν.

Τα παραπάνω αποκαλύπτει ρεπορτάζ του φωτοειδησεογραφικού πρακτορείου Reuters, σχολιάζοντας ότι η αμερικανική πλευρά έκανε το μεγάλο βήμα και κάλεσε τη Μόσχα επειδή ανησύχησε για τη δυνητική κατάληξη των επιχειρήσεων που διενεργούσαν οι ρωσικές δυνάμεις στα προάστια του Κιέβου, πλησίον στρατηγικών υποδομών. Τι ακριβώς φοβήθηκε ο Λευκός Οίκος τις πρώτες εβδομάδες του ρωσο-ουκρανικού πολέμου το εξηγεί η ιστορία του ψυχροπολεμικού «κόκκινου τηλεφώνου»: τότε, κουδούνιζε όταν ο κόσμος κινδύνευε να καταστραφεί από πυρηνική σύγκρουση των υπερδυνάμεων.

Στον μεταψυχροπολεμικό κόσμο, κουδουνίσματα αυτού του είδους αντήχησαν και κατά τον συριακό εμφύλιο και είχαν στόχο την αποφυγή των ατυχημάτων ή των παρεξηγήσεων. Μόλις το Ουκρανικό παροξύνθηκε με τη ρωσική εισβολή, τον χειρισμό του «κόκκινου τηλεφώνου» από πλευράς ΗΠΑ ανέλαβε ο στρατός, συγκεκριμένα η Ευρωπαϊκή Διοίκηση, η οποία εδρεύει στη Στουτγάρδη και έχει ως ζώνη ευθύνης της την Ευρώπη (συμπεριλαμβανομένης της Ρωσίας). Από πλευράς Ρωσίας, ο χειρισμός του «κόκκινου τηλεφώνου» ανατέθηκε στο Κέντρο Διαχείρισης Εθνικής Αμυνας.

Οπως ήδη γράψαμε, το τωρινό «κόκκινο τηλέφωνο» δοκιμάζεται δύο φορές την ημέρα, με την εξής διαδικασία: ένας ρωσομαθής αμερικανός στρατιωτικός καλεί από το Βισμπάντεν τους ρώσους στρατιωτικούς και λαμβάνει την απόκρισή τους, και κατ’ αυτόν τον τρόπο βεβαιώνονται αμφότερες οι πλευρές ότι η γραμμή επικοινωνίας υφίσταται και ας μένει αχρείαστη.

Σύμφωνα με το Reuters, λοιπόν, το «κόκκινο τηλέφωνο» χτύπησε για το Κίεβο. Οι πηγές που το ενημέρωσαν δεν έδωσαν λεπτομερειακή εξήγηση για την έκτακτη κατάσταση, ωστόσο εικάζεται ότι αφορούσε τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, ίσως και το φράγμα Νόβα Καχόβκα – οι ΗΠΑ θεωρούσαν πιθανό να καταστραφεί από τα ρωσικά πυρά, με στόχο την πρόκληση πλημμύρας στην περιοχή της Χερσώνας.

Το «κόκκινο τηλέφωνο» δεν χρησιμοποιήθηκε στην περίπτωση που ξενύχτησε τον Τζο Μπάιντεν μαζί με τους συμβούλους του στο Μπαλί, κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνόδου των G20, διότι νωρίς διαπιστώθηκε ότι οι πύραυλοι που είχαν πέσει στο πολωνικό έδαφος και είχαν προκαλέσει ζημίες και δύο θανάτους ήταν ουκρανικοί και όχι ρωσικοί. Το Πεντάγωνο δεν είχε ανησυχήσει τότε, έτσι το «κόκκινο τηλέφωνο» δεν χρησιμοποιήθηκε.

Η μία και μοναδική χρήση του «κόκκινου τηλεφώνου» στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο σημαίνει ότι η κατάσταση δεν έφθασε άλλη φορά στα όρια του κινδύνου για την παγκόσμια ασφάλεια. Σημαίνει, όμως, και πως οι αμερικανορωσικές σχέσεις βρίσκονται στο ναδίρ – απόδειξη για το δεύτερο συμπέρασμα, η από πλευράς Ρωσίας, άνευ εξηγήσεων, ακύρωση της συμμετοχής της στις συζητήσεις ρουτίνας περί ελέγχου των πυρηνικών, ένα μίτινγκ που θα γινόταν στο Κάιρο αλλά ματαιώθηκε.

Τόσο η Ουάσινγκτον όσο και η Μόσχα έχουν και διάφορα άλλα κανάλια επικοινωνίας πέραν του «κόκκινου τηλεφώνου» του συναγερμού. Οι δύο υπουργοί Αμυνας, Λόιντ Οστιν και Σεργκέι Σοϊγκού, έχουν συνομιλήσει τηλεφωνικώς, όπως και οι αρχηγοί των επιτελείων, στρατηγοί Μαρκ Μίλεϊ και Βαλέρι Γκερασίμοφ. Ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Μπάιντεν, ο Τζέικ Σάλιβαν, και ο διευθυντής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς είχαν επίσης επαφές με τους ομολόγους τους.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News