Τις ημέρες πριν από τις εκλογές της 31ης Μαρτίου, ο Εκρέμ Ιμάμογλου, ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης για τη δημαρχία της Κωνσταντινούπολης, στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις προσέλκυε μόνον τους πιο πιστούς από τους οπαδούς του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP). Αλλά μία ημέρα αφότου εκατομμύρια πολίτες της τουρκικής μητρόπολης άσκησαν το εκλογικό τους δικαίωμα, χιλιάδες άνθρωποι επευφημούσαν τον φερόμενο ως νικητή της μάχης για την Κωνσταντινούπολη καθώς μετέβαινε στο μαυσωλείο του Κεμάλ Ατατούρκ.

Το να επισκέπτονται οι νικητές των εκλογικών αναμετρήσεων τον τάφο του ιδρυτή της σύγχρονης Τουρκίας αποτελεί παράδοση εκεί. Στην περίπτωση του Ιμάμογλου, ωστόσο, αποτέλεσε και μια πράξη ανυπακοής. Γιατί μετά την ολοκλήρωση της καταμέτρησης των ψήφων, τόσο ο Εκρέμ Ιμάμογλου όσο και ο αντίπαλός του, ο πρώην πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, έσπευσαν να ανακοινώσουν την επικράτησή τους.

Η μεταξύ τους διαφορά ήταν της τάξης του 0,2% επί του συνόλου των οκτώ και πλέον εκατομμυρίων ψήφων. Το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) κατέθεσε αμέσως προσφυγή, απαιτώντας την επανακαταμέτρηση των ψήφων, ακόμα και την ακύρωση και την επανάληψη των δημοτικών εκλογών στην Κωνσταντινούπολη. Αυτήν την Τετάρτη, ωστόσο, 17 ημέρες μετά τις εκλογές, η αρμόδια εκλογική επιτροπή ανακοίνωσε πως ο νέος δήμαρχος της μεγαλύτερης πόλης της Τουρκίας είναι και επίσημα ο Εκρέμ Ιμάμογλου.

Χάρη σε μόλις 13.729 ψήφους ο 48χρονος προσηνής πολιτικός κατάφερε να τερματίσει την 25ετή άσκηση της δημοτικής εξουσίας στην Κωνσταντινούπολη από το AKP και τους ισλαμιστές προκατόχους του. Ταυτόχρονα, όμως, μπόρεσε και να αναζωογονήσει το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα το οποίο είχε φτάσει στο σημείο να φυτοζωεί, έχοντας να καταλάβει την εξουσία από τη δεκαετία του 1970.

Οσον αφορά το AKP, «αναζητούν έναν τρόπο για να ξεπεράσουν την ήττα τους στις εκλογές γιατί δεν έχουν συνηθίσει να χάνουν. Μετά από 25 χρόνια στη δημαρχία της πόλης, οι άνθρωποι κατέληξαν να πιστεύουν πως αυτό δεν θα άλλαζε ποτέ. Αυτό αποδεικνύει ότι η δημοκρατία δεν λειτουργούσε. Αλλά στους δρόμους, διακρίνω την ανάγκη για ελπίδα, και το γεγονός ότι η ελπίδα συνδέεται με το πρόσωπό μου, αποτελεί μεγάλη ευθύνη για μένα» δήλωσε τις προηγούμενες ημέρες ο Ιμάμογλου, πριν ακόμα ανακηρυχθεί και επισήμως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, μιλώντας στο Foreign Affairs.

Πριν από τις εκλογές ο Ιμάμογλου ήταν ένας άγνωστος στους περισσότερους δήμαρχος ενός απομακρυσμένου προαστίου της Κωνσταντινούπολης. Κατά την προεκλογική του εκστρατεία έθιξε ένα ευρύ φάσμα ζητημάτων που απασχολούν τους κατοίκους της τουρκικής μητρόπολης, από την κυκλοφοριακή συμφόρηση έως τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Από την πρωταπριλιά και μετά, ωστόσο, υιοθέτησε μια πιο σκληρή στάση, φτάνοντας στο σημείο να κατηγορήσει τα στελέχη του AKP ότι «συμπεριφέρονται σαν να τους πήραν τα παιχνίδια τους».

Αλλά το κόμμα του Ερντογάν δεν έχασε μόνον την Κωνσταντινούπολη. Εχασε επίσης την Αγκυρα και εννιά ακόμα περιφερειακές πρωτεύουσες, υπέστη, δηλαδή, την πιο σοβαρή εκλογική αποτυχία εδώ και δεκαέξι χρόνια που κατέχει την εξουσία. Το AKP και οι υπερεθνικιστές σύμμαχοί του έλαβαν τις περισσότερες ψήφους σε ολόκληρη την Τουρκία και γνωρίζουν πως για τα επόμενα τέσσερα χρόνια θα συνεχίσουν να κυβερνούν. Ανησυχούν ιδιαίτερα, ωστόσο, για το ότι οι ψηφοφόροι των μεγάλων οικονομικών και πολιτικών κέντρων της Τουρκίας, τους γύρισαν την πλάτη, γεγονός που απειλεί «και την πολυετή πρακτική του AKP να αναθέτει σημαντικά έργα υποδομών σε εταιρείες που πρόσκεινται στον Ερντογάν» επισημαίνει ο συντάκτης του άρθρου.

Η μυστική συνταγή

Γνωρίζοντας πως εξακολουθεί να είναι ο πιο δημοφιλής πολιτικός της Τουρκίας, κατά τη διάρκεια της προεκλογικής εκστρατείας ο τούρκος πρόεδρος κίνησε θεούς και δαίμονες ώστε να μετατρέψει τις εκλογές σε δημοψήφισμα για το πρόσωπό του. Σημαντικός αριθμός ψηφοφόρων, ωστόσο, θέλησε να τιμωρήσει το AKP για την εφαρμογή πολιτικών που οδήγησαν στην αύξηση του πληθωρισμού και της ανεργίας.

Ο Ιμάμογλου απέφυγε να επιτεθεί προσωπικά στον Ερντογάν. Αλλά έβαλε κατά των μελών της ελίτ που κατέχουν την εξουσία και έχουν καταφύγει «στα παλάτια τους», την ώρα που η «Κωνσταντινούπολη βρίσκεται σε μια δίνη λιμού, πενίας και ανεργίας». Τα περισσότερα τουρκικά Μέσα αγνόησαν τον Ιμάμογλου κατά την προεκλογική εκστρατεία. Οπότε, εκείνος κατέφυγε στο Facebook, μέσω του οποίου μετέδιδε ζωντανά τις επισκέψεις του σε υπαίθριες αγορές της Κωνσταντινούπολης, όπου, πέρα από το να χαιρετά και να ευχαριστεί τους υποστηρικτές του, συζητούσε ευγενικά με ψηφοφόρους του AKP που αρνούνταν ακόμα και να του δώσουν το χέρι.

Τα αποτελέσματα, ωστόσο, αποδεικνύουν πως ο Ιμάμογλου κατάφερε να κερδίσει την εύνοια ψηφοφόρων που αντετίθεντο παραδοσιακά στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα. Οι θεοσεβείς ψηφοφόροι, για παράδειγμα, το απέρριπταν συστηματικά λόγω της άκαμπτης κοσμικής ιδεολογίας του. Μέσω της υποψηφιότητας του Ιμάμογλου, ενός πιστού μουσουλμάνου ο οποίος δεν σταμάτησε να ασκεί τα θρησκευτικά καθήκοντά του ούτε κατά τη διάρκεια του προεκλογικού αγώνα, το κεμαλικό και σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου μπόρεσε να διευρύνει σημαντικά την απήχησή του.

Με στόχο να κερδίσει ψηφοφόρους από όλο το πολιτικό φάσμα, το CHP επέλεξε, ενόψει των εκλογών του προηγούμενου μήνα, να συμμαχήσει με ένα μικρό κόμμα της Δεξιάς. Ο υποψήφιός του για τη δημαρχία της Άγκυρας και νικητής, τελικά, έπειτα από την επανακαταμέτρηση των ψήφων που ζήτησε το κόμμα του Ερντογάν, προέρχεται από τους κόλπους ενός ακροδεξιού κινήματος.

Σημαντική στήριξη έλαβε επίσης και από εκατομμύρια κούρδους ψηφοφόρους, έπειτα από την απόφαση του αριστερού και φιλοκουρδικού Δημοκρατικού Κόμματος των Λαών να μην κατεβάσει υποψηφίους στις μεγάλες πόλεις της δυτικής Τουρκίας. «Πιστεύω πως με αυτήν την εκλογική αναμέτρηση τερματίζεται η περίοδος κατά την οποία οι εκλογές κερδίζονταν μέσω της πόλωσης και αποδεικνύεται πως η εκλογή ενός ενωτικού υποψήφιου αποτελεί μια αξιόλογη επιδίωξη», ανέφερε σχετικά ο νέος, και με τη βούλα, δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης.

Το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα «βρήκε στο πρόσωπο του έναν πολιτικό που ξεκίνησε από την τοπική αυτοδιοίκηση, έχει καλά αντανακλαστικά και γνωρίζει πώς να επικοινωνεί ειλικρινά με τους ανθρώπους στο δρόμο. Ο Ιμάμογλου πιστεύει πως κατέχει τη μυστική συνταγή για διαρκή επιτυχία στην πολιτική», υποστήριξε ο Εμρέ Ερντογάν, πολιτικός επιστήμονας στο πανεπιστήμιο Μπιλγκί της Κωνσταντινούπολης.

Αλλά το ίδιο, ακριβώς, (εξακολουθεί να) πιστεύει και ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Γνωρίζοντας, ωστόσο, πως πλέον υπάρχει κάποιος που θα μπορούσε να απειλήσει την κυριαρχία του. «Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα παρά μόνον να αποδεχτούμε ότι χάσαμε το βασίλειο της Κωνσταντινούπολης», ανέφερε ο Μεχμέτ Καγιά, ένας 59χρονος οπαδός του AKP, υπογραμμίζοντας πως εάν προκηρύσσονταν νέες εκλογές στην πόλη του, εκείνος θα ψήφιζε τον Ιμάμογλου. Γιατί «οι Τούρκοι στηρίζουν πάντα εκείνους που καταδυναστεύονται από την εξουσία».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News