Οι προσπάθειες της ανθρωπότητας για τη διάσωση του στρώματος του όζοντος της Γης λειτούργησαν: σύμφωνα με αξιολόγηση του ΟΗΕ, μπορεί να υπάρξει σταδιακή μεν, αλλά ολική «διόρθωση» των ζημιών που έχει υποστεί το στρώμα του όζοντος. Η διεθνής συμφωνία του 1987 για τη διακοπή χρήσης των επιβλαβών χημικών ουσιών που κατέστρεφαν το στρώμα του όζοντος, υπήρξε, σύμφωνα με την αξιολόγηση, επιτυχής.

Το στρώμα του όζοντος είναι ένα λεπτό στρώμα της γήινης ατμόσφαιρας, που απορροφά το μεγαλύτερο μέρος της υπεριώδους ακτινοβολίας από τον Ηλιο. Η απώλεια του στρώματος του όζοντος θα επιτρέψει στην υπεριώδη ακτινοβολία να φτάσει στην επιφάνεια του πλανήτη, προκαλώντας διαφόρων ειδών βλάβες σε όλες τις μορφές ζωής, συμπεριλαμβανομένου, φυσικά, του ανθρώπου.

Οι υπεριώδεις ακτίνες μπορούν να προκαλέσουν ηλιακά εγκαύματα, αυξάνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνων του δέρματος, ακόμη και να βλάψουν το DNA.

Το στρώμα του όζοντος άρχισε να καταστρέφεται τη δεκαετία του 1970. Οι χλωροφθοράνθρακες (CFC), που συνήθως βρίσκονταν σε δοχεία ψεκασμού, ψυγεία, κλιματιστικά και μονώσεις αφρού, κατηγορήθηκαν για την καταστροφή του στρώματος του όζοντος.

Το πρωτόκολλο

Οι επιστήμονες εντόπισαν για πρώτη φορά το 1985 την ύπαρξη μιας τρύπας στο στρώμα του όζοντος, με αποτέλεσμα να προκληθεί παγκόσμιος συναγερμός. Δύο χρόνια αργότερα υπεγράφη το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ, με 46 χώρες να υπόσχονται τη σταδιακή κατάργηση επιβλαβών χημικών ουσιών.

Αργότερα, η συμφωνία αυτή έγινε η πρώτη συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών που έτυχε παγκόσμιας επικύρωσης και πλέον, σχεδόν το 99% των απαγορευμένων ουσιών που καταστρέφουν το όζον έχουν, σταδιακά, καταργηθεί.

Η τρύπα του όζοντος της Ανταρκτικής, στην πραγματικότητα δεν είναι ένα ενιαίο μεγάλο κενό στο στρώμα, αλλά πολλά μικρού μεγέθους κενά σε διάφορες περιοχές του πλανήτη. Τα κενά αυτά συνέχισαν να διευρύνονται για περίπου 15 χρόνια μετά τον αρχικό εντοπισμό τους. Στη συνέχεια άρχισε να παρατηρείται μια σταθερή αποκατάσταση του προβλήματος.

Η αξιολόγηση που εκπονήθηκε από κοινού από υπηρεσίες του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και της ΕΕ αναφέρει ότι το Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ λειτουργεί όπως αναμενόταν. Στην έκθεση αναφέρεται πως, αν διατηρηθούν οι τρέχουσες πολιτικές, τα επίπεδα του στρώματος του όζοντος θα επιστρέψουν σε αυτά που ήταν προ της δημιουργίας της τρύπας. Πιο συγκεκριμένα, η πρόβλεψη είναι ότι η τρύπα πάνω από την Ανταρκτική θα κλείσει το 2066, εκείνη πάνω από την Αρκτική το 2045 και σε περίπου 20 έτη θα έχουν κλείσει τα υπόλοιπα κενά, σε άλλες περιοχές της Γης. Να σημειωθεί, πάντως, ότι η τρύπα του όζοντος δεν παίζει βασικό ρόλο στη κλιματική αλλαγή στον πλανήτη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News