«Και εάν οι αγορές δεν πιστεύουν στη λύση που βρέθηκε; Και εάν άρχιζαν να ποντάρουν στην ευθραυστότητα του τραπεζικού συστήματος;». Παρότι διακριτικά και ανεπίσημα, οι κυβερνήσεις της Ευρώπης βρίσκονται σε επιφυλακή, αναφέρει σε ανάλυσή του ο Κλάουντιο Τίτο, ανταποκριτής της La Repubblica στις Βρυξέλλες.

Η υπόθεση της Credit Suisse δεν αφορά μόνον την Ελβετία καθώς στη μνήμη όλων έχει χαραχτεί βαθιά η αλυσιδωτή αντίδραση που προκλήθηκε το 2008 με αφετηρία τις ΗΠΑ και κατάληξη όλον τον κόσμο. Σίγουρα η εξαγορά της δεύτερης μεγαλύτερης τράπεζας της Ελβετίας από την UBS ήταν μια ανακούφιση, τουλάχιστον όσον αφορά το ενδεχόμενο μετάδοσης, αλλά αυτό δεν αλλάζει το γεγονός πως η μεγαλύτερη χρηματοπιστωτική κρίση έχει αφήσει ανεξίτηλα σημάδια σε όλον τον κόσμο.

Στην προκειμένη περίπτωση, όμως, ο κίνδυνος είναι άλλος: «να αρχίσουν οι επενδυτές και οι κερδοσκόποι να επικεντρώνονται στις συνολικές αδυναμίες των τραπεζών», γράφει ο ιταλός δημοσιογράφος. «Εάν συνέβαινε αυτό, η πραγματική ανάλυση της κατάστασης θα μετρούσε πολύ λιγότερο. Το συναίσθημα θα κυριαρχούσε και θα έπληττε τα πιο αδύναμα υποκείμενα σε όλη τη Γηραιά Ηπειρο. Ακριβώς για αυτό άρχισαν να συζητούν οι κυβερνήσεις της ΕΕ και η Κομισιόν και να ανταλλάσσουν ιδέες. Με μια κόκκινη κλωστή που ξεκινάει από τις Βρυξέλλες και καταλήγει κατευθείαν στη Φρανκφούρτη, όπου βρίσκεται η έδρα της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας», εξηγεί.

Παρά την εξαγορά της Credit Suisse, τη Δευτέρα επικρατούσε νευρικότητα στις αγορές, αν και στη συνέχεια η κατάσταση άρχισε να σταθεροποιείται και να επέρχεται μια σχετική ηρεμία. «Θα διαρκέσει, όμως; Και πόσο θα διαρκέσει;», διερωτάται ο Κλάουντιο Τίτο και μαζί του όλες οι κυβερνήσεις της Ευρώπης, γνωρίζοντας πως ήταν αναγκαίο να βρεθεί μία λύση, όπως και βρέθηκε, για να αποτραπεί το ενδεχόμενο μετάδοσης της κρίσης. Τώρα, όμως, καλούνται οι αγορές «να αξιολογήσουν εάν πρόκειται για ράμμα ή για επίδεσμο», γράφει ο ιταλός ανταποκριτής στις Βρυξέλλες.

Στη σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου κατά τη διάρκεια της εβδομάδας (23 και 24 Μαρτίου)  οι ηγέτες της ΕΕ θα πρέπει να εξετάσουν το ζήτημα διεξοδικά. Το να εστιάσουν στην οικονομική κατάσταση, δίχως μια ανάλυση αυτού που συνέβη και θα μπορούσε να συμβεί στο τραπεζικό σύστημα θα ήταν σίγουρα ανεύθυνο, οπότε, το εν λόγω ζήτημα θα μονοπωλήσει το ενδιαφέρον.

Και στις άτυπες συνομιλίες των τελευταίων ωρών γίνεται ήδη λόγος για μέτρα που θα μπορούσαν να ληφθούν, «εάν η αρρώστια της κερδοσκοπίας δεν υποχωρήσει», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Κλάουντιο Τίτο, σημειώνοντας πως η ΕΕ καλείται να μελετήσει μια αναθεώρηση των κανόνων όσον αφορά τις κρατικές ενισχύσεις και την επιδότηση προβληματικών επιχειρήσεων στον απόηχο της πανδημίας και με τον πόλεμο στην Ουκρανία να μαίνεται. Οι Βρυξέλλες καλούνται να αντιμετωπίσουν τον αμερικανικό ανταγωνισμό και τα περισσότερα 300 δισεκατομμύρια δολάρια που έχει δεσμεύσει η Ουάσιγκτον για αυτόν τον σκοπό.  

Η ιδέα, η οποία μόλις που θίγεται και εξακολουθεί να αποτελεί έσχατη λύση, είναι, οπότε, να προβλεφθεί ένα συγκεκριμένο μέτρο κρατικής ενίσχυσης για τις τράπεζες. Το σκεπτικό είναι προφανές και απλό: εάν σε αυτή την κρίσιμη φάση, με υψηλό πληθωρισμό και ακόμη ισχνή ανάπτυξη, γίνουμε μάρτυρες ενός ακόμη πλήγματος στο τραπεζικό σύστημα, όλες οι προσπάθειες των τελευταίων μηνών θα υπονομευτούν. Πρόκειται για μια υπόθεση που βασίζεται στον φόβο ότι οποιαδήποτε απόπειρα  κερδοσκοπίας θα επηρέαζε αρνητικά τις λιγότερο ισχυρές τράπεζες (ανεξάρτητα από το γεγονός ότι κανένα ευρωπαϊκό χρηματοπιστωτικό ίδρυμα δεν είναι ιδιαίτερα εκτεθειμένο στην αμερικανική SVB και την ελβετική Credit Suisse) και τις πιο ευάλωτες χώρες, δηλαδή εκείνος με υψηλό δημόσιο χρέος όπως η Ιταλία και η Ελλάδα.

Για αυτόν τον λόγο η Κομισιόν εξακολουθεί να δηλώνει «We closely monitor», παρακολουθούμε στενά την κατάσταση. Γιατί μπορεί άμεσοι κίνδυνοι να μην υπάρχουν αλλά οι έμμεσοι είναι ορατοί. Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αυξήσει εκ νέου τα επιτόκια την προηγούμενη εβδομάδα, ελήφθη μετά από σκληρή μάχη, όπως συμβαίνει συνήθως, στο διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ μεταξύ των «γερακιών» του Βορρά και των «περιστερών» του Νότου. Αν και κανένας δεν πρόκειται να αμφισβητήσει την αυτονομία της ΕΚΤ, στη σύνοδο του  Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της επόμενης Πέμπτης αναπόφευκτα, εκτός από το ζήτημα των τραπεζών, οι ευρωπαίοι ηγέτες θα συζητήσουν και τη νομισματική πολιτική. Γιατί σύμφωνα με πολλούς, μια ακόμη αύξηση των επιτοκίων, θα ευνοούσε την κερδοσκοπία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News