Πάνε 16 χρόνια από την πρώτη φορά που μια γυναίκα εμφανίστηκε με τη στολή του διαιτητή σε αγώνα ανδρικών ομάδων στα Κύπελλα Ευρώπης. Ο φύλακας που στεκόταν στην πόρτα των αποδυτηρίων, την είδε με τη μαύρη φόρμα και το βαλιτσάκι της, και την πέρασε για φυσιοθεραπεύτρια. Οταν του έδειξε την ταυτότητά της με το σήμα της FIFA, την κοιτούσε… σαν alien.

Η Νικόλ Πετινιά -αυτό ήταν το όνομα της γαλλίδας ρέφερι- τα πήγε «μιά χαρά». Κι όμως, στην επόμενη πενταετία, έως το 2009, «σφύριξε» σε μόλις άλλα δύο ματς της προκριματικής φάσης του Κυπέλλου UEFA. Κι έκτοτε, το «πείραμα» συνεχίστηκε εξαιρετικά αργά και διστακτικά.

Οπως ο φύλακας της ιστορίας μας, το ποδοσφαιρικό κοινό δεν ήταν έτοιμο να αποδεχτεί οτι μια γυναίκα θα μπορούσε να διευθύνει ένα καθαρά ανδρικό παιχνίδι. Ισως να μην είναι, ακόμη και σήμερα. Ο περισσότερος κόσμος εξακολουθεί να πιστεύει πως το θηλυκό μυαλό αδυνατεί να συλλάβει έννοιες όπως το οφ-σάιντ, ακριβώς όπως το αρσενικό δυσκολεύεται να ξεχωρίσει τις μικρές διαφορές μεταξύ των χρωμάτων. Αλλά η FIFA και η UEFA έχουν αποφασίσει να προσπεράσουν τις προκαταλήψεις, και να προωθήσουν το σπορ στο άλλο μισό του παγκόσμιου πληθυσμού. Επιδιώκουν να εκμεταλλευθούν το απροσδόκητα μεγάλο ενδιαφέρον του κοινού για τις top διοργανώσεις του ποδοσφαίρου γυναικών.

Ετσι, μια άλλη γαλλίδα ρέφερι, η Στεφανί Φραπάρ, θα γίνει την Τετάρτη (2/12) η πρώτη γυναίκα που θα διαιτητεύσει αγώνα του (ανδρικού) Τσάμπιονς Λιγκ: την αναμέτρηση της Γιουβέντους με την Ντινάμο Κιέβου στο Τορίνο. Η Στεφανί, που θα κλείσει τα 37 στις 14 Δεκεμβρίου, άρχισε να γράφει ιστορία από πέρυσι τον Αύγουστο, ως η πρώτη θηλυκή σφυρίχτρα που εμφανίστηκε, ποτέ, σε τελικό ευρωπαϊκής διασυλλογικής διοργάνωσης ανδρών (Λίβερπουλ – Τσέλσι, για το Σούπερ Καπ Ευρώπης). Τον Ιούλιο του 2019 είχε διευθύνει τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου γυναικών (ΗΠΑ – Ολλανδία).

Είναι, κατά γενική ομολογία, η κορυφαία γυναίκα διαιτητής στην Ευρώπη. Πήρε τα πρώτα της μαθήματα διαιτησίας στα 13 και άρχισε την καριέρα της αμέσως μόλις τελείωσε το σχολείο, χωρίς, προηγουμένως, να δοκιμάσει την τύχη της ως παίκτης. Το 2014 έγινε η πρώτη γυναίκα που διαιτήτευσε στη Λιγκ 2, τη Β’ Κατηγορία ανδρών του γαλλικού ποδοσφαίρου. Επρεπε, όμως, να φτάσει 36 ετών για να της εμπιστευθεί η γαλλική λίγκα έναν αγώνα Α’ Κατηγορίας στο πρωτάθλημα των ανδρών (Αμιέν – Στρασμπούρ τον Απρίλιο του 2019), κι έπειτα η UEFA ένα σπουδαίο ευρωπαϊκό ματς (το Σούπερ Καπ).

Ο δρόμος προς την καταξίωση δεν ήταν εύκολος για καμία γυναίκα διαιτητή. Το 1991 η 29χρονη -τότε- Ουέντι Τομς, που είχε αποφοιτήσει με άριστα από τη σχολή, ορίστηκε να διευθύνει τον αγώνα (ανδρών) Μπόρνμουθ – Ρέντινγκ. Το τι άκουσε από την εξέδρα, δεν περιγράφεται. Στη συνέχεια κέρδισε μια θέση στους πίνακες διαιτητών της Πρέμιερ Λιγκ (ως βοηθός), και το 2000 βίωσε την κορυφαία στιγμή της καριέρας της, κρατώντας ένα από τα δύο σημαιάκια στον τελικό του Λιγκ Καπ (Λέστερ – Τράνμιρ). Αυτή τη φορά, το bullying προήλθε από δύο -υποτίθεται- καθωσπρέπει κυρίους, τους τηλεσχολιαστές Αντι Γκρέι και Ρίτσαρντ Κιζ, που απολύθηκαν από το τηλεοπτικό δίκτυο Sky Sports για τα σεξιστικά τους σχόλια. Ο Θοδωρής Ζαγοράκης θα το θυμάται – έβγαζε το ψωμί του στη Λέστερ εκείνη την εποχή.

Κάτι παρόμοιο συνέβη, πολλά χρόνια αργότερα, με δύο ιταλίδες ρέφερι, οι οποίες έπεσαν θύματα σεξιστικής επίθεσης, διαιτητεύοντας αγώνες ανδρικών ομάδων. Η Αναλίζα Μότσα από τηλεοπτικό σχολιαστή, και η Τζούλια Νικάστρο από ποδοσφαιριστή. Δεν είχαν υποπέσει σε κάποιο σοβαρό σφάλμα, απλώς ήταν πρωταγωνίστριες σε έναν κόσμο που έχουμε συνηθίσει ως κατ’ εξοχήν ανδροκρατούμενο.

Η Μπιμπιάνα Στάινχαουζ, η πρώτη γυναίκα διαιτητής σε μεγάλο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα (Μπουντεσλίγκα), αν και έξι φορές βραβευμένη ως η καλύτερη ρέφερι της σεζόν στη Γερμανία, χρειάστηκε να περιμένει μέχρι τα 38 της για να ενταχθεί στους πίνακες της Α’ Κατηγορίας των ανδρών, έπειτα από 18χρόνια καριέρας. Γιατί; «Επειδή μόνον εγώ, απ’ όλους τους συναδέλφους μου, έχω αλογοουρά», είχε σχολιάσει με χιούμορ η ίδια. Είχε ύψος 1,85μ, επιβλητική παρουσία, και ήταν αρχιεπιθεωρητής της γερμανικής αστυνομίας στο επάγγελμα. Μα όλα αυτά δεν είχαν εμποδίσει έναν παίκτη της Φορτούνα Ντίσελντορφ να της… υπενθυμίσει πως «η θέση της είναι στην κουζίνα». Της το ‘χαν πει κι άλλοι.

Η αλήθεια είναι πως στο πρόσφατο Παγκόσμιο Κύπελλο γυναικών, που φιλοξενήθηκε στη Γαλλία, το επίπεδο της διαιτησίας ήταν μετριότατο. Ο Φιλ Νέβιλ, προπονητής της Αγγλίας, είχε κάνει λόγο για μερικές από τις χειρότερες αποφάσεις που είχε δει στη ζωή του. Αλλά, μήπως δεν έχουμε ζήσει και άνδρες ρέφερι που «τα έκαναν θάλασσα»; Στα καλύτερα πρωταθλήματα, στα Κύπελλα Ευρώπης, στα Euro και τα Μουντιάλ. Με VAR ή χωρίς.

Καλοί ή κακοί, όλοι οι διαιτητές έχουν να αντιμετωπίσουν την καχυποψία. Οι γυναίκες συνάδελφοί τους, επιπλέον, την προκατάληψη. Θα μας πάρει χρόνο, να συνηθίσουμε στην ιδέα οτι… μια κοτσίδα μπορεί να κάνει κουμάντο σε ένα σπορ που μέχρι πρότινος ήταν αυστηρά αρσενικό. Οπως συνέβη, άλλωστε, με πολλά που σήμερα θεωρούμε αυτονόητα, αλλά κάποτε, ως πρωτοπορία, σκανδάλισαν.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News