Τις πρώτες πρωινές ώρες του 2025, έκλεισε η στρόφιγγα παροχής φυσικού αερίου προς την Ευρώπη, μέσω Ουκρανίας.
Η ρωσική εταιρεία ενέργειας Gazprom ανακοίνωσε ότι οι εξαγωγές αερίου προς την Ευρώπη μέσω της Ουκρανίας σταμάτησαν από τις 08:00 (ώρα Μόσχας, 07:00 ώρα Ελλάδας) καθώς έληξε η συμφωνίας διαμετακόμισης.
Είναι η πρώτη φορά από την κατάρρευση της Σοβιετικής Ενωσης που κλείνει η ουκρανική οδός μεταφοράς αερίου, η οποία είναι και η παλαιότερη.
Η Ρωσία εξακολουθεί να εξάγει αέριο μέσω του αγωγού TurkStream που βρίσκεται στο βυθό της Μαύρης Θάλασσας. Ο TurkStream διαθέτει δύο γραμμές – η μία για την τουρκική εσωτερική αγορά και η άλλη για τον εφοδιασμό πελατών της κεντρικής Ευρώπης.
Τι απαντά η Ευρώπη
Η Ευρωπαϊκή Ένωση διπλασίασε τις προσπάθειές της να μειώσει την εξάρτησή της από τη ρωσική ενέργεια μετά το ξέσπασμα του πολέμου κατά της Ουκρανίας το 2022 αναζητώντας εναλλακτικές πηγές.
Ηδη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναφέρει πως ήταν προετοιμασμένη για την εξέλιξη αυτή και πως «η ευρωπαϊκή υποδομή αερίου είναι αρκετά ευέλικτη ώστε να παράσχει μη ρωσικής προέλευσης αέριο στην κεντρική και την ανατολική Ευρώπη μέσω εναλλακτικών οδών».
Το Κίεβο είχε επανειλημμένα δηλώσει πως δεν πρόκειται να παρατείνει τη συμφωνία όσο διαρκεί ο πόλεμος.
«Λόγω της επανειλημμένης και σαφώς εκφρασμένης άρνησης της ουκρανικής πλευράς να ανανεώσει αυτές τις συμφωνίες, η Gazprom δεν έχει από την 1η Ιανουαρίου 2025 την τεχνική και νομική δυνατότητα να προμηθεύει αέριο για διαμετακόμιση μέσω του εδάφους της Ουκρανίας», αναφέρει η Gazprom σε δήλωση που δημοσιοποίησε μέσω του Telegram.
«Σταματήσαμε τη διαμετακόμιση του φυσικού αερίου. Αυτό είναι ένα ιστορικό γεγονός. Η Ρωσία χάνει τις αγορές της, θα υποστεί οικονομικές απώλειες. Η Ευρώπη έχει ήδη λάβει την απόφαση να εγκαταλείψει το ρωσικό φυσικό αέριο», δήλωσε ο υπουργός Ενέργειας της Ουκρανίας Γκέρμαν Γκαλούσενκο, σύμφωνα με το Reuters
Η διακοπή των ροών φυσικού αερίου ήταν αναμενόμενη με δεδομένο ότι συνεχίζεται ο πόλεμος, αναφέρει το Reuters. Η Ουκρανία αντιμετωπίζει τώρα ετήσια απώλεια περίπου 800 εκατ. δολαρίων από τέλη διέλευσης από τη Ρωσία, ενώ η Gazprom θα χάσει σχεδόν 5 δισ. δολάρια από τις πωλήσεις φυσικού αερίου.
Ανεβαίνουν οι τιμές – δύσκολα τα πράγματα για Ουγγαρία – Σλοβακία και άλλους
Οι Times του Λονδίνου έγραψαν την παραμονή της Πρωτοχρονιάς ότι το αναμενόμενο κλείσιμο της κύριας στρόφιγγας αερίου προς την Ευρώπη έχει ήδη προκαλέσει αύξηση των τιμών, «οι οποίες έφτασαν τα 50 ευρώ για πρώτη φορά εδώ και περισσότερο από ένα χρόνο»
Ενώ τα περισσότερα ευρωπαϊκά κράτη έχουν βρει εναλλακτικούς προμηθευτές, μετά την εισβολή του Κρεμλίνου στην Ουκρανία, η Ουγγαρία και μερικοί γείτονές της εξακολουθούν να εξαρτώνται από τη Ρωσία.
Οι κυβερνήσεις τους είναι τώρα αντιμέτωπες με την αύξηση των λογαριασμών ενέργειας, την απώλεια δευτερογενών εσόδων από τη διαμετακόμιση και την προοπτική της αυξανόμενης δυσαρέσκειας των πολιτών τους, καθώς μια από τις κύριες πηγές φυσικού αερίου εξαφανίζεται εν μια νυκτί.
Αυτό είναι ιδιαίτερα δυσάρεστο για τον ούγγρο πρωθυπουργό Βίκτορ Ορμπαν και τον σλοβάκο ομόλογό του Ρόμπερτ Φίτσο, οι οποίοι έχουν σταθερά ευθυγραμμιστεί με τη Μόσχα, αναφέρουν οι Times.
Σε δύσκολη θέση βρίσκεται και η κεντρώα ηγεσία της Τσεχικής Δημοκρατίας, η οποία είχε δηλώσει «ανεξαρτησία» από το ρωσικό φυσικό αέριο πέρυσι, αλλά έκτοτε έχει αυξήσει σημαντικά τις εισαγωγές της.
Πάντως, όλες οι χώρες φαίνεται πώς έχουν αποθέματα για να περάσουν το υπόλοιπο του χειμώνα, εκτός συγκλονιστικού καιρικού απροόπτου που θα μπορούσε να αυξήσει κατακόρυφα τη ζήτηση.
Τους επόμενους μήνες, ωστόσο, θα πρέπει να στηριχτούν περισσότερο σε άλλες, πιο ακριβές πηγές, όπως οι εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου μέσω Ιταλίας, Πολωνίας, Κροατίας και Γερμανίας, ή το αέριο αγωγών που θα διοχετεύεται μέσω των Βαλκανίων ή του Αζερμπαϊτζάν. Η Ουκρανία έχει επίσης προσφερθεί να παράσχει μέρος της δικής της εγχώριας παραγωγής.
Σύμφωνα με τους Times, αυτή η μετατόπιση θα μπορούσε με τη σειρά της να οδηγήσει σε αύξηση των τιμών στην ευρύτερη γειτονιά, ιδίως στην Ιταλία, πράγμα που σημαίνει ότι οι συνέπειες θα μπορούσαν να γίνουν αισθητές σε όλες τις ευρωπαϊκές αγορές φυσικού αερίου.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News