Η διαρροή του περιοδικού The Hollywood Reporter για τη νέα ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο προκαλεί αμφιθυμία στους κύκλους των σινεφίλ. Αφενός ενθουσιασμό που ο μεγάλος σκηνοθέτης μπαίνει ξανά στο στούντιο, τέσσερα χρόνια μετά από το «Μια Φορά κι Εναν Καιρό στο Χόλιγουντ», αφετέρου μια μικρή απόγνωση που το «Movie Critic», όπως είναι ο τίτλος εργασίας της δέκατης ταινίας του Ταραντίνο, θα είναι, από όσο ξέρουμε, και η τελευταία του.

Ο πρωταγωνιστικός χαρακτήρας, η «Κριτικός Ταινιών», φημολογείται πως θα είναι βασισμένος στην αμερικανίδα Πολίν Κέιλ, η οποία προκάλεσε έντονες και πολωμένες αντιδράσεις λόγω των γλαφυρών και τις περισσότερες φορές αφοριστικών κειμένων που δημοσίευσε από το 1968 ως το 1991 στο περιοδικό The New Yorker.

Ο λόγος που ο Ταραντίνο τη θαυμάζει –αν και δεν πρόλαβε ο ίδιος να αναμετρηθεί με την άμεση και αιρετική πένα της–, εξηγεί ο Εντ Πότον στους  Times του Λονδίνου είναι ότι «όπως και εκείνος, ήταν ενθουσιώδης, εμμονική και γεμάτη γνώσεις – και όπως και εκείνος, απολάμβανε να χύνει αίμα». Ο Ταραντίνο έχει χαρακτηρίσει την κριτική της Κέιλ (δανειζόμενος το λεξιλόγιο των χαρακτήρων του) ως «το καλύτερο πράγμα στον κόσμο: είναι τόσο γ******* κακιά!».

Ο μοναδικός τρόπος που έγραφε για τις ταινίες, τις οποίες αρνούνταν να αποκαλεί «films», καθώς θεωρούσε τον όρο ελιτίστικο, δημιούργησε ένα νέο στάνταρ για τον τρόπο που γράφονται οι κινηματογραφικές κριτικές και έκανε τους «απαιτητικούς» συναδέλφους της να μοιάζουν με «αρνάκια».

Αυτό που την έκανε να ξεχωρίσει είναι ότι δεν ντράπηκε ποτέ να κατακεραυνώσει μια ταινία που είχε λάβει κατά τα άλλα διθυραμβικές κριτικές, με όχημα το χιούμορ και το βίωμα. Δημιούργησε, έτσι, μια ολόκληρη «σχολή» κριτικών που επηρεάστηκαν από εκείνη, αλλά και σκηνοθετών που τη λάτρεψαν, όπως ο Ταραντίνο και ο Γουές Αντερσον.

«Ξέρω ότι μερικές από τις κριτικές μου έχουν στείλει ανθρώπους στο κρεβάτι για δύο εβδομάδες» είχε δηλώσει χαρακτηριστικά η Κέιλ. Δεν άφησε ποτέ σε χλωρό κλαρί τον Κλιντ Ιστγουντ. Σε σημείο που ο σκηνοθέτης, στην τελευταία ταινία της σειράς «Βρώμικος Χάρι», το «Στοίχημα Θανάτου», να σκοτώσει με βίαιο τρόπο μια κριτικό κινηματογράφου.

«Ξεφτίλισε» το «Μπλέιντ Ράνερ» αρκετά ώστε ο σκηνοθέτης του, Ρίντλεϊ Σκοτ, να μην ξαναδιαβάσει κριτική για ταινία του καθ’ όλη τη διάρκεια της καριέρας του, ενώ συνέβαλε σημαντικά στο να μη βρει ο Ντέιβιντ Λιν δουλειά επί δεκατέσσερα χρόνια. Οταν η ίδια ρωτήθηκε αν πιστεύει ότι έχει επηρεάσει τον τρόπο που γυρίζονταν ταινίες, είχε απαντήσει: «Αν πω ναι, είμαι εγωίστρια. Και αν πω όχι, έχω σπαταλήσει τη ζωή μου».

Χαρακτήρισε την πλοκή του «ιερού δισκοπότηρου» πολλών σινεφίλ, του «2001: Η Οδύσσεια του Διαστήματος» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ, ως «ίσως η πιο ένδοξα περιττή πλοκή όλων των εποχών», ενώ για τη «Μελωδία της Ευτυχίας» έγραψε το αποστομωτικό «[Είναι] το ζαχαρένιο ψέμα που οι άνθρωποι φαίνεται να θέλουν να φάνε… και αυτή είναι η στάση που κάνει έναν κριτικό να αισθάνεται ότι ίσως όλα είναι μάταια. Γιατί δεν στέλνουμε απλώς ένα τηλεγράφημα στον σκηνοθέτη, τον Ρόμπερτ Γουάιζ; “Κερδίζεις, παραιτούμαι”».

Προσπαθούσε πάντα να αποφεύγει το πομπώδες και απρόσωπο λεξιλόγιο που χρησιμοποιούσαν οι άλλοι κριτικοί και δεν φοβόταν να πει τα πράγματα με το όνομά τους. Είχε πει ότι πολλοί κριτικοί «δεν ξεκινούν με το παιδικό ένστικτο του “Αυτό είναι χάλια!”», το οποίο κυριαρχούσε στη δική της σκέψη.

Παρ’ όλα αυτά, τα γραπτά της δεν ήταν μόνο αποκαθηλωτικά για μπλοκμπάστερ της εποχής της που σήμερα θεωρούνται ως επί το πλείστον «κλασικές ταινίες». Η Κέιλ υπήρξε και καθοριστικός παράγοντας ώστε ταινίες του ευρωπαϊκού κινηματογράφου ή λιγότερο γνωστών σκηνοθετών να βρίσκονται στο ραντάρ μας μέχρι και σήμερα. Τέτοια παραδείγματα είναι το «Μπόνι και Κλάιντ» του Αρθουρ Πεν, το «Ζ» του Κώστα Γαβρά, αλλά και η επιτυχία του σεναριογράφου του «Ταξιτζή», Πολ Σρέιντερ, ο οποίος έγινε δεκτός στο μεταπτυχιακό πρόγραμμα της Σχολής Κινηματογράφου του UCLA μετά από σύσταση της Πολίν.

Η ίδια, πάντως, δεν βρισκόταν στο απυρόβλητο και σήμερα, πιθανότατα, θα ήταν «cancelled». Είχε αναφερθεί στον βιασμό ως φαντασίωση, θεωρούσε ότι ο ρόλος του σαιξπηρικού Οθέλου αντιπροσωπεύεται καλύτερα από έναν λευκό ηθοποιό, ενώ ταύτισε την ομοφυλοφιλία με τα χαλαρά ήθη, ένα σχόλιο που κάποιοι θεωρούν ότι έκανε επειδή ήταν αρκετά άνετη με το θέμα ώστε να κάνει χιούμορ. Η ίδια είχε πει πάνω σε αυτό: «Δεν καταλαβαίνω πώς θα μπορούσε να πιστέψει αυτά τα πράγματα κάποιος που μπήκε στον κόπο να ελέγξει τι έχω γράψει για ταινίες με ομοφυλοφιλικά στοιχεία».

«Η Κέιλ είχε έντονες απόψεις και όλοι με τη σειρά τους είχαν άποψη γι’ αυτήν: ηθοποιοί, σκηνοθέτες, άλλοι κριτικοί, κινηματογραφόφιλοι» γράφει ο Εντ Πόττον στους Times. Το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα είναι ίσως η συνάδελφός της στον New Yorker, Ρενάτα Αντλερ, η οποία δημοσίευσε στο περιοδικό μια αυστηρή κριτική για το έβδομο βιβλίο της Κέιλ –έγραψε συνολικά 14 μέχρι τον θάνατό της, το 2001– με τίτλο «Οταν Σβήνουν τα Φώτα»: «[Είναι] αδιαμφισβήτητα, κομμάτι-κομμάτι, γραμμή-γραμμή, και χωρίς διακοπή, άχρηστο». Αυτή είναι και η μοναδική φράση της Αντλερ που έμεινε στην Ιστορία.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News