Αν και η AstraZeneca πήρε την άδεια της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Φαρμάκων για το εμβόλιό της, η εβδομάδα που πέρασε ήταν τρικυμιώδης για τις σχέσεις της φαρμακευτικής με τις Βρυξέλλες —και για την «κυβέρνηση» της Ευρωπαϊκής Ενωσης, την Κομισιόν, στα μάτια των ευρωπαίων πολιτών. Μένει να αποδειχθεί αν θα αποβεί και σοβαρό πλήγμα για την επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν.

Οι χειρισμοί των Βρυξελλών —και ειδικότερα της Κομισιόν που ανέλαβε τις συμφωνίες με τις φαρμακευτικές εξ ονόματος και των 27 κρατών-μελών— ήταν κάτι παραπάνω από απογοητευτικοί. Η λέξη «φιάσκο» ακούγεται όλο και πιο συχνά, όπως και το ερώτημα «ποιος θα το πληρώσει;», με πιθανή απάντηση την ίδια την πρόεδρο. Διότι η γερμανίδα αξιωματούχος δεν βρέθηκε μόνο εκτεθειμένη λόγω των συμφωνιών που υπέγραψε με τις φαρμακευτικές για το εμβόλιο κατά της Covid-19, αλλά στην προσπάθειά της να καλύψει το πρόβλημα κόντεψε να προκαλέσει μείζον θέμα στην Ιρλανδία και τη Βόρεια Ιρλανδία, ένα από τα πιο εύθραυστα σημεία του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.

Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή.

Ως γνωστόν η βρετανο-σουηδική φαρμακευτική AstraZeneca, η οποία παράγει το εμβόλιο το οποίο ανέπτυξε με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, ενημέρωσε ότι δεν θα καταφέρει να παραδώσει τις απαιτούμενες ποσότητες δόσεων με τους ρυθμούς που επιθυμούν οι ευρωπαϊκές Αρχές, τινάζοντας στον αέρα τους προγραμματισμούς των κρατών-μελών για τον εμβολιασμό των πληθυσμών κατά της Covid-19.

Ακολούθησε ένα πολιτικό, επιχειρηματικό και νομικό μπρα-ντε-φερ μεταξύ των δύο πλευρών για το ποιος έχει την ευθύνη και για την τήρηση των όρων του συμβολαίου που είχε υπογραφεί (με καθυστέρηση) τον περασμένο Αύγουστο, το οποίο έδωσαν μόλις την Παρασκευή στη δημοσιότητα οι Βρυξέλλες.

Ενα φιάσκο μέσα στο φιάσκο; Από το αρχείο pdf του συμβολαίου που δημοσιοποιήθηκε είχαν μεν αφαιρεθεί ολόκληρα τμήματα, προφανώς για λόγους εμπιστευτικότητας, ωστόσο, κατά λάθος, τα κομμάτια εξακολουθούσαν να διαβάζονται, εκθέτοντας την ΕΕ όχι μόνο για το σφάλμα της, αλλά ενδεχομένως και νομικά έναντι στην φαρμακευτική για την παραβίαση της εμπιστευτικότητας.

Wow it's really true. The European Commission's "redacted" copy of the AstraZeneca-EU vaccine contract is not redacted at all because you can just see everything in the bookmarks bar on the left. pic.twitter.com/KzQQ2WJ6BD

— Luka Ivan Jukic (@lijukic) January 29, 2021

Δεύτερο φιάσκο μέσα στο φιάσκο; Ο περιορισμός από την ΕΕ των εξαγωγών εμβολίων στη Βόρεια Ιρλανδία, σε μια απόφαση που εξόργισε τη Βρετανία και την Ιρλανδία, αλλά και το Μπέλφαστ, και αποσύρθηκε κακήν κακώς από τις Βρυξέλλες.

Τι είχε κάνει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν; Χωρίς στην ουσία να ειδοποιήσει κανέναν, καθώς έχει δημιουργήσει έναν στενό κύκλο συνεργατών και συμβούλων, ένα «σιλό» όπως το αποκάλεσαν οι Financial Times, και σε μια προσπάθεια να αποκλείσει το Ηνωμένο Βασίλειο από τα παραγώμενα στην ΕΕ εμβόλια, αποφάσισε να ενεργοποιήσει την ειδική προνοία στη Συμφωνία για το Brexit, η εφαρμογή της οποίας ουσιαστικά σημαίνει «σκληρά σύνορα» μεταξύ Ιρλανδίας και Βόρειας Ιρλανδίας (η οποία ανήκει στο ΗΒ).

Η Γερμανίδα όχι μόνο δεν φρόντισε να ενημερώσει τον πρωθυπουργό της Ιρλανδίας και τον Μπόρις Τζόνσον, αλλά όπως εκτιμούν αναλυτές κόντεψε να τινάξει τόσο τη συμφωνία με το Λονδίνο για το Brexit, όσο και τη Συμφωνία της Μεγάλης Παρασκευής του 1998, που έφερε την ειρήνη στη Βόρεια Ιρλανδία μετά από δεκαετίες αιματοχυσίας! Αφού ο Τζόνσον και ο Μιχόλ Μάρτιν διαμαρτυρήθηκαν στην πρόεδρο της Κομισιόν αυτή αναγκάστηκε να πάρει άρον άρον πίσω την απόφαση.

Σοβαρότις μηδέν…

Αυτό το σοβαρό ατόπυμα, όπως εκείνο με το συμβόλαιο, αποδόθηκε σε στέλεχος της ΕΕ που δεν γνώριζε σε βάθος τα θέματα.

Εν μέσω αυτών, όπως σημειώνει η Telegraph, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, βρέθηκε αντιμέτωπη με πιέσεις προκειμένου να παραιτηθεί, ιδίως έπειτα από την αποκάλυψη του ζητήματος με τη Βόρεια Ιρλανδία.

Η απόφαση της προέδρου της επιτροπής να θέσει το ζήτημα της Βόρειας Ιρλανδίας την έφερε, σύμφωνα με πληροφορίες του Telegraph, ενώπιον αντιδράσεων από τον κύκλο των ίδιων της των συνεργατών, οι οποίοι την κατηγόρησαν για εκδικητική στάση απέναντι στη Βρετανία μετά το Brexit. Φέρεται μάλιστα να αγνόησε τις προειδοποιήσεις, ενώ δεν είχε ενημερώσει εκ των προτέρων ούτε το Λονδίνο, ούτε την Ιρλανδία. Αυτό, λένε διπλωμάτες, είναι ό,τι ακριβώς προσπαθούσε να αποφύγει η ΕΕ κατά τις μακρές διαπραγματεύσεις για το Brexit.

«Πρέπει να φύγει. Τώρα», είπε στη βρετανική εφημερίδα διπλωμάτης εξηγώντας, όχι χωρίς ειρωνεία, ότι η πρόεδρος «με επιτυχία υπονόμευσε την αξιοπιστία της για το κράτος δικαίου. Θα ενισχύσουν αυτά την αξιοπιστία της ως διαπραγματεύτρια; Κανένας δεν την προστάτεψε;».

Επισήμως, από την πλευρά της Κομισιόν, οι πληροφορίες του δημοσιεύματος ούτε επιβεβαιώνονται ούτε διαψεύδονται, καθώς εκπρόσωπος της προέδρου αρνήθηκε να σχολιάσει επί θεμάτων που σχετίζονται με «εσωτερικές διαδικασίες για τη λήψη αποφάσεων».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News