Παρά την πρωτοφανή πίεση που άσκησαν οι λομπίστες των αμερικανικών πολυεθνικών της ψηφιακής εποχής με στόχο να συνεχίσουν οι κυρίαρχοι του Διαδικτύου να πληρώνουν ελάχιστα (ή και καθόλου) για τη χρήση των όποιων πνευματικών αγαθών, τελικά δεν κατάφεραν να επιτύχουν τον σκοπό τους. Γιατί την Τετάρτη 12 Σεπτεμβρίου τα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ψήφισαν τελικά υπέρ της μεταρρύθμισης της νομοθεσίας περί πνευματικών δικαιωμάτων στο Διαδίκτυο.

Αυτό σημαίνει ότι η Google, το Facebook, το YouΤube και οι άλλοι μεγάλοι πρωταγωνιστές της Σίλικον Βάλεϊ θα πρέπει πλέον να αποζημιώνουν τους εκδοτικούς οργανισμούς αλλά και τους ίδιους τους δημοσιογράφους καθώς και τους πάσης φύσεως δημιουργούς πνευματικών αγαθών – συγγραφείς, σεναριογράφους, ερμηνευτές, κινηματογραφικούς και μουσικούς παραγωγούς – κάθε φορά που αναπαράγουν περιεχόμενα που αποτελούν πνευματική ιδιοκτησία τους. Ταυτόχρονα θα πρέπει και να προστατεύουν τα εν λόγω περιεχόμενα, εμποδίζοντας την αναπαραγωγή τους από τους χρήστες, δίχως να υπάρχει σχετική άδεια. Πριν από μερικές εβδομάδες, τις πρώτες ημέρες του Ιουλίου, η σχετική πρόταση είχε απορριφθεί από την πλειοψηφία των ευρωβουλευτών. Χθες, ωστόσο, αποφάσισαν να δώσουν το πράσινο φως για τη μεταρρύθμιση, την πρώτη έπειτα από 17 χρόνια, της σχετικής νομοθεσίας με 438 ψήφους υπέρ και 226 κατά .

Ο γερμανός ευρωβουλευτής Αξελ Βος, εισηγητής της επίμαχης μεταρρύθμισης, κατάφερε μέσω κάποιων συμβιβαστικών τροπολογιών, να κερδίσει τα μέλη του δικού του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, καθησυχάζοντας ταυτόχρονα πολλούς ευρωβουλευτές των Σοσιαλιστών οι οποίοι ανησυχούσαν ιδιαίτερα για τον κίνδυνο περιορισμού της ελευθερίας της έκφρασης στο Διαδίκτυο. Οι Φιλελεύθεροι και οι Εθνικιστές εμφανίστηκαν διχασμένοι. Σύμφωνα, πάντως, με τη γερμανίδα ευρωβουλευτή Τζούλια Ρίντα του Ευρωπαϊκού Πειρατικού Κόμματος, οι τροπολογίες που υπερψηφίστηκαν είναι απλά «διακοσμητικές».

Τα επίμαχα σημεία της οδηγίας είναι τα άρθρα 11 και 13. Το άρθρο 11 επιβάλλει τη δίκαιη αποζημίωση των ειδησεογραφικών και εκδοτικών οργανισμών κάθε φορά που χρησιμοποιούνται περιεχόμενα που τους ανήκουν. Εξαιρούνται, όμως, οι μικρές πλατφόρμες αναπαραγωγής ειδήσεων με στόχο την προστασία της επιχειρηματικότητας ενώ απαλλαγμένη από περιορισμούς πνευματικών δικαιωμάτων θα είναι και η απλή κοινοποίηση συνδέσμων άρθρων.

Το άρθρο 13 θεωρείται ακόμα πιο αμφιλεγόμενο καθώς υποχρεώνει τις διαδικτυακές πλατφόρμες να ελέγχουν οι ίδιες, μέσω κατάλληλων συστημάτων, εάν τα όποια περιεχόμενα αναπαράγονται από τους χρήστες, προστατεύονται από πνευματικά δικαιώματα, και στην περίπτωση που καλύπτονται από τη σχετική νομοθεσία, να απαγορεύουν την αναπαραγωγή τους. Το κείμενο που εγκρίθηκε περιλαμβάνει διατάξεις που διασφαλίζουν ότι η νέα νομοθεσία περί πνευματικής ιδιοκτησίας θα εφαρμόζεται, δίχως, όμως, να παρεμποδίζεται η ελευθερία της έκφρασης, ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά του Διαδικτύου.

Πολλοί είναι, ωστόσο, εκείνοι που μιλούν για εφαρμογή προληπτικής λογοκρισίας, με πρώτο τον Λουίτζι ντι Μάιο, αντιπρόεδρο της ιταλικής κυβέρνησης και ηγέτη του Κινήματος 5 Αστέρων, ο οποίος επιτέθηκε με πρωτοφανή τρόπο κατά του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάνοντας λόγο για «όνειδος» και για «σενάριο Μεγάλου Αδελφού του Όργουελ». Άμεση υπήρξε η απάντηση του Αντόνιο Ταγιάνι, προέδρου του Ευρωκοινοβουλίου ο οποίος έσπευσε να ζητήσει από τον ιταλό πρωθυπουργό Τζουζέπε Κόντε να αποστασιοποιηθεί από τις δηλώσεις του Ντι Μάιο. «Το να απειλείς τον μοναδικό ευρωπαϊκό θεσμό που εκλέγεται απευθείας από τους πολίτες είναι έργο των δημοκρατικά αναλφάβητων» ανέφερε χαρακτηριστικά ο Ταγιάνι.

Πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι μεταξύ των επικριτών της μεταρρύθμισης συγκαταλέγονται και προσωπικότητες, όπως ο Τιμ Μπέρνερς Λι, ένας εκ των δημιουργών του Διαδικτύου και ο Τζίμι Γουέιλς, συνιδρυτής της Wikipedia. Παρότι η ντιρεκτίβα που εγκρίθηκε εξαιρεί από τη σχετική νομοθεσία τις μη κερδοσκοπικές διαδικτυακές πλατφόρμες διαμοιρασμού περιεχομένου, όπως η Wikipedia, καθώς και τις πλατφόρμες λογισμικού ανοιχτού κώδικα, όπως το GitHub.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News