Πόσο πρέπει να κοιμάται κανένας για να  διατηρήσει την υγεία του εγκεφάλου του; Το ερώτημα απασχολεί τους επιστήμονες για καιρό καθώς είναι δύσκολο να βρεθεί αν πράγματι υπάρχει σύνδεση ανάμεσα στον ανεπαρκή ύπνο και στις αλλαγές στον εγκέφαλο που φέρνουν αλλοιώσεις και τελικά την άνοια.

Ερευνα που δημοσιεύτηκε αυτή την εβδομάδα στην επιθεώρηση Nature Communications παρουσιάζει τα πιο πειστικά ευρήματα ως τώρα για τη σύνδεση ανάμεσα στην έλλειψη ύπνου για όσους είναι 50 με 70 ετών και την πιθανότητα να αναπτύξουν άνοια αργότερα στη ζωή τους.

Οι επιστήμονες παρακολούθησαν από την ηλικία των 50 ετών περίπου 8.000 ανθρώπους στη Βρετανία για 25 χρόνια, γράφουν οι New York Times. Μέχρι την ολοκλήρωση της έρευνας είχαν διαγνωστεί με άνοια 521 από τους συμμετέχοντες στην έρευνα, όταν κατά μέσο όρο ήταν 77 ετών.

Οι αλλαγές στον εγκέφαλο που φέρνουν την άνοια, όπως η συσσώρευση πρωτεϊνών που σχετίζονται με τη νόσο του Αλτσχάιμερ, είναι ήδη γνωστό ότι ξεκινούν 15 με 20 χρόνια πριν ο πάσχων εμφανίσει προβλήματα με την μνήμη και τη διανοητική λειτουργία. Οπότε το ερώτημα είναι τι συμβαίνει πρώτα: τα προβλήματα με τον ύπνο ή τα παθολογικά συμπτώματα;

Οσοι συστηματικά ανέφεραν ότι κοιμούνται κατά μέσο όρο λιγότερες από 6 ώρες την ημέρα ήταν 30% πιο πιθανό να διαγνωστούν με άνοια τρεις δεκαετίες αργότερα από όσους κοιμούνταν 7 ώρες (αυτό το διάστημα στην έρευνα αναφέρεται σαν «φυσιολογικός ύπνος»).

Πέρα από τις ώρες του ύπνου, καταγράφονταν και άλλες συμπεριφορές και χαρακτηριστικά των συμμετεχόντων όπως το αν καπνίζουν ή πίνουν, πόσο ασκούνται, το σωματικό τους βάρος, αν είναι παντρεμένοι ή πάσχουν από υπέρταση, διαβήτη και καρδιαγγειακά προβλήματα. Παράλληλα από το δείγμα διαχωρίστηκαν όσοι παρουσίαζαν ψυχικές παθήσεις όπως για παράδειγμα κατάθλιψη, η οποία είναι γνωστό ότι διαταράσσει τον ύπνο.

Ενδιαφέρον συμπέρασμα της έρευνας είναι ότι γενικά δεν καταγράφηκαν διαφορές ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες.

Πάντως, έρευνες αυτού του τύπου έχουν τους περιορισμούς τους. Ενας από αυτούς αφορά το ότι οι συμμετέχοντες ανέφεραν μόνοι τους πόσο κοιμούνται, μία υποκειμενική μέτρηση η οποία δεν είναι πάντα ακριβής. Ωστόσο όταν οι ερευνητές μέτρησαν με συστηματικό τρόπο τη διάρκεια του ύπνου σε περίπου 4.000 συμμετέχοντες, τα δεδομένα ήταν συνεπή με τους χρόνους που είχαν δηλώσει. Αυτό όμως συνέβη τα τελευταία χρόνια της έρευνας, ενώ θα ήταν πιο χρήσιμο να έχει συμβεί στις αρχές της,  όταν όταν οι συμμετέχοντες ήταν νεότεροι.

Εν τέλει, οι επιστήμονες τονίζουν ότι χρειάζονται περισσότερες έρευνες για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα. Υπάρχουν, όπως προσθέτουν, πολλές θεωρίες που συνδέουν την έλλειψη ύπνου με την εμφάνιση άνοιας και Αλτσχάιμερ.  Είναι, για παράδειγμα, πιθανόν ότι ο ύπνος είναι μια διαδικασία καθαρισμού των πρωτεϊνών που ενέχονται στην εμφάνιση του Αλτσχάιμερ. Μια άλλη προσέγγιση συνδέει την έλλειψη ύπνου με την τάση για σνακ και έλλειψη άσκησης που με τη σειρά τους ενοχοποιούνται για την εμφάνιση διαβήτη και υπέρτασης, δύο παράγοντες που συνδέονται ευθέως με την άνοια.

Υπάρχουν επίσης και γενετικοί παράγοντες που επιτείνουν την εμφάνιση άνοιας, όπως και μια διπλής κατεύθυνσης σχέση όπου η έλλειψη ύπνου θεωρείται ότι «τροφοδοτεί» την άνοια και, με τη σειρά της, η άνοια φέρνει έλλειψη ύπνου, προκαλώντας φαύλο κύκλο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News