Το κρύο το μεσημέρι της Τετάρτης 22 Δεκεμβρίου ερχόταν σε αντίστιξη με τον πίνακα σε χρώματα καλοκαιριού, του Παναγιώτη Τέτση, μπροστά στη σκάλα του Προεδρικού Μεγάρου που «βγάζει» στην αίθουσα των διαπιστευτηρίων. Το μάτι πέφτει στους τοίχους καθώς η ζωγραφική είναι ο λόγος της δημοσιογραφικής επίσκεψης, μια ανάσα πριν από τα Χριστούγεννα. Ο συλλέκτης (δικηγόρος) Βασίλης Φέλιος ανέσυρε από την προσωπική συλλογή του τον πίνακα «Έξοδος» του Χρήστου Μποκόρου για να τον παραδώσει στην Προεδρία – παρουσία του ζωγράφου.

Ο πίνακας στεκόταν εξαρχής στη μέση της αίθουσας (σσ: το όνομα της προέρχεται από το γεγονός ότι εκεί υποβάλλουν οι πρέσβεις ξένων χωρών τα διαπιστευτήρια τους). Εντυπωσιακός στην ταπεινότητά του. Ο ζωγράφος έχει αντλήσει την έμπνευσή του από την Εξοδο του Μεσολογγίου, εξ ου και το όνομα του έργου. Το ολοκλήρωσε το 2006, του προσέδωσε διαστάσεις 111,5 επί 111,5.

Λίγο αργότερα ο ίδιος ο Χρήστος Μποκόρος θα καλούσε την Πρόεδρο Κατερίνα Σακελλαροπούλου να εστιάσει στο πλαίσιο τρόπον τινά του πίνακα. Στα σημεία όπου έχει γραφεί περιμετρικά απόσπασμα της απολογίας του δικαστή Γεωργίου Τερτσέτη, τον καιρό που δικαζόταν, 27 Σεπτεμβρίου 1834, μαζί με τον πρόεδρο Αναστάσιο Πολυζωίδη στο Εγκληματικό Δικαστήριο του Ναυπλίου. Είχαν αρνηθεί να συνυπογράψουν καταδικαστική απόφαση στη δίκη του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη και του Δημητρίου Πλαπούτα. Το έργο τους έμελλε να μείνει στη ιστορία ως «φάρος» για τους έλληνες δικαστές.

Η Πρόεδρος στάθηκε κατά το σύντομο ευχαριστήριο της προς τον κ. Φέλιο, στον υψηλό συμβολισμό του έργου: «Το έργο αυτό γεννά βαθιά συγκίνηση, με την λιτότητα, την ταπεινότητα, θα έλεγα, με την οποία αποτίνει φόρο τιμής σε μια κορυφαία στιγμή υπέρβασης της νεότερης ιστορίας μας· με το δέος και τον σεβασμό με τα οποία αποδίδει την ιερότητα της «Εξόδου», ξαναζωντανεύοντάς την στον χωροχρόνο του παρόντος.

»Γιατί τα κεράκια που φέγγουν πάνω στη γαλανόλευκη, πάντα ακοίμητα, εσαεί αναμμένα για την τιμή της ελευθερίας, είναι σαν να μας υποδεικνύουν ότι κάθε φορά που μας περιζώνει το σκοτάδι, όπως τους πολιορκημένους του Μεσολογγίου, έχουμε έναν μονάχα δρόμο εξόδου, «την έφοδο προς το φως», για να χρησιμοποιήσω τα λόγια του ίδιου του ζωγράφου». Οι φλόγες του, ζωγραφισμένες με παραισθητική αληθοφάνεια, είναι τα φωτεινά σημάδια της μνήμης· και το ιερό πανί της σημαίας μας ο τόπος της διασταύρωσής τους με το παρόν και το μέλλον μας».

Δάνεια από την Εθνική Πινακοθήκη

Η Κατερίνα Σακελλαροπούλου υποσχέθηκε ότι το έργο θα τοποθετηθεί «σε περίοπτη θέση του Προεδρικού Μεγάρου, προσιτή στο κοινό, θα αποτελεί, στα χρόνια που θα ’ρθουν, ζωντανή υπόμνηση του σημαντικού ρόλου που μπορεί να παίξει η τέχνη στην διαμόρφωση ήθους και στην εμβάθυνση της αυτογνωσίας μας».

Πάει καιρός άλλωστε που έχει δηλώσει ότι η φιλοσοφία της θητείας της εδράζεται σε ένα Προεδρικό Μέγαρο ανοικτό, κάθε άλλο παρά φρούριο απόρθητο. Με δυνατότητα πρόσβασης των πολιτών τόσο στα σωθικά του ιστορικού κτιρίου, όσο και στον Κήπο του.

Δεν είναι λίγα τα έργα Τέχνης που μπορεί κανείς να απολαύσει όταν περιδιαβαίνει τους χώρους του Μεγάρου της Ηρώδου Αττικού. Υπό μια μικρή πλην όμως σημαντική λεπτομέρεια: δεν ανήκουν, παρά ελάχιστα, στην Προεδρία της Δημοκρατίας. Στην πλειονότητά τους συνιστούν δάνεια από την Εθνική Πινακοθήκη, που τελούν υπό καθεστώς ανανέωσης κατά (συνήθως μακρά) διαστήματα.

Έργο άλλο του Χρήστου Μποκόρου, ζωγράφου που εκτιμά ιδιαίτερα η Πρόεδρος (είχε μάλιστα εγκαινιάσει την έκθεσή του «Μνήμον Φως» στην Καλαμάτα), δεν υπάρχει στο κτίριο. Είναι όμως η τρίτη φορά μέσα στην ίδια χρονιά που η Τέχνη γίνεται θεματική στην επικαιρότητα του Προεδρικού Μεγάρου. Και το Μέγαρο μετρά αποκτήματα, ολόδικα του. Η αγάπη της Προέδρου για τον κόσμο του Πολιτισμού λειτουργεί προφανώς καθοριστικά.

Η «Δόξα» του Γύζη

Την πρώτη, τον Φεβρουάριο του 2021, ήταν ο πίνακας του Νικολάου Γύζη «Δόξα»  που παραδόθηκε στα χέρια της κυρίας Σακελλαροπούλου, από τον Δημήτρη Γκέρτσο. Κληρονομιά σε βάθος εκατονταετίας από τον παππού του, τον ιδρυτή της γνωστής καπνοβιομηχανίας, Ευάγγελο  Παπαστράτο, με προτροπή της συζύγου του Καίτης Δαμβέργη.

Κι ύστερα, τον Ιούλιο, η Αγγελική Γιαννακίδου, ιδρύτρια και πρόεδρος του Εθνολογικού Μουσείου Θράκης, ήλθε να δωρίσει στην Προεδρία ένα έργο συγκινητικό, έργο μνήμης, φτιαγμένο από τα χέρια γυναικών του τόπου. Μικρά χειροτεχνήματα από πανί με ονόματα προγόνων και τοπωνύμια.

Ο κ. Φέλιος παρέδωσε στην Κατερίνα Σακελλαροπούλου, εκτός από τον πίνακα, και έκδοση οικεία της «Εξόδου». «Κοιτάζοντας αυτό το έργο μπορούμε να αντιληφθούμε τί συνέβη και ποιοι είμαστε», είπε χαρακτηριστικά, παρουσία της θυγατέρας του, Μυρσίνης.

Στην έννοια της «θυσίας» που σηματοδοτεί τον αγώνα του 1821, στάθηκε ιδιαίτερα ο Χρήστος Μποκόρος, παίρνοντας τη σκυτάλη με εμφανή συγκίνηση. Μιας θυσίας που «δεν έγινε επί ματαίω». Ο ίδιος έδωσε έμφαση και στην αξία του «κοινού» – «το κύριο και κοινό, που λέει ο Σολωμός», σημείωσε. «Όταν το τιμούμε, μπορούμε να το δούμε πιο στερεωμένο».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News