Το αποκάλυψε ο δημοσιογράφος του ΒΒC και του Athletic, Ντέιβιντ Ορνστάιν, και το ρεπορτάζ του δεν άργησε να επιβεβαιωθεί με τον πιο επίσημο τρόπο. Στην προσεχή ετήσια γενική συνέλευση των μετόχων των συλλόγων που αγωνίζονται στην Πρέμιερ Λιγκ, στις 6 Ιουνίου, θα αποφασιστεί δια ψηφοφορίας η διατήρηση ή κατάργηση του Video Assistant Referee στο αγγλικό πρωτάθλημα. Για να αποφασιστεί η έξωση του VAR από τα γήπεδα του Νησιού, θα πρέπει να πρέπει να ψηφίσουν υπέρ της πρότασης τουλάχιστον 14 από τις 20 ομάδες.

Η πρωτοβουλία για τη… δίκη του VAR ανήκει στη Γουλβς, που υπέβαλε το σχετικό αίτημα. Τα στελέχη της θεωρούν ότι εφέτος η ομάδα τους αδικήθηκε κατάφωρα από τη διαιτησία σε μια σειρά από αγώνες της – και, μάλλον, δεν έχουν άδικο. Αλλά είναι εξαιρετικά αμφίβολο, αν γι’ αυτό ευθύνεται η τεχνολογία.

Στις 14 Αυγούστου, στην πρεμιέρα της στην εφετινή Πρέμιερ Λιγκ, η Γουλβς έφυγε από το «Ολντ Τράφορντ» ηττημένη (1-0) και οργισμένη για ένα καταφανέστατο πέναλτι που δεν καταλογίστηκε σε βάρος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Οι δυο διαιτητές που έλεγχαν τις φάσεις από το VAR όφειλαν να καλέσουν τον ρέφερι του αγώνα, Σάιμον Χούπερ, να δει την παράβαση σε ριπλέι, στην οθόνη που βρισκόταν δίπλα από τον αγωνιστικό χώρο. Δεν το έκαναν. Λάθος τους. Αλλά ακόμη και χωρίς VAR, η Γουλβς δεν θα κέρδιζε το πέναλτι που δικαιούτο, αφού ο Χούπερ δεν είχε αντιληφθεί την παράβαση του αμυντικού της Γιουνάιτεντ.

Η επίμαχη φάση ήταν εκεί, καταγεγραμμένη από τις κάμερες του VAR. Η τεχνολογία έκανε ακριβώς αυτό που υποσχέθηκε: έδωσε στους αξιωματούχους του αγώνα τη δυνατότητα να εντοπίσουν στο βίντεο κάτι που δεν είδε το γυμνό μάτι. Αν η Γουλβς στερήθηκε την ευκαιρία να πάρει ένα καλό αποτέλεσμα, δεν φταίνε τα μηχανήματα, αλλά οι άνθρωποι που τα χειρίζονται. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι δυο «ηλεκτρονικοί» διαιτητές.

Το VAR δεν παίρνει αποφάσεις για το τι είναι πέναλτι, και τι όχι. Είναι ένα βοήθημα, προκειμένου οι διαιτητές να κρίνουν πιο σωστά. Στις διοργανώσεις της FIFA και της UEFA έχει λειτουργήσει περίφημα. Εχει αποτρέψει εξόφθαλμες αδικίες. Στην Ιταλία και την Ισπανία, το ίδιο. Αν στην Αγγλία υπάρχουν εφέτος πολλά (δικαιολογημένα) παράπονα, από αρκετές ομάδες, αυτό συμβαίνει επειδή το επίπεδο των (επαγγελματιών) διαιτητών της PGMOL είναι απελπιστικά χαμηλό. Και, δυστυχώς, με εξαίρεση τα οφ-σάιντ, όπου η επιτυχία του συστήματος αγγίζει το 100%, οι κρίσεις είναι, σε μεγάλο βαθμό, υποκειμενικές. Εκτός από ικανότερους διαιτητές, το ποδόσφαιρο έχει ανάγκη και από νέους, πιο αντικειμενικούς κανόνες παιχνιδιού.

Το 2018 οι ιδιοκτήτες των αγγλικών club αποφάσισαν την εισαγωγή του VAR στα γήπεδα της Πρέμιερ Λιγκ ομόφωνα, προφανώς επειδή η… real time διαιτησία δεν ήταν καθόλου ικανοποιητική. Λειτούργησε πειραματικά τη σεζόν 2019-2020, και τον Αύγουστο του 2020 η χρήση του εγκρίθηκε οριστικά. Ομόφωνα και πάλι. Σύμφωνα με στοιχεία της Πρέμιερ Λιγκ, που αφορούν τις τρεις προηγούμενες σεζόν (2020-2021, 2021-2022, 2022-2023), το ποσοστό των σωστών αποφάσεων των διαιτητών ανέβηκε, από το 82% που ήταν πριν από την καθιέρωση του VAR, στο 96%.

Ολοι συμφωνούν ότι η χρήση του VAR έχει και κάποια αρνητικά επακόλουθα για το παιχνίδι. Το κυριότερο είναι ότι διακόπτει τη ροή του, συχνά για αρκετά λεπτά της ώρας (ιδίως στην Αγγλία, όπου οι διαιτητές διστάζουν να παίρνουν αποφάσεις, γνωρίζοντας ότι υπάρχει το «δίχτυ ασφαλείας» της video technology. Σίγουρα απαιτούνται κάποιες βελτιώσεις. Οπως, για παράδειγμα, η εισαγωγή του ημιαυτόματου οφ-σάιντ, το οποίο η Πρέμιερ Λιγκ σχεδιάζει να καθιερώσει στα μέσα της προσεχούς σεζόν. Θα μειώσει τον χρόνο λήψης της απόφασης κατά 31 δευτερόλεπτα, κατά μέσον όρο, σε κάθε τέτοια φάση. Ισως, χρειάζεται να τεθεί και ένα χρονικό όριο στον ρέφερι για την ετυμηγορία του. Αλλά το… ποτάμι του VAR δεν μπορεί να γυρίσει πίσω. Αυτό πιστεύει και η διοίκηση της Πρέμιερ Λιγκ, όπως ξεκαθαρίζει στην ανακοίνωσή της. Τονίζει, όμως, ότι είναι υποχρεωμένη να υπακούσει σε όποια απόφαση λάβουν οι σύλλογοι – μέλη της.

Ναι, το VAR φρενάρει τους πανηγυρισμούς για το γκολ, ξενερώνει τον αυθορμητισμό των φιλάθλων, το πάθος που κάνει αυτό το άθλημα ξεχωριστό. Ωστόσο, από τη στιγμή που μπήκε στα γήπεδα, δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στις εποχές που θεωρούσαμε το ανθρώπινο λάθος του διαιτητή συστατικό της «άγριας ομορφιάς» του ποδοσφαίρου.

Τα αυτοκίνητα ρυπαίνουν τις πόλεις μας, γράφει ο Μάρτιν Σάμιουελς στους Times, όμως ποιος θα ήθελε να γυρίσουμε στις άμαξες και στα άλογα που τις έσερναν;

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News