Ο επικεφαλής της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) Ραφαέλ Γκρόσι αναχώρησε από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια λίγες ώρες αφότου έφτασε στις εγκαταστάσεις του εργοστασίου αυτού στη νότια Ουκρανία την Πέμπτη, στο πλαίσιο της αποστολής του οργανισμού για την αποτροπή ενός «πυρηνικού ατυχήματος», όπως ανακοίνωσε η κρατική ουκρανική εταιρεία Energoatom.

Η εταιρεία που διαχειρίζεται τους πυρηνικούς σταθμούς της χώρας ανέφερε ότι 5 αντιπρόσωποι της ΙΑΕΑ θα παραμείνουν στην περιοχή του σταθμού, πιθανότατα μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου.

Λίγο νωρίτερα, ωστόσο, το Interfax μετέδωσε ότι 8 – 12 επιθεωρητές της υπηρεσίας του ΟΗΕ πρόκειται να παραμείνουν στο σημείο, μετά την αποχώρηση του Γκρόσι. Το ρωσικό πρακτορείο επικαλείται ως πηγή του τον διορισμένο από τη Μόσχα κυβερνήτη της γειτονικής υπό ρωσική κατοχή πόλης Ενερχοντάρ, τον Αλεξάντερ Βόλγκα. Σύμφωνα με τον αξιωματούχο, τα μέλη της ΙΑΕΑ θα φιλοξενηθούν στο ξενοδοχείο που διαθέτει ο πυρηνικός σταθμός στην Ενερχοντάρ.

Νωρίτερα, ο επικεφαλής του διακρατικού οργανισμού έκανε γνωστό ότι «είδε αυτά που χρειαζόταν να δει» κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης στον πυρηνικό σταθμό, ο οποίος εδώ και εβδομάδες βομβαρδίζεται τακτικά, την Πέμπτη.

Η κατάσταση στην περιοχή επδιεινώθηκε τις τελευταίες εβδομάδες με τη Μόσχα και το Κίεβο να αλληλοκατηγορούνται για τους βομβαρδισμούς, προκαλώντας φόβους για μια πυρηνική καταστροφή τύπου Τσερνόμπιλ. Ανάλογο συμβάν έλαβε χώρα και νωρίτερα την ίδια ημέρα.

Ωστόσο ο Ραφαέλ Γκρόσι εμφανίστηκε αισιόδοξος ως προς το στόχο της αποστολής. «Μπορέσαμε, σε λίγες ώρες, να συγκεντρώσουμε πολλές πληροφορίες. Είδα τα κυριότερα πράγματα που χρειαζόταν να δω», δήλωσε ο ίδιος στα ρωσικά Μέσα Ενημέρωσης που συνόδευαν την αντιπροσωπεία των ειδικών της ΙΑΕΑ στο εργοστάσιο στη νότια Ουκρανία, το οποίο έχουν καταλάβει οι δυνάμεις της Μόσχας αλλά λειτουργεί με το ουκρανικό προσωπικό.

Η IAEA «παραμένει» στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, τον μεγαλύτερο πυρηνικό σταθμό της Ευρώπης, ανακοίνωσε επίσης ο επικεφαλής της υπηρεσίας. «Η ΙΑΕΑ παραμένει εδώ. Ενημερώστε τον κόσμο ότι ο ΙΑΕΑ μένει στη Ζαπορίζια», δήλωσε ο Γκρόσι σε συνέχεια της επιθεώρησης των εγκαταστάσεων του σταθμού από ειδικούς του οργανισμού, σύμφωνα με βίντεο που δημοσίευσε το ρωσικό μέσο Ria-Novosti. Ο Γκρόσι δεν διευκρίνισε ωστόσο πόσα μέλη της αποστολής θα παραμείνουν εκεί, ούτε για ποσό χρόνο.

Δημοσιογράφος του Reuters που βρέθηκε στο σημείο ανέφερε ότι ορισμένα μέλη της ομάδας επιθεώρησης εθεάθησαν να αναχωρούν από τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια, αφού πέρασαν αρκετές ώρες στις εγκαταστάσεις αυτές. Τέσσερα από τα εννέα οχήματα της αντιπροσωπείας του ΙΑΕΑ αναχώρησαν από το έδαφος του εργοστασίου, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων Interfax.

The #IAEA mission inspecting the #Zaporizhzhia nuclear power.
According to the regional authorities, 8-12 members of the #IAEA mission will remain at the NPP, and the rest led by Rafael Grossi must leave Energodar by 20.00 local timehttps://t.co/WgfUI64jZ6 pic.twitter.com/C4hPDsoD6A

— War Breaking News (@warbreakingnews) September 1, 2022

Επιχείρηση κατάληψης του σταθμού λίγο πριν την άφιξη της IAEA κατήγγειλε η Μόσχα – Πρόκειται περί προβοκάτσιας, απάντησε το Κίεβο

Νωρίτερα, το Reuters μετέδωσε ότι η ΙΑΕΑ έφθασε στον σταθμό με μια μεγάλη αυτοκινητοπομπή συνοδεία ρώσων στρατιωτών, πιθανότατα λόγω των νέων εντάσεων στην περιοχή.

Προηγήθηκε η καταγγελία της Energoatom κατά την οποία σημειώθηκαν ρωσικοί βομβαρδισμοί στο εργοστάσιο. Τα πλήγματα αυτά, μάλιστα, οδήγησαν στο κλείσιμο του ενός από τους μόλις δύο εν λειτουργία αντιδραστήρες του σταθμού, όπως δήλωσε η ουκρανική πλευρά.

Την ίδια ώρα, η Μόσχα δήλωνε ότι απέτρεψε μια προσπάθεια του Κιέβου να καταληφθεί το εργοστάσιο. Σύμφωνα με το ρωσικό υπουργείο Αμυνας, 60 ουκρανοί στρατιώτες πέρασαν τον ποταμό Δνείπερο, που χωρίζει τα εδάφη που κατέχουν οι δύο πλευρές, με βάρκες στις 6:00 π.μ. τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδας), σε μια «πρόκληση», όπως τη χαρακτήρισε, με σκοπό να διαταραχθεί η αποστολή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας.

Το υπουργείο ανέφερε πως «ελήφθησαν μέτρα» προκειμένου να εξουδετερωθούν τα αντίπαλα στρατεύματα, περιλαμβανομένης της χρήσης στρατιωτικών αεροπορικών οχημάτων. Τοπικός αξιωματούχος, ο οποίος διορίστηκε από τους Ρώσους, ο Βλαντίμιρ Ρογκόφ, δήλωσε αργότερα πως «περίπου 40» από τους 60 Ουκρανούς στρατιώτες σκοτώθηκαν. Ρώσοι στρατιώτες αιχμαλώτισαν επίσης τρεις Ουκρανούς στρατιώτες κατά τη διάρκεια της επίθεσης στον σταθμό, πρόσθεσε.

Εξάλλου, δημοσιογράφος του Reuters στην κοντινή, υπό ρωσικό έλεγχο, πόλη Ενερχοντάρ ανέφερε ότι ένα κτίριο κατοικιών επλήγη από τον βομβαρδισμό, αναγκάζοντας τους κατοίκους να αναζητήσουν καταφύγιο σε ένα υπόγειο. Ο διορισμένος από τους ρώσους κυβερνήτης του τομέα της Ζαπορίζια, Γεβγκένι Μπαλίτσκι, δήλωσε ότι τουλάχιστον τρεις άνθρωποι σκοτώθηκαν και πέντε τραυματίστηκαν σε ουκρανικό, όπως είπε, βομβαρδισμό της Ενερχοντάρ.

Footage circulating online shows an explosion in the city of Enerhodar in southern Ukraine, a few miles from the Zaporizhzhia nuclear power plant.

Latest on the war in Ukraine: https://t.co/VaQXpp7TFs pic.twitter.com/iqr2523qNI

— Sky News (@SkyNews) September 1, 2022

Ο προσωπάρχης του ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, από την πλευρά του, κατηγόρησε τη Ρωσία ότι θέλει να βάλει εμπόδια στην επίσκεψη των επιθεωρητών της IAEA στον ηλεκτροπαραγωγικό πυρηνικό σταθμό, ισχυριζόμενος ότι βομβάρδισε ξανά την περιοχή στην οποία βρίσκεται το εργοστάσιο την Πέμπτη.

«Οι Ρώσοι βομβάρδισαν την (πόλη) Ενερχοντάρ και την περιοχή του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια», σημείωσε ο Αντρέι Γέρμακ σε μήνυμά του στο Telegram, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι ενεργεί ως ένα «τρομοκρατικό κράτος». «Η Ρωσία ευθύνεται για όλα όσα συμβαίνουν στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια και στην Ενερχοντάρ», πρόσθεσε ο Γέρμακ και τόνισε: «Θέλουν να ναυαγήσει η επίσκεψη της αποστολής της IAEA».

Ο σύμβουλος του ουκρανού προέδρου Μιχαΐλο Ποντολιάκ έγραψε επίσης σε μήνυμά του στο Twitter ότι η Ρωσία πραγματοποιεί «επιδεικτικά πλήγματα» στην Ενερχοντάρ προκειμένου να επιρρίψει την ευθύνη γι’αυτά στην Ουκρανία. «Η Ρωσία διεξάγει επιδεικτικά πλήγματα στην Ενερχοντάρ, κατά μήκος της επίσημης διαδρομής της αποστολής της IAEA, προκειμένου να κατηγορήσει την Ουκρανία γι’αυτό», σημείωσε ο Ποντολιάκ, προσθέτοντας ότι αυτό αποτελεί «ένδειξη του πραγματικού “ενδιαφέροντος” (της Ρωσίας) για την επιθεώρηση» του πυρηνικού σταθμού.

Residents of #Energodar handed over to the head of the #IAEA an appeal to stop the shelling.
8-12 members of the IAEA mission remain at the #ZaporizhzhiaNPP, the rest of the experts, led by #RafaelGrossi, must leave Energodar by 20.00.@Sputnik pic.twitter.com/leNmydiJKj

— Valdemaro Pittini (@ValdPitti) September 1, 2022

Το Reuters δεν ήταν σε θέση να επαληθεύσει από ανεξάρτητη πηγή τις πληροφορίες καμίας από τις δύο πλευρές σε πρώτο χρόνο.

Ουκρανική πηγή με γνώση της κατάστασης δήλωσε, πάντως, στο διεθνές πρακτορείο πως η αποστολή της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας «μπορεί να αποδειχθεί πιο σύντομη από ό,τι σχεδιαζόταν».

Ο Ραφαέλ Γκρόσι είχε δεσμευτεί, προτού αναχωρήσει η αποστολή με επικεφαλής τον ίδιο για να επισκεφθεί τον πυρηνικό σταθμό, ότι οι εξελίξεις δε θα διέκοπταν το έργο των επιθεωρητών. «Υπάρχει αυξημένη στρατιωτική δραστηριότητα και σήμερα το πρωί, ως πολύ πρόσφατα, (ως) πριν από λίγα λεπτά (…) όμως ζυγίζοντας τα υπέρ και τα κατά και έχοντας φτάσει τόσο μακριά, δεν σταματάμε», είχε δηλώσει ο επικεφαλής της ΙΑΕΑ.

VIDEO: "We are not stopping…so wish us luck!"
IAEA chief Rafael Grossi vows they will continue their visit to the Russian-held Zaporizhzhia nuclear power plant in southern Ukraine despite the strike on the town next to the facility. pic.twitter.com/YpunTPFBQe

— AFP News Agency (@AFP) September 1, 2022

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News