Η τεράστια ηφαιστειακή έκρηξη στο ηφαίστειο Τόνγκα στον Ειρηνικό Ωκεανό πριν από δύο χρόνια έγινε αισθητή σε απόσταση 18.000 χλμ., στην άλλη άκρη του κόσμου, στον πυθμένα του Ατλαντικού Ωκεανού.

Η κατακλυσμική έκρηξη του Hunga-Tonga Hunga-Ha’apai στις 15 Ιανουαρίου 2022 έστειλε κύματα πίεσης στην ατμόσφαιρα της Γης, τα οποία συνδέθηκαν με την επιφάνεια της θάλασσας. Οπως αναφέρει σε δημοσίευμά του το BBC, τα κύματα αυτά ενεργοποίησαν 50 πολύ ευαίσθητα όργανα καταγραφής γεωλογικών δεδομένων που είναι τοποθετημένα στον πυθμένα, σε βάθος 5.000 μέτρων κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας.

Ηταν ένα από τα πολλά ενδιαφέροντα φαινόμενα που εντοπίστηκαν από ένα δίκτυο οργάνων στην περιοχή όπου βρίσκονται οι Αζόρες, η Μαδέρα και τα Κανάρια Νησιά. Τα όργανα έχει τοποθετήσει ερευνητική ομάδα του University College London, με βασική αποστολή την καταγραφή σεισμικών δονήσεων.

Αντίστοιχο δίκτυο οργάνων έχουν τοποθετήσει οι ερευνητές του προγράμματος, που ονομάζεται UPFLOW, και στον Ατλαντικό Ωκεανό, και έχουν συλλεχθεί δεδομένα από πολύ μεγάλες σεισμικές δονήσεις, όπως μία της τάξης των 8,2 Ρίχτερ που έγινε στην Αλάσκα.

Το φαινόμενο

Ο εντοπισμός μιας ηφαιστειακής έκρηξης που έχει συμβεί πολύ μακριά μέσω των αλληλεπιδράσεων ατμόσφαιρας-ωκεανού ήταν για τους ειδικούς κάτι απροσδόκητο. Το σήμα που ταξίδεψε από το ηφαίστειο είναι πολύ ενδιαφέρον, επειδή απεικονίζει με επιδεξιότητα τη δύναμη και την εμβέλεια του εντυπωσιακού συμβάντος στον Ειρηνικό.

Η έκρηξη στο ηφαίστειο Τόνγκα παρήγαγε το υψηλότερο σύννεφο τέφρας που έχει καταγραφεί ποτέ, στέλνοντας βραχώδη σωματίδια σε ύψη που πλησίασαν τα σύνορα της γήινης ατμόσφαιρας με το Διάστημα. Η ενέργεια που παρήγαγε η έκρηξη ταρακούνησε την ατμόσφαιρα, στέλνοντας τα κύματα Lamb προς κάθε κατεύθυνση. Πρόκειται για ενεργειακά κύματα αέρα που κινούνται με την ταχύτητα του ήχου, κατά μήκος μιας διαδρομής που καθοδηγείται από την επιφάνεια του πλανήτη.

Πάνω από τον ανατολικό Ατλαντικό τα κύματα προκάλεσαν αλλαγές πίεσης που μεταδόθηκαν στον βυθό της θάλασσας. «Πρέπει να ήταν ένα χαρακτηριστικό μεγάλου μήκους κύματος, γιατί το βλέπουμε καλύτερα στα όργανα που βρίσκονται στα βαθύτερα σημεία και όχι τόσο καλά σε πιο ρηχά νερά», αναφέρει ο δρ Στίβεν Χικς του UCL.

Μόλις μία ώρα μετά την έναρξη της ισχυρής έκρηξης, σεισμικά κύματα από τον σεισμό που ακολούθησε, μεγέθους 5,8 Ρίχτερ, έφτασαν στο δίκτυο οργάνων του UPFLOW στον Ατλαντικό Ωκεανό. Αυτό το σήμα θα πρέπει να ταξίδεψε γύρω από τη Γη μέσω του φλοιού της, με ταχύτητα μερικών χιλιομέτρων το δευτερόλεπτο.

Στόχος του προγράμματος UPFLOW είναι να συλλεχθούν δεδομένα από τις κινήσεις του εδάφους για να απεικονίσουν το εσωτερικό του πλανήτη και να εντοπιστούν οι μεγάλες συγκεντρώσεις μάγματος, παρόμοιες με εκείνες που δημιουργούν ηφαίστεια και ηφαιστειογενή νησιά όπως αυτά στο ισπανικό και στο πορτογαλικό αρχιπέλαγος ή το σύμπλεγμα της Χαβάης.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News