Πέντε υπάλληλοι. Προϋπολογισμός που δεν είναι εξαρχής ορισμένος αλλά χτίζεται όπου και όπως είναι δυνατόν. Κέντρο δράσης, έδρα, η πλατεία Αυδή που έχει εξελιχθεί τελευταία σε μια πηγή φωτός της Αθήνας γύρω από στενά και δρόμους σκοτεινούς. Αυτά είναι τα υλικά και οι δυνάμεις της Πινακοθήκης του Δήμου Αθηναίων που φαίνεται πως επιθυμεί να κάνει επανεκκίνηση, να κοινωνικοποιηθεί και να απευθυνθεί όπως ποτέ ως τώρα στο κοινό, στους καλλιτέχνες και κυρίως στους σπουδαστές. Εχοντας στη διεύθυνσή της τον Ντένη Ζαχαρόπουλο και τον δήμαρχο Γιώργο Καμίνη δίπλα του να τον στηρίζει. Ηταν αυτή η κυρίαρχη εικόνα στη συνέντευξη Τύπου που δόθηκε το μεσημέρι της Πέμπτης.

“Είναι μια πινακοθήκη που φιλοδοξεί – και θα το πετύχει – να γίνει σημείο αναφοράς στη ζωή της πόλης, που δικτυώνεται και συνεργάζεται με πανεπιστήμια κι άλλους πολιτιστικούς φορείς εντός και εκτός συνόρων. Στοχεύοντας παράλληλα να αποκτήσει την ακτινοβολία και τη σημασία που αρμόζει στην πινακοθήκη μιας ευρωπαϊκής πρωτεύουσας, με τη μοναδική ιστορία της Αθήνας και τη θετική προοπτική του σήμερα» δήλωσε ο δήμαρχος Αθηναίων Γιώργος Καμίνης. Και πρόσθεσε: «Η Αθήνα διέρχεται μια περίοδο με θετικές προοπτικές, κερδίζοντας εντυπωσιακά σε αφίξεις και επισκέπτες από όλο τον κόσμο, που δείχνουν όλο και μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα σύγχρονα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης, πέρα από τη μοναδική πολιτιστική κληρονομιά της αρχαιότητας. Και στον πολιτισμό, η ισχύς αποκτιέται εν τη ενώσει, με μοχλό και καταλύτη άξιους και έμπειρους ανθρώπους που δουλεύουν με μεράκι, γνώση και φαντασία».

Η σημαία για τη νέα διαδρομή πέφτει με την έκθεση «Θεόφραστος Τριανταφυλλίδης – Ένα άλλο Τριάντα στη ζωγραφική» που θα παρουσιάζεται ως τις 18 Δεκεμβρίου στο κτίριο του Μεταξουργείου. Είναι αυτή η πρώτη ατομική έκθεση που γίνεται ποτέ για τον δημιουργό που γεννήθηκε το 1881 στη Σμύρνη, «τον πιο θεληματικά άσημο από τους σημαίνοντες και τον πιο σημαίνοντα από όσους ακριβώς μια Ελλάδα της επισημότητας, του κομφορμισμού και των παρασημοφορήσεων αγνόησε συστηματικά».

Mιλώντας στο Protagon o διευθυντής της Πινακοθήκης και επιμελητής της έκθεσης τονίζει πως για όλους αυτούς τους λόγους «ο Τριανταφυλλίδης μπορεί να ειδωθεί ως ένας σύγχρονος, πραγματικά νέος δημιουργός». Αλλωστε αυτή η λογική είναι ένας από τους βασικούς άξονες της διαφαινόμενης νέας εποχής. «Θέλουμε να δείξουμε πως η Τέχνη είναι πάντα σύγχρονη. Να δούμε ξανά καλλιτέχνες μέσα όχι μόνο από την ιστορική αλλά και από την καλλιτεχνική τους ταυτότητα. Να ρίξουμε τα ταμπού τύπου Μόναχο ή Παρίσι, αριστεροί ή δεξιοί, γενιά του ‘30 ή του ‘20. Πώς να το κάνουμε, ο Βάρναλης είναι εξίσου σημαντικός με τον Σεφέρη. Αυτή η λογική μας ενδιαφέρει να διαφανεί», λέει ο κ. Ζαχαρόπουλος.

Ενας άλλος άξονας που διαπερνά τη νέα φιλοσοφία είναι η εντατική συνεργασία με οργανισμούς και καλλιτέχνες και από το εξωτερικό. Ετσι, στις 19 Οκτωβρίου (και ως τις 8 Ιανουαρίου) θα παρουσιαστεί η έκθεση «Ανιχνεύσεις, φωτογραφικά αρχεία: Αρχεία Ζωής» σε συνεργασία με την Ουγγρική Ακαδημία Τεχνών και την Πρεσβεία της Ουγγαρίας. Εκεί θα δούμε πώς η μνήμη εκκινεί, διαμορφώνει, επαναπροσδιορίζει και παραμορφώνει ενίοτε μέσα από ένα διάλογο αρχείων και φωτογραφιών.

Ελληνες και ούγγροι καλλιτέχνες καταφεύγουν στο αρχείο και δημιουργούν έργα, με αφορμή τη συμπλήρωση 65 ετών από τα γεγονότα στη Βουδαπέστη το 1956. Η ελληνίδα επιμελήτρια της έκθεσης Αγγελική Γραμματικοπούλου τονίζει: «Η έκθεση αυτή παρουσιάζει 14 προσεγγίσεις που μεταθέτουν την έμφαση από τον προβληματισμό για τη μνήμη και τη λήθη, όπως αυτή εκφράζεται σε ποικίλες καλλιτεχνικές πρακτικές από τη δεκαετία του 70, σε μια αισθητική, συγκινησιακή, διανοητική και βιωματική εμπειρία του παρελθόντος. Ο απώτερος στόχος φιλοδοξεί να αναδείξει τους πολιτιστικούς και συναισθηματικούς κώδικες που προσδίδει η φωτογραφία μέσα από μια επιλεκτική ανάγνωση της ιστορίας. Σε μια ψηφιακή εποχή που το «marketing της μνήμης» διευρύνει ακόμα περισσότερο το χάσμα ανάμεσα στο συναίσθημα και την εικόνα, επιτάσσοντας την άμεση κατανάλωση τους, οι καλλιτέχνες παρουσιάζουν έργα που ανατρέπουν και μετατρέπουν τα φωτογραφικά, κινηματογραφικά και διαδικτυακά ντοκουμέντα των αρχείων, από τεκμήρια σε συναισθηματικό ερέθισμα. Η φωτογραφία επικυρώνει αυτό που υπήρξε, πληροφορεί, αναπαριστάνει, συλλαμβάνει, σημασιοδοτεί και προκαλεί πόθους. Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνει και ο Ρολάν Μπαρτ, “η φωτογραφία τροφοδοτεί το πνεύμα με το απλό μυστήριο της συνύπαρξης”. Για τον λόγο αυτό είναι και «επικίνδυνη», όπως το βέλος του έρωτα που περνά από μια αμυχή, μια ρωγμή, μια πληγή και μπορεί να οδηγήσει τον θεατή να καθρεφτιστεί, να αισθανθεί και να σκεφτεί μέσα από τις ζωές των άλλων τη δικιά του τη ζωή».

Στο πλαίσιο των συμπράξεων με το εξωτερικό εντοπίζουμε και την έκθεση «Maria Lassnig: Το μέλλον επινοείται με θραύσματα του παρελθόντος» που επιμελείται ένας από τους σημαντικότερους curators και θεωρητικούς της σύγχρονης Τέχνης παγκοσμίως, ο Χανς Ομπριστ. Η έκθεση αυτή θα γίνει τον Μάρτιο σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Maria Lassnig της Βιέννης.

Η επαφή και συνεργασία με φοιτητές είναι ένα ακόμα από τα ζητούμενα. Εντατική θα είναι η συνεργασία με την ΑΣΚΤ, με τη Πινακοθήκη να προσφέρεται για να κάνουν έρευνες για μεταπτυχιακές σπουδές και διδακτορικές διατριβές. Επίσης, 12 φοιτητές του μεταπτυχιακού τμήματος της Αρχιτεκτονικής Σχολής του Πανεπιστημίου Πάτρας θα εγκατασταθούν στη βιβλιοθήκη της Πινακοθήκης και θα εργαστούν για ένα χρόνο με θέμα «Μεσογειακές προοπτικές της πόλης – Αθήνα».

«Δημιουργούμε μια οριζόντια τομή για την τέχνη και τον πολιτισμό στην πόλη», λέει στο Protagon o Nτένης Ζαχαρόπουλος. «Σαν το λεωφορείο που διασχίζει την πόλη. Θέλουμε να έρθουν εδώ νέοι από κάθε συνοικία. Χωρίς να ρίξουμε τον πήχη, δεν θα κάνουμε εκπτώσεις για να το καταφέρουμε αυτό» λέει ο κ. Ζαχαρόπουλος. Ταυτόχρονα γίνονται ήδη συζητήσεις με νέους καλλιτέχνες για συνεργασίες σε κάθε δυνατό επίπεδο, από την οργάνωση εκθέσεων μέχρι την ανάθεση νέων έργων.
Στη συνέντευξη Τύπου ανακοινώθηκε επίσης πώς από τις 8 Νοεμβρίου θα παρουσιαστεί η έκθεση «91 βιβλία με έργα τέχνης του Αλέκου Φασιανού» από τις συλλογές της Πινακοθήκης Σύγχρονης Τέχνης Αιτωλοακαρνανίας Χ. & Σ. Μοσχανδρέου Ι. Π. Μεσολογγίου.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News