Επιστήμονες της NASA που πραγματοποιούσαν εναέρια έρευνα στα στρώματα πάγου της Γροιλανδίας κατέγραψαν νέες εικόνες μιας υπόγειας στρατιωτικής βάσης, θαμμένης στους πάγους από την εποχή του Ψυχρού Πολέμου, όπως αναφέρει δημοσίευμα των Times του Λονδίνου.

Κτισμένο το 1959, το Camp Century (Στρατόπεδο Αιώνας) ήταν ένα δίκτυο από τούνελ μήκους 3,2 χιλιομέτρων, το οποίο, σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Αμυνας, λειτουργούσε ως ερευνητικός σταθμός για τη δοκιμή οικοδομικών τεχνικών στην Αρκτική.

Στην πραγματικότητα, όμως, ο τεράστιος υπόγειος οικισμός ήταν τμήμα ενός άκρως απόρρητου προγράμματος με την ονομασία «Project Iceworm» (Σχέδιο Παγωμένος Σκούληκας), το οποίο προοριζόταν να φιλοξενήσει πυρηνικούς βαλλιστικούς πυραύλους μεσαίου βεληνεκούς που θα μπορούσαν να πλήξουν τη Σοβιετική Ενωση.

Το στρατόπεδο, που διέθετε νοσοκομείο, κινηματογράφο και εκκλησία, παροπλίστηκε το 1967, καθώς το κόστος του αυξήθηκε, και η μετατόπιση των στρωμάτων πάγου το κατέστησε μη κατοικήσιμο. Η πραγματική φύση του αποκαλύφθηκε μόλις το 1995, κατά τη διάρκεια μιας δανέζικης κοινοβουλευτικής έρευνας για την αποθήκευση πυρηνικών όπλων στη Γροιλανδία.

Τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους, επιστήμονες πάνω σε ένα αεροσκάφος τύπου Gulfstream III της NASA χρησιμοποιούσαν όργανα ραντάρ για να χαρτογραφήσουν το βάθος του στρώματος πάγου στη βόρεια Γροιλανδία, όταν βρέθηκαν μπροστά σε μια άνευ προηγουμένου θέα της εγκαταλελειμμένης «πόλης κάτω από τον πάγο».

Ο Τσαντ Γκριν, ειδικός στην τηλεπισκόπηση, τράβηξε μια φωτογραφία από αεροπλάνο, που δείχνει ένα σύμπλεγμα τιρκουάζ κουκκίδων να προεξέχει από την παγωμένη έκταση, περίπου 250 χλμ. ανατολικά της αμερικανικής αεροπορικής βάσης Θουλ, στη βόρεια Γροιλανδία. Αρχικά οι επιστήμονες δεν κατάλαβαν τι ακριβώς είχαν φωτογραφήσει, μέχρι το σύστημα ραντάρ του αεροπλάνου να επιβεβαιώσει την ύπαρξη της μυστικής βάσης.

Καθώς οι ψυχροπολεμικές εντάσεις αυξάνονταν τη δεκαετία του 1950, η Δανία επέτρεψε στις ΗΠΑ να κτίσουν στρατιωτικές βάσεις σε αυστηρά καθορισμένες περιοχές της Γροιλανδίας –η οποία τότε ήταν επαρχία της Δανίας– ως αντίμετρο για τις πυρηνικές απειλές της Μόσχας.

Η κυβέρνηση της σκανδιναβικής χώρας είχε σταθερή θέση κατά της εγκατάστασης πυρηνικών κεφαλών εντός του εδάφους της. Σύμφωνα με το περιοδικό ScienceNordic, ο Γενς Οτο Κραγκ, τότε υπουργός Εξωτερικών της Δανίας, έμαθε για την ύπαρξη της πυρηνικής βάσης από τον πρεσβευτή των ΗΠΑ, Βαλ Πίτερσον, σε ένα κοκτέιλ πάρτι στην Κοπεγχάγη το 1959.

Μετά τον παροπλισμό του το 1967, ο φορητός πυρηνικός αντιδραστήρας που βρισκόταν στη βάση αφαιρέθηκε, αλλά τα βιολογικά, χημικά και ραδιενεργά υλικά του παρέμειναν στην τοποθεσία. Ο αμερικανικός στρατός υπέθεσε ότι αυτά θα «διατηρούνταν στην αιωνιότητα», ασφαλή κάτω από τον πάγο και το χιόνι.

Τα απομεινάρια της υπόγειας πόλης θάφτηκαν κάτω από 12 μέτρα πάγου, ο οποίος από τότε έχει αυξηθεί σε 30 μέτρα. Ωστόσο το λιώσιμο των πάγων εξαιτίας των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής απειλεί να απελευθερώσει τα «κατεψυγμένα» απόβλητα, σύμφωνα με μια μελέτη του 2016 από την Αμερικανική Γεωφυσική Ενωση.

Το 2019, κατά την πρώτη προεδρική θητεία του, ο Ντόναλντ Τραμπ ζήτησε από τους αξιωματούχους της κυβέρνησής του να διερευνήσουν μια συμφωνία για την αγορά του νησιού από τη Δανία. Η ημιαυτόνομη κυβέρνηση της Γροιλανδίας απέρριψε την πρόταση κατηγορηματικά, ενώ ο πρωθυπουργός της Δανίας τη χαρακτήρισε παράλογη.

Εξι δεκαετίες μετά την εγκατάλειψή του, το Camp Century στέκεται ταυτόχρονα ως λείψανο του Ψυχρού Πολέμου και ως σημείο αναφοράς του τρόπου με τον οποίο η υπερθέρμανση του πλανήτη επηρεάζει τον πολικό πάγο, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η NASA.

Ο Αλεξ Γκάρντνερ, ειδικός της κρυοσφαιρικής στο εργαστήριο αεριωθούμενης πρόωσης της NASA, λέει στους Times ότι χωρίς λεπτομερή γνώση του πάχους του πάγου «είναι αδύνατο να γνωρίζουμε πώς τα στρώματα πάγου θα ανταποκριθούν στην ταχεία θέρμανση των ωκεανών και της ατμόσφαιρας» – γεγονός που περιορίζει σημαντικά «την ικανότητά μας να προβλέψουμε τους ρυθμούς ανόδου της επιφάνειας της θάλασσας».

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News