Οι αναζητήσεις των χρηστών του διαδικτύου που σχετίζονται με το «κλιματικό άγχος» έχουν αυξηθεί, σύμφωνα με στοιχεία που συγκέντρωσε η Google και κοινοποιήθηκαν αποκλειστικά στο BBC. Μελέτες δείχνουν επίσης ότι οι γυναίκες επηρεάζονται περισσότερο από το άγχος σχετικά με το κλίμα από ό,τι οι άνδρες.

Η άνοδος των πυρκαγιών, των πλημμυρών, των καυσώνων και της ξηρασίας σε όλον τον πλανήτη είναι μόνο μερικά από τα ιδιαίτερα ορατά σημάδια της κλιματικής κρίσης. Αυτό που αναφέρεται λιγότερο, όμως, είναι ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής στο ανθρώπινο μυαλό.

Το κλιματικό άγχος –που ορίζεται ως το συναίσθημα αγωνίας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής– έχει αναφερθεί παγκοσμίως, ιδιαίτερα στις τάξεις των παιδιών και των νέων. Τα δεδομένα των Google Trends (Τάσεις της Google) δείχνουν ότι οι αναζητήσεις που σχετίζονται με το «κλιματικό άγχος» έχουν αυξηθεί δραματικά.

Τα ερωτήματα αναζήτησης στα αγγλικά σχετικά με τον νέο αυτό όρο που εισήλθε στο καθημερινό μας λεξιλόγιο τους πρώτους 10 μήνες του 2023 είναι 27 φορές υψηλότερα από εκείνα της ίδιας περιόδου το 2017. Αυξήσεις που σχετίζονται με το άγχος για το κλίμα παρατηρήθηκαν και σε άλλες γλώσσες του κόσμου την ίδια περίοδο.

Τα ερωτήματα αναζήτησης στα πορτογαλικά έχουν αυξηθεί κατά 73 φορές, τα αντίστοιχα στα (απλοποιημένα) κινεζικά έχουν αυξηθεί κατά οκτώμισι φορές, ενώ τα ερωτήματα αναζήτησης στα αραβικά είναι αυξημένα κατά ένα πέμπτο. Αυτές δεν είναι οι γλώσσες με τα πιο συχνά αναζητούμενα ερωτήματα γύρω από το «κλιματικό άγχος», αλλά είναι μόνο μερικές από τις γλώσσες που το BBC ζήτησε τη Google να εξετάσει.

Οι αναζητήσεις ίσως είναι υψηλότερες μεταξύ ομιλητών γλωσσών με μεγαλύτερη επίγνωση του άγχους για το κλίμα, ή μεταξύ εκείνων που χρησιμοποιούν τη Google πιο συχνά – και δεν υποδηλώνουν απαραίτητα ότι τα άτομα σε χώρες με μεγαλύτερα ποσοστά ερωτημάτων αναζήτησης είναι πιο επιρρεπή στο να βιώσουν κλιματικό άγχος.

Τα δεδομένα των Google Trends συνδυάζουν ερωτήματα αναζήτησης για «κλιματικό άγχος» και «οικολογικό άγχος» – όροι που χρησιμοποιούνται συχνά με τον ίδιο τρόπο, αλλά έχουν ελαφρώς διαφορετική σημασία. Το άγχος του κλίματος σχετίζεται ειδικά με την επίγνωση της κλιματικής αλλαγής. Το οικολογικό άγχος είναι πιο γενικό και σχετίζεται με την επίγνωση των απειλών για την περιβαλλοντική υγεία – όπως η ρύπανση και η απώλεια της βιοποικιλότητας.

Τα Google Trends δεν μετρούν απλώς τον συνολικό όγκο των αναζητήσεων, αλλά εξετάζουν ένα δείγμα αναζητήσεων για να εντοπίσουν τις τάσεις σε όλο τον κόσμο. Χρησιμοποιούν ένα μέτρο που ονομάζεται «ενδιαφέρον αναζήτησης», για να εξετάσουν τη σχετική δημοτικότητα των ερωτημάτων αναζήτησης με την πάροδο του χρόνου.

Οι σκανδιναβικές χώρες, με ιστορική πρωτοπορία στα θέματα της οικολογίας, είχαν το μεγαλύτερο μερίδιο παγκόσμιων ερωτημάτων αναζήτησης που σχετίζονται με το άγχος του κλίματος τα τελευταία πέντε χρόνια. Στην πραγματικότητα, η Φινλανδία, η Σουηδία, η Δανία και η Νορβηγία αντιπροσωπεύουν περισσότερο από το 40% των ερωτημάτων αναζήτησης που σχετίζονται με το «κλιματικό άγχος».

Η Google αναφέρει ότι τα δεδομένα της προσαρμόζονται για να ληφθούν υπόψη οι διαφορές στον συνολικό όγκο αναζητήσεων, γεγονός που της επιτρέπει να συγκρίνει χώρες διαφόρων μεγεθών πληθυσμού. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο οι μικρότερες χώρες ενδέχεται να βρίσκονται στην κορυφή της κατάταξης, αντί για τις πιο πυκνοκατοικημένες.

Χώρες στον παγκόσμιο Νότο –όπως η Χιλή, οι Φιλιππίνες και η Νότια Αφρική– αντιπροσωπεύουν μικρότερα μερίδια ερωτημάτων αναζήτησης. Οι χώρες με χαμηλό όγκο αναζητήσεων έχουν εξαιρεθεί από την ανάλυση. Η Google αναφέρει επίσης ότι έχει σημειώσει μια παγκόσμια αύξηση σε ερωτήματα αναζήτησης για το μέλλον του πλανήτη, μαζί με ερωτήματα για το περιβάλλον, τους τελευταίους 12 μήνες.

Τα δεδομένα της Google δείχνουν αύξηση των ερωτημάτων για το μέλλον μαζί με αυτά για την κλιματική αλλαγή (περίπου 120%), την κλιματική προσαρμογή (αύξηση 120%), τη βιωσιμότητα (αύξηση 40%) και τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου (αύξηση 120%) τους τελευταίους 12 μήνες.

Τα δημοφιλέστερα ερωτήματα παγκοσμίως σχετικά με την κλιματική αλλαγή περιλαμβάνουν αναζητήσεις στα ισπανικά, όπως «ποιοι είναι οι κίνδυνοι της κλιματικής αλλαγής;» (αύξηση 150%). Η Google δεν έδωσε στη δημοσιότητα δεδομένα σχετικά με το φύλο των ατόμων που αναζητούν ερωτήματα γύρω από το «κλιματικό άγχος», αλλά η έρευνα έχει δείξει ότι οι γυναίκες είναι πιο προδιατεθειμένες στο άγχος του κλίματος από τους άνδρες.

Τα ευρήματα μιας μελέτης του 2023 που δημοσιεύτηκε στο ακαδημαϊκό περιοδικό Sustainability, για παράδειγμα, έδειξαν ότι οι γυναίκες που ερωτήθηκαν σε όλο τον κόσμο ανέφεραν «μεγαλύτερα επίπεδα ανησυχίας και αρνητικά συναισθήματα» για την κλιματική αλλαγή. Οι άνδρες ερωτηθέντες, από την άλλη πλευρά, ήταν «πιο αισιόδοξοι και εξέφραζαν μεγαλύτερη πίστη στις κυβερνήσεις τους».

Η μελέτη βασίστηκε σε μια διαδικτυακή έρευνα 10.000 ατόμων ηλικίας 16 έως 25 ετών σε 10 χώρες, που πραγματοποιήθηκε το 2021. Η ανάλυση περισσότερων από 44.000 ερωτηθέντων από την Ευρωπαϊκή Κοινωνική Ερευνα του 2019 κατέληξε επίσης στο συμπέρασμα ότι οι γυναίκες αναπτύσσουν μεγαλύτερη ανησυχία για την κλιματική αλλαγή από τους άνδρες.

Η καθηγήτρια Σούζαν Κλέιτον, η οποία συνέγραψε τη φετινή μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Sustainability, έχει μερικές πιθανές εξηγήσεις για αυτό. Ισχυρίζεται ότι ένας λόγος που οι γυναίκες αναφέρουν με συνέπεια υψηλότερα επίπεδα ανησυχίας, είναι ότι είναι πιο ανοιχτές στη συζήτηση γύρω από τα συναισθήματά τους.

Αλλά συμπληρώνει ότι ορισμένες γυναίκες ίσως ανησυχούν περισσότερο για την κλιματική αλλαγή επειδή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τους άνδρες να βιώσουν κάποιες από τις επιπτώσεις της στην πραγματική ζωή. «Μετά από ένα ακραίο καιρικό συμβάν, συχνά σημειώνονται αυξημένα επίπεδα ενδοοικογενειακής βίας, και όταν άνθρωποι εκτοπίζονται ακούσια, λόγω της κλιματικής αλλαγής, αυτό εκθέτει τις γυναίκες στην απειλή της σεξουαλικής βίας, ή της εμπορίας», λέει.

Υπάρχουν έρευνες που δείχνουν ότι οι γυναίκες είναι πιο πιθανό από τους άνδρες να πεθάνουν σε καταστροφές που σχετίζονται με την κλιματική αλλαγή. Για παράδειγμα, μια μελέτη που εξέτασε τους κυκλώνες στο Μπαγκλαντές μεταξύ 1983 και 2009, έδειξε ότι οι γυναίκες είχαν αυξημένο κίνδυνο θνησιμότητας σε σύγκριση με τον γενικό ενήλικο πληθυσμό.

Η Κλέιτον λέει ότι οι ανισότητες με βάση το φύλο σημαίνουν ότι ορισμένες γυναίκες σε φτωχότερες χώρες μπορεί να μην έχουν πρόσβαση σε πληροφορίες μετά από ένα γεγονός της κλιματικής αλλαγής. Είναι λιγότερο πιθανό να μπορούν να ταξιδέψουν σε ένα ασφαλές μέρος, ενώ μπορεί να έχουν και ευθύνες φροντίδας – που σημαίνει ότι δίνουν προτεραιότητα στην ασφάλεια των άλλων έναντι του εαυτού τους.

Το 2022, η Η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC) ανέφερε για πρώτη φορά τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης στην ψυχική υγεία. Η φετινή Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για την Κλιματική Αλλαγή (COP28) στο Ντουμπάι θα περιλαμβάνει επίσης αρκετές συζητήσεις για την ψυχική υγεία. Οσο οι φυσικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται, η προσοχή μετατοπίζεται και στις επιπτώσεις της στο ανθρώπινο μυαλό.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News