Το «πάγωμα» της  διαδικασίας επιβολής νέων κυρώσεων για τις παράνομες γεωτρήσεις της Τουρκίας στην κυπριακή Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) αποφάσισε -όπως αναμενόταν- η Ευρωπαϊκή Ενωση, εν αναμονή της έκθεσης του ύπατου εκπροσώπου για την Εξωτερική Πολιτική Ζοζέπ Μπορέλ για τις ευρωτουρκικές σχέσεις, η οποία θα δοθεί σήμερα στα κράτη-μέλη και θα συζητηθεί την προσεχή εβδομάδα στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (22/3) και στη Σύνοδο Κορυφής (25-26/3).

Η έκθεση Μπορέλ, πάντως, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, θα περιλαμβάνει ρητή αναφορά σε κυρώσεις σε περίπτωση νέας κλιμάκωσης από την πλευρά της Τουρκίας.

Η έκθεση, αναφέρουν διπλωματικές πηγές, θα εξετάσει το συνολικό πλαίσιο των σχέσεων ΕΕ – Τουρκίας, τις κινήσεις της Αγκυρας κατά της Ελλάδας, της Κύπρου και άλλων χωρών, καθώς επίσης και τη βελτίωση της συμπεριφοράς της το τελευταίο διάστημα. Αναμένεται να έχει αναφορές τόσο στη θετική ατζέντα όσο και στα μέτρα που μπορούν να ληφθούν απέναντι στην Τουρκία και τα οποία παραμένουν στο τραπέζι επί σειρά μηνών.

Η Τουρκία, γράφουν «Τα ΝΕΑ», χαρακτηρίζεται από αξιωματούχους των Βρυξελλών ως ένας «πολύ ιδιαίτερος και κρίσιμος εταίρος». Αναγνωρίζουν ότι πρόκειται για μια δύσκολη σχέση, σημειώνουν ότι υπάρχουν ζητήματα που η Αγκυρα δεν έχει λύσει και είναι πολλά ακόμα αυτά που πρέπει να γίνουν ώστε η ΕΕ να προχωρήσει σε μια πραγματικά θετική δέσμευση. Θεωρούν όμως ότι σίγουρα η κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο έχει βελτιωθεί. Για τις Βρυξέλλες το επόμενο διάστημα συνεχίζει να παραμένει κρίσιμο καθώς, όπως υπογραμμίζουν,  «πολλά εξαρτώνται από κάτι, το οποίο δεν ελέγχουμε, ήτοι τη συμπεριφορά της Τουρκίας».

Σήμερα η τηλεδιάσκεψη Ερντογάν – Μισέλ – Φον ντερ Λάιεν

Την Παρασκευή είναι προγραμματισμένη και η τηλεδιάσκεψη που θα έχει ο τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ και την πρόεδρο της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ενόψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Σύμφωνα με διπλωμάτες που επικαλείται το Reuters, η ήπια γραμμή της Ανγκελα Μέρκελ, που δίνει προτεραιότητα στις ευρωπαϊκές επενδύσεις στην Τουρκία, φέρεται ότι απέσπασε τελικά τη συναίνεση της Ελλάδας και της Γαλλίας, υπό το φως της άμβλυνσης της έντασης τους τελευταίους μήνες στην Ανατολική Μεσόγειο (τα τουρκικά ερευνητικά έμειναν δεμένα στα λιμάνι) και βεβαίως της επανέναρξης των διερευνητικών επαφών Ελλάδας – Τουρκίας.

Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα, εκτιμούν ότι η ευρωπαϊκή πίεση που υπήρξε το προηγούμενο διάστημα και η εκλογή Μπάιντεν κατέστησαν σχεδόν αναγκαιότητα για την Τουρκία την επαναπροσέγγιση με την Δύση και συνεπώς με την Ελλάδα.

Κατά τις ίδιες πηγές, η στρατηγική της Αθήνας να μην αφήνει κανένα περιθώριο στον Ερντογάν να διαφύγει ρίχνοντας την ευθύνη στην Ελλάδα, έχει αποδώσει καρπούς, σημειώνει το economico.gr. Ακόμα και στην περίπτωση που η απόφαση της Τουρκίας να επιστρέψει στο τραπέζι των διερευνητικών αποτελεί μια απλή τακτική για να κερδίσει χρόνο, να αποφύγει τις ευρωπαϊκές κυρώσεις και να μην έρθει σε περαιτέρω ρήξη με τις ΗΠΑ, η Ελλάδα έχει μόνο να κερδίσει από τη μέχρι σήμερα στάση της.

Για την ελληνική πλευρά, η έκθεση της Κομισιόν για την Τουρκία θα πρέπει να έχει μια διττή προσέγγιση, με το «καρότο και το μαστίγιο να είναι πάντα στο τραπέζι», όπως είπε και ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου.

«Είμαστε ανοιχτοί στο ενδεχόμενο να εξετάσουμε τα σημεία μιας θετικής ατζέντας με την Τουρκία, αλλά υπό έναν απαράβατο αυστηρό όρο, η Τουρκία να συμμορφωθεί με τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει», είπε ο κ. Παπαϊωάννου, συμπληρώνοντας ότι για την Αθήνα θα πρέπει να διατηρηθεί η προοπτική λήψης μέτρων, εφόσον η Τουρκία προβεί σε παραβατική συμπεριφορά και ξεκαθαρίζοντας ότι η συζήτηση δεν σταματά στις 25 Μαρτίου.

Σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, ενημερώνει για τις πρόσφατες εξελίξεις σε ελληνοτουρκικά και Κυπριακό το Εθνικό Συμβούλιο Εξωτερικής Πολιτικής, παρουσία του υπουργού Εθνικής Αμυνας Νίκου Παναγιωτόπουλου.

Κατά την τηλεδιάσκεψη που είχε την Πέμπτη με τους πρεσβευτές των κρατών-μελών της ΕΕ, ο κ. Δένδιας επεσήμανε πως δεν υφίστανται εχέγγυα ότι η Τουρκία θα απόσχει σταθερά από νέες προκλήσεις, όσο δεν αναγνωρίζει το Δίκαιο της Θάλασσας και συνεχίζει να υφίσταται η απειλή του casus belli.

Στο πλαίσιο αυτό, διεμήνυσε ότι η Ελλάδα υποστηρίζει τη διττή προσέγγιση της ΕΕ, με εξέταση αφενός μίας θετικής ατζέντας, αλλά και αφετέρου της προοπτικής επιβολής κυρώσεων εφόσον η Τουρκία εξακολουθήσει παράνομη και προκλητική συμπεριφορά έναντι δύο κρατών-μελών.

Ο παράγων Μπάιντεν

Σημαντικό σημείο, σύμφωνα πάντα με το Reuters, οι προτροπές που έκανε ο αμερικανικός παράγοντας προς την ίδια κατεύθυνση (την ηπιότερη δηλ. αντιμετώπιση του καθεστώτος Ερντογάν).

Oυσιαστικά η διοίκηση Μπάιντεν κάλεσε τις Βρυξέλλες να μην επιβάλουν κυρώσεις σε μια περίοδο που η Τουρκία εμφανίζεται διατεθειμένη να συμβιβαστεί.

Αξιωματούχος της ΕΕ τον οποίο επικαλείται το πρακτορείο, έκανε λόγο για μεγαλύτερη ενότητα πλέον στην Ε.Ε. απέναντι στην Τουρκία, αναγνωρίζοντας παράλληλα ότι η συνεννόηση δεν είναι ακόμα εύκολη στο θέμα αυτό με την Ουάσιγκτον, καθώς πολλοί αμερικανοί αξιωματούχοι δεν έχουν ακόμα αναλάβει τα καθήκοντά τους και βρίσκονται υπό εξέλιξη διαδικασίες αξιολόγησης των υπό εφαρμογή πολιτικών.

Παραμένουν οι ανησυχίες

Ο ίδιος αξιωματούχος σημείωσε πάντως ότι στις Βρυξέλλες υπάρχουν ακόμα ανησυχίες για πολλές πτυχές της συμπεριφοράς της Τουρκίας.

Το γεγονός αυτό, γράφει σε ανταπόκρισή της η «Καθημερινή»,  αναδείχθηκε από την κοινή ανακοίνωση, την Πέμπτη, του Ζοζέπ Μπορέλ και του Επιτρόπου Διεύρυνσης Ολιβερ Βάρχελι σχετικά με τις εξελίξεις που αφορούν το φιλοκουρδικό κόμμα HDP, μεταξύ των οποίων και η εισαγγελική απόπειρα απαγόρευσης της λειτουργίας του. Μια τέτοια κίνηση, σημειώνουν οι κ. Μπορέλ και Βάρχελι, έναντι του δεύτερου μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης «θα παραβίαζε τα δικαιώματα εκατομμυρίων ψηφοφόρων στην Τουρκία».

Τα νέα μέτρα ποινικοποίησης του HDP είναι ενδεικτικά της προσέγγισης της Αγκυρας, σημειώνουν διπλωματικές πηγές. Ελήφθησαν λίγες μέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, χωρίς καμία διαβούλευση με την Κομισιόν, παρότι είχε ζητηθεί κάτι τέτοιο.

Οσον αφορά τη θετική ατζέντα, αναμένεται να υπάρξει συναίνεση στη Σύνοδο Κορυφής υπέρ της ανανέωσης της χρηματοδότησης (προς ΜΚΟ) για τη φιλοξενία προσφύγων και μεταναστών στην Τουρκία. Επιπλέον, θα συζητηθεί το ενδεχόμενο να δοθεί εντολή στην Κομισιόν να ξεκινήσει τις διαδικασίες εκσυγχρονισμού της τελωνειακής σύνδεσης Ε.Ε. – Τουρκίας, που έχει «παγώσει» εδώ και μία διετία λόγω της επιδείνωσης των σχέσεων.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News