Οι πρώτες μετρήσεις τηλεθέασης της εφετινής Premier League στην Αγγλία μοιάζουν με κακόγουστο αστείο. Στο Sky Sports είναι 19% κάτω, σε σχέση με πέρυσι τέτοια εποχή. Στο BT Sports, η πτώση είναι ακόμη μεγαλύτερη. Τα δυο συνδρομητικά κανάλια, τα οποία αγόρασαν την εικόνα του αγγλικού πρωταθλήματος για τα επόμενα τρία χρόνια έναντι του αστρονομικού ποσού των 9,1 δισεκατομμυρίων ευρώ, έχασαν σχεδόν έναν στους τρεις τηλεθεατές τους (29%) – και περισσότερους συνδρομητές από όσους είχαν απoλέσει την τελευταία δεκαετία.
Τα μεγάλα κεφάλια των τηλεοπτικών κολοσσών έχουν αρχίσει να ψάχνονται, με τη βοήθεια των ειδικών. Αραγε, τι να έχει συμβεί; Επαψε ο κόσμος να ενδιαφέρεται για την Premier League, τώρα που έγινε πιο ανταγωνιστική από ποτέ; Κορέστηκε από την υπερπροσφορά αθλητικού θεάματος; Παράγινε ακριβή η συνδρομή; Δεν έχει χρόνο για τηλεόραση; Βλέπει μπάλα με άλλους τρόπους;
Συνέβη αυτό για το οποίο κάποιοι είχαν προειδοποιήσει εδώ και καιρό, τότε που επρόκειτο να υπογραφεί η προηγούμενη -εξωπραγματική κι αυτή- σύμβαση των καναλιών με την Premier League, αξίας 5,6 δισεκατομμυρίων ευρώ: στην εποχή που μπορείς να μη χάνεις τίποτα χωρίς να πληρώνεις τίποτα, αυτή η «φούσκα» των (δήθεν) αποκλειστικών δικαιωμάτων τηλεοπτικής μετάδοσης δεν θα αργήσει να σκάσει.
Ο Guardian ζήτησε από τους αναγνώστες του να δώσουν τη δική τους εξήγηση γι’ αυτό το κατά πολλούς αδιανόητο που συμβαίνει: «Γιατί σηκωθήκατε από τον καναπέ της Premier League;». Οι απαντήσεις τους ήταν τόσο ξεκάθαρες, που δεν χρειαζόταν να επιστρατευθούν οι ειδικοί. Πεταμένα λεφτά.
«Ακόμα και ο 78χρονος παππούς μου ξέρει να βρίσκει τους αγώνες στο live streaming, που είναι δωρεάν και προσφέρει αξιοπρεπή εικόνα», ήταν μια από τις πιο ντεκλαρέ τοποθετήσεις. Αθλητικοί ιστότοποι και social media προσφέρουν εικόνα από κάθε ματς που θα ήθελες να δεις, ενώ τα πιο σημαντικά παιχνίδια μεταδίδονται «ζωντανά», λεπτό προς λεπτό, με κείμενο και γραφική απεικόνιση.
Γιατί ένας ποδοσφαιρόφιλος να δίνει -από το υστέρημά του- 46 ευρώ το μήνα, όταν το Ιντερνετ είναι γεμάτο από καλούς ανθρώπους (ακόμη και απλούς χρήστες), οι οποίοι θα μοντάρουν τα γκολ και τα καλύτερα στιγμιότυπα σε ένα εύπεπτο βιντεάκι ολίγων λεπτών, για όλους όσοι διαθέτουν υπολογιστή, smartphone ή tablet;
Είναι και θέμα χρόνου – όχι μόνο χρημάτων. Αποδεικνύεται (και) από τα υψηλά ποσοστά τηλεθέασης των highlights κάθε αγωνιστικής, που μεταδίδει το BBC, τα οποία ξεπερνούν εκείνα των αγώνων – ακόμη και των ντέρμπι. Πολύ συχνά, η παρακολούθηση ενός ολόκληρου ματς σημαίνει 90 χαμένα λεπτά, σε μέρες που και το δευτερόλεπτο είναι πολύτιμο. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, στο 71% των φιλάθλων αρκεί να έχει δει τα γκολ ή κάποια επίμαχη φάση, αν υπάρχει. Το ποσοστό αυτό πέφτει κάτω από το 50% μόνον αν πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό παιχνίδι της αγαπημένης τους ομάδας.
Τα περισσότερα παράπονα, πάντως, έχουν να κάνουν με ύψος της συνδρομής. Εταιρείες υπηρεσιών live streaming προσφέρουν -νόμιμες- μεταδόσεις ποδοσφαιρικών αγώνων έναντι ποσού που δεν ξεπερνά τα 10 ευρώ ανά παιχνίδι ή τα περίπου 200 ευρώ, αν πρόκειται για ετήσιο «πακέτο». Αυτά τα χρήματα είναι πολύ λιγότερα από τα περίπου 70 ευρώ το μήνα (840 τον χρόνο) που στοιχίζει η τηλεθέαση της Premier League και του Champions League μαζί, αλλά και από το ετήσιο κόστος ενός εισιτηρίου διαρκείας για όλους τους εντός έδρας αγώνες κάποιου αγγλικού συλλόγου.
Σε ό,τι αφορά το Champions League, η πτώση της τηλεθέασης στο Νησί φτάνει το 40%. Μετρήθηκε από το BT Sports -που πλήρωσε 1,1 δισεκατομμύριο ευρώ για να αποκτήσει τα δικαιώματα- μια συγκεκριμένη Τρίτη. Στο κανάλι την αποκαλούν «Μαύρη Τρίτη» και θα ακολουθήσουν πολλές τέτοιες. Πολλοί φίλαθλοι, για να γλιτώσουν τα 24 ευρώ της μηνιαίας συνδρομής (μόνο για το Ch.L.), βολεύονται με τα δωρεάν στιγμιότυπα. Ενας καλός λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό, είναι ότι απέχουν από τη διοργάνωση οι δυο δημοφιλέστερες ομάδες της χώρας: η Λίβερπουλ και η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ (η οποία -εφέτος- αγωνίζεται τις Πέμπτες, στο Europa League). Εκείνη τη «Μαύρη Τρίτη» έπαιζε η Λέστερ…
Είναι κι αυτή μια σημαντική παράμετρος της τηλεθέασης: η οπαδική βάση των συλλόγων που διαγωνίζονται. Σύμφωνα με το Sky Sports, η πιο δημοφιλής τηλεοπτική μετάδοση από την Premier League την τελευταία τριετία στο Ηνωμένο Βασίλειο ήταν αυτό το απογοητευτικό 0-0 της Λίβερπουλ με τη Γιουνάιτεντ, το οποίο παρακολούθησαν -κατά μέσον όρο- 2,8 εκατομμύρια τηλεθεατές. Κι ας ήταν Δευτέρα (17 Οκτωβρίου).
Φταίνε και πολλά άλλα. Από τότε που τα χρήματα της τηλεόρασης πλημμύρισαν το αγγλικό ποδόσφαιρο, στις αρχές της δεκαετίας των 90’s, η Premier League έπαψε να είναι βρετανική υπόθεση – έγινε περισσότερο ένα διεθνές θέαμα. Αυτό είχε και τα καλά του: καλύτερα γήπεδα, μεγαλύτερες ανέσεις για τον θεατή, πιο ηχηρά ονόματα στο τερέν αλλά και στους πάγκους των ομάδων. Από την άλλη, όμως, τα κλαμπ πέρασαν σε ξένους ιδιοκτήτες και οι γηγενείς παίκτες δεν είναι ούτε το 30% του συνόλου. Πολλοί ένιωσαν ότι η λίγκα αποκόπηκε από τις ρίζες της, και έστρεψαν το ενδιαφέρον τους στις μικρότερες κατηγορίες, ακόμη και στα ερασιτεχνικά πρωταθλήματα.
Ούτε το θέαμα είναι τόσο καλό, όσο οι περισσότεροι θέλουν να πιστεύουν. Η Premier έγινε η πλουσιότερη, όμως όχι η καλύτερη. Οι Ισπανοί και οι Γερμανοί βλέπουν καλύτερη μπάλα. Οι αγγλικοί αγώνες -τους οποίους η τηλεόραση πληρώνει σχεδόν 10 εκατομμύρια ευρώ τον έναν- έχουν αρχίσει να θυσιάζουν την ποιότητα στον βωμό του αποτελέσματος. Το αγγλικό ποδόσφαιρο είναι υπερτιμημένο και -σύμφωνα με τον Guardian- η μεγαλύτερη απόδειξη είναι πως κοντεύουν πέντε χρόνια από τότε που ένα κλαμπ της χώρας (η Τσέλσι) κατέκτησε την κορυφή της Ευρώπης για τελευταία φορά. Χάρη στην TV, η Αγγλία γέμισε με εκατομμυριούχους ποδοσφαιριστές οι οποίοι προσπαθούν να μιμηθούν τους ήρωές τους -τον Ζιντάν, τον Πλατινί ή τον Σμάιχελ- με αποδοχές που εκείνοι δεν είχαν, καν, ονειρευτεί.
Η υπερπροσφορά αθλητικού θεάματος είναι ακόμη ένα μεγάλο πρόβλημα. Ο καταιγισμός των απευθείας μεταδόσεων απ’ όλα τα σπορ, από οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη, προκάλεσε κορεσμό. Πλέον, δεν περισσεύουν, ούτε χρόνος ούτε χρήμα για τηλεθέαση. Κι αυτό δεν είναι μόνο βρετανικό ή ευρωπαϊκό φαινόμενο. Η ίδια ασθένεια προσέβαλε και το εξαιρετικά δημοφιλές NFL στις ΗΠΑ. Αν και δόθηκαν 45 δισεκατομμύρια ευρώ για τα τηλεοπτικά του δικαιώματα έως το 2020, οι μετρήσεις δείχνουν πτώση της θεαματικότητας πάνω από το 10%.
Οι Αμερικανοί αναρωτήθηκαν, μήπως φταίνε τα debate της Χίλαρι Κλίντον με τον Ντόναλντ Τραμπ. Αλλά κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι μάλλον ευθύνεται το live streaming. Ο εναλλακτικός τρόπος να απολαμβάνεις τα σπορ, ο οποίος δεν κοστίζει πολύ σε χρήμα και χρόνο.
Το ίδιο το ΒΤ Sports ανακοίνωσε ότι καταγράφεται άνοδος 17% στη θέαση ποδοσφαιρικών αγώνων από smartphones και tablets (αν και αυτή δεν αναπληρώνει τη χαμένη τηλεθέαση). Δείγμα της νέας εποχής. Το ποδόσφαιρο στην επί πληρωμή τηλεόραση αργοπεθαίνει, επειδή το έξοδο για να βλέπει μπάλα είναι από τα πρώτα που κόβονται στην κρίση. Αλλά και γιατί δεν προλαβαίνει, ούτε καν να διαβάσει το πρόγραμμα των αθλητικών μεταδόσεων της ημέρας.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News