Μετά από όλα όσα «υπέφερε» στην Αυστραλία και την απέλασή του, τελικά, από τη χώρα, για να αρχίσει εκ νέου να αισθάνεται ως βασιλιάς και όχι ως παρίας, όπως αισθανόταν τις τελευταίες πολλές ημέρες, ο Νόβακ Τζόκοβιτς επέλεξε να βρει καταφύγιο στο μοναδικό μέρος που αισθάνεται πως βρίσκεται πραγματικά στο σπίτι του: «όχι στο Μόντε Κάρλο, όπου διαμένει συνήθως, όχι στη Μαρμπέγια όπου αγόρασε μια βίλα με γήπεδα τένις για να προπονείται, ούτε στο Μαϊάμι ή στο Σόχο της Νέας Υόρκης, στα κομψά κτίρια που σχεδίασε ο Ρέντσο Πιάνο» – αναφέρει στην ανταπόκρισή του από το Βελιγράδι ο Ματέο Πίντσι της La Repubblica – «αλλά στο “λοφτ” των 250 τετραγωνικών μέτρων και των 545.000 ευρώ που αγόρασε πριν λίγα χρόνια στην καρδιά του Βελιγραδίου».
«Θα παραμείνει για μερικές ημέρες στο Βελιγράδι και δεν θα μιλήσει με κανέναν», σημείωσε η υπερπροστατευτική Ντιάνα Τζόκοβιτς, η μητέρα του Νόβακ, επιβεβαιώνοντας την επιλογή του γιου της να ξεπεράσει τη μη συμμετοχή στο Αυστραλιανό Οpen (άρχισε την Δευτέρα) στην υπερπολυτελή κατοικία του στον ουρανοξύστη Kula Beograd, που την περασμένη Κυριακή φωτίστηκε με τα χρώματα της σερβικής σημαίας ενώ στην όψη του δέσποζε η επιγραφή «Νόλε είσαι η περηφάνεια της Σερβίας». Ωστόσο η μετάβαση του κορυφαίου τενίστα στη γενέτειρά του σε καμία περίπτωση δεν σχετίζεται μόνο με την ψυχική του ηρεμία.
Γιατί ο Νόβακ Τζόκοβιτς «σήμερα περισσότερο από χθες ενσαρκώνει το πνεύμα μιας ολόκληρης χώρας, και παραδόξως είναι η πολιτική ήττα που υπέστη στη διελκυστίνδα με την αυστραλιανή κυβέρνηση που ενισχύει το εθνικιστικό και ταυτοτικό αφήγημα, του “εμείς” ενάντια στα πάντα και ενάντια σε όλους», αναφέρει χαρακτηριστικά ο ιταλός δημοσιογράφος, κάνοντας λόγο για «πληγή που εδραιώνει την ενότητα της Σερβίας».
Σήμερα για τους πολίτες του Βελιγραδίου «ο “Νόλε” είναι θύμα παιχνιδιών που ποτέ δεν θα αντιληφθούμε, μας συμπεριφέρονται έτσι και σε άλλους τομείς» ενώ η ήττα που υπέστη δεν αφορά μόνον τον αθλητισμό αλλά και την ιδεολογία, «ωσάν ο πρωταθλητής να παραχώρησε τη θέση του στον ήρωα-μάρτυρα». «Σε μία χώρα όπου ούτε οι μισοί πολίτες έχουν λάβει την πρώτη δόση εμβολίου, η αντίσταση του αθλητικού ινδάλματος δεν αποτελεί σπίλωση που πρέπει να αποσιωπηθεί αλλά κινητήρια δύναμη για τη διάδοση μίας ιδέας», εξηγεί ο Ματέο Πίντσι.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και η Ούνα Χατζντάρι, εξωτερική συνεργάτιδα του Politico, αναφέροντας καταρχάς πως ο ανεμβολίαστος πρωταθλητής «μπορεί να έχασε πολλούς οπαδούς ανά τον κόσμο αλλά δεν θα χάσει ποτέ τη Σερβία».
Στο πλαίσιο της αντιπαράθεσής του με την κυβέρνηση της Αυστραλίας, τον Νόβακ Τζόκοβιτς υπερασπίστηκαν σθεναρά, εάν όχι οργισμένα, και ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος της Σερβίας, επί ημέρες απλοί άνθρωποι συγκεντρώνονταν έξω από το κοινοβούλιο για να εκφράσουν την συμπαράσταση τους στον παγκόσμιο πρωταθλητή – εθνικό ήρωα, τα σερβικά Μέσα κάλυπταν όλο το εικοσιτετράωρο τις προσπάθειες του τενίστα να ανατρέψει την ακύρωση της βίζας του και να αγωνιστεί στο Αυστραλιανό Οpen το οποίο έχει ήδη κερδίσει εννιά φορές κατά τη διάρκεια της εκπληκτικής καριέρας του.
«Για μια χώρα όπου πολλοί πιστεύουν πως ο κόσμος διάκειται αρνητικά απέναντί της μετά τους Γιουγκοσλαβικούς Πολέμους κατά τη δεκαετία του 1990, η υπόθεση του Τζόκοβιτς άνοιξε εκ νέου παλιές πληγές», συνοψίζει η Ούνα Χατζντάρι.
Μιλώντας στο Politico η Γελένα Σούμποτιτς, καθηγήτρια στο Πολιτειακό Πανεπιστήμιο της Τζόρτζια με ειδίκευση στα Βαλκάνια, σημείωσε πως ο Τζόκοβιτς «υπερέβη τον αθλητισμό και κατέστη μέσο προβολής της σερβικής παγκόσμιας επιτυχίας, του θριάμβου, του σθένους, έπειτα από δεκαετίες διεθνούς κριτικής και αποδοκιμασίας. Για πολλούς Σέρβους, καθεμία από τις νίκες του Τζόκοβιτς, αποτελεί τρόπον τινά δική τους νίκη», εξήγησε.
Αποτελεί γεγονός πως η κατάκτηση της κορυφής του παγκόσμιου τένις από τον Νόβακ Τζόκοβιτς είναι εδώ και καιρό «πανάκεια» για τον σερβικό λαό. Μετά τον εθνικισμό, τους πολέμους και τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς στη δεκαετία του 1990, ο Τζόκοβιτς αποτελεί την τελευταία επιτυχία της Σερβίας μετά τη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας. Ο 34χρονος τενίστας από το Βελιγράδι, πέρα από Νο.1 στην παγκόσμια κατάταξη και νικητής είκοσι γκραν σλαμ, είναι επίσης ζάπλουτος και διάσημος σε όλον τον κόσμο.
Στο να καταστεί εθνικός ήρωας-μάρτυρας της Σερβίας ο «Νόλε» συνέβαλε εν μέρει και η τάση των Σέρβων να ταυτίζονται με μεμονωμένους αθλητές, θεωρώντας τους πρωτίστως εκπροσώπους της πατρίδας τους. Σε αυτό το πλαίσιο οποιαδήποτε αδικία ή κακομεταχείριση σε βάρος τους, θεωρείται προσβολή ολόκληρης της Σερβίας. Στην περίπτωση του «Νόλε» αυτό σημαίνει ότι «εάν ο κόσμος αγαπάει τον Τζόκοβιτς, αγαπάει τη Σερβία. Εάν ο κόσμος προσβάλλει τον Τζόκοβιτς, προσβάλλει τη Σερβία». «Οταν όλα κατέρρευσαν, προκλήθηκε τρομερή δυσαρέσκεια, θυμός και αντιδράσεις. Ο Τζόκοβιτς έχει μπλεχτεί τόσο άμεσα με την εθνική ταυτότητα της Σερβίας που επιθέσεις εναντίον του γίνονται αισθητές και ως επιθέσεις κατά του έθνους», πρόσθεσε η ειδικός από το πανεπιστήμιο της Τζόρτζια.
Η συνεργάτιδα του Politico δεν παραλείπει στην ανάλυσή της να αναφερθεί και στην ασπίδα προστασίας που ύψωσε η Σερβία στο σύνολό της για να προασπιστεί τον ήρωά της. Ελάχιστοι, για παράδειγμα, τον έχουν επικρίνει δημοσίως για αμφιλεγόμενες δηλώσεις του όσον αφορά τους εμβολιασμούς, για τις ψευδοεπιστημονικές απόψεις του ή για τη διοργάνωση ενός τουρνουά τένις τον Ιούνιο του 2020 που κατέστη εστία υπερμετάδοσης του κορονοϊού.
Στην αντιπαράθεσή του με την κυβέρνηση της Αυστραλίας τα σερβικά ΜΜΕ τον στήριξαν απόλυτα ενώ ο δημοσιογράφος Αλεξάνταρ Στογιάνοβιτς, έφτασε στο σημείο να υποστηρίξει ότι ο Τζόκοβιτς, μέσω της αντίστασης του, κατέστη «μάρτυρας του αθλητισμού», όπως μάρτυρες κατέστησαν οι αφροαμερικανοί δρομείς (και μέλη των Μαύρων Πανθήρων) Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος, ο Μοχάμεντ Αλι και ο παίκτης του αμερικανικού ποδοσφαίρου Κόλιν Κάπερνικ, οι καριέρες των οποίων, ωστόσο, είτε επλήγησαν βαριά είτε καταστράφηκαν επειδή τόλμησαν να προβούν σε διάβημα διαμαρτυρίας ως αθλητές. Την άποψη του σέρβου δημοσιογράφου συμμερίζεται σημαντικός αριθμός Σέρβων, καθώς πιστεύουν ότι ο Νόβακ Τζόκοβιτς αντιστέκεται σε καταπιεστικούς κρατικούς μηχανισμούς.
Το ότι σχεδόν κανένας στη Σερβία δεν εμφανίζεται ούτε ελάχιστα επικριτικός απέναντι στον Τζόκοβιτς, πέρα από τη λατρεία που τρέφουν οι Σέρβοι για εκείνον αντικατοπτρίζει και το γεγονός πως η ελευθεροτυπία στη χώρα απειλείται σοβαρά. Στη σχετική λίστα της ΜΚΟ Δημοσιογράφοι χωρίς Σύνορα κατατάσσεται στην 93η θέση (η Ελλάδα βρίσκεται στην 70η) και περιγράφεται ως «χώρα με αδύναμους θεσμούς που είναι ευάλωτη σε ψευδείς ειδήσεις που διαδίδουν υποστηριζόμενα από την κυβέρνηση ΜΜΕ», και όπου οι «δημοσιογράφοι δέχονται σχεδόν καθημερινά επιθέσεις».
Τα πιο ευρέως διαθέσιμα έντυπα της χώρας είναι ταμπλόιντ που ακολουθούν την κυβερνητική γραμμή, βάλλοντας, φυσικά, ανηλεώς κατά των όποιων αντιπάλων και επικριτών της ενώ είναι επίσης γνωστά για την «τάση» τους – υπογράμμισε η Γελένα Σούμποτιτς – να διαδίδουν θεωρίες συνωμοσίας και να παραπληροφορούν. Οσον αφορά τον Τζόκοβιτς, για παράδειγμα, το «Informer», το πιο γνωστό από τα ταμπλόιντ της Σερβίας, υποστήριξε πως «η κυβέρνηση της Αυστραλίας είναι πιόνι στα χέρια των Αμερικανών και των Βρετανών» αλλά και πως οι δικαστές της Μελβούρνης τρέφουν προσωπική εχθρότητα για τη Σερβία.
Πάντως σε κάθε περίπτωση αποτελεί γεγονός πως καθώς ο «Νόλε» θα συνεχίζει να προσπαθεί, παρά το στραβοπάτημα στην Αυστραλία, να καταστεί ο πιο επιτυχημένος τενίστας στην ιστορία του αθλήματος, μπορεί να είναι σίγουρος πως ο σερβικός λαός θα τον στηρίζει κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες. «Το τένις του λειτουργεί σχεδόν σαν παρηγοριά. Μπορεί να είναι δύσκολο το να ζεις στη Σερβία αλλά τουλάχιστον έχουμε τον Νόβακ», ανέφερε χαρακτηριστικά η Γελένα Σούμποτιτς.
Ακολουθήστε το Protagon στο Google News