Δυο μακρινές μεταξύ τους περιοχές της αμερικανικής ηπείρου, γνωστές για το εύκρατο κλίμα τους, πλήττονται από θανατηφόρες καταστροφές. Πυρκαγιές ευθύνονται για τον θάνατο τουλάχιστον 120 ανθρώπων στη Χιλή και βροχοπτώσεις ρεκόρ φουσκώνουν ποτάμια και προκαλούν κατολισθήσεις λάσπης στη νότια Καλιφόρνια.

Σύμφωνα με τους New York Times, πίσω από αυτές τις καταστροφές κρύβονται δυο ισχυρές φυσικές δυνάμεις: η κλιματική αλλαγή, η οποία μπορεί να εντείνει τόσο τη βροχή όσο και την ξηρασία, και το φυσικό καιρικό φαινόμενο γνωστό ως Ελ Νίνιο, το οποίο μπορεί μέχρι και να υπερβεί τις ακραίες καιρικές συνθήκες.

Στην Καλιφόρνια οι μετεωρολόγοι προειδοποιούσαν για μέρες ότι μια ασυνήθιστα ισχυρή καταιγίδα, γνωστή ως «ατμοσφαιρικός ποταμός», συγκεντρωνόταν λόγω των εξαιρετικά υψηλών θερμοκρασιών στον Ειρηνικό Ωκεανό. Οι βροχοπτώσεις ήταν σφοδρές, με αρκετές κομητείες της Πολιτείας να τίθενται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενώ στο Λος Αντζελες βροχή ενός έτους έπεσε μέσα σε μία ημέρα.

Στο νότιο ημισφαίριο της ηπείρου, την τελευταία δεκαετία η Χιλή ταλαιπωρείται από ξηρασία. Μέσα σε ένα κολασμένο Σαββατοκύριακο, με έντονο καύσωνα, ξέσπασαν τεράστιες πυρκαγιές. Πάνω από 100 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και ο πρόεδρος της χώρας κήρυξε διήμερο εθνικό πένθος, προειδοποιώντας ότι ο αριθμός των νεκρών μπορεί να «αυξηθεί σημαντικά».

Τόσο οι πλημμύρες όσο και οι πυρκαγιές αντικατοπτρίζουν τους ακραίους καιρικούς κινδύνους που φέρνει αυτό το επικίνδυνο κοκτέιλ της υπερθέρμανσης του πλανήτη –που προκαλείται κυρίως από την καύση ορυκτών καυσίμων– και του φετινού Ελ Νίνιο, ενός κυκλικού καιρικού φαινομένου που χαρακτηρίζεται από την υπερθέρμανση του Ειρηνικού Ωκεανού, κοντά στον Ισημερινό.

Οι καταστροφές στη Χιλή και στην Καλιφόρνια έρχονται μετά από την πιο καυτή χρονιά, σε στεριά και σε ωκεανούς, που έχει καταγραφεί ποτέ. Παράλληλα, προαναγγέλλουν ένα από τα πέντε πιο καυτά χρόνια στην παγκόσμια Ιστορία, σύμφωνα με την Εθνική Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιρας. Αυτά τα συγχρονισμένα ακραία καιρικά φαινόμενα ανατρέπουν τα παραδοσιακά μεσογειακά κλίματα περιοχών της αμερικανικής ηπείρου.

Στην περίπτωση της Καλιφόρνιας, εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες συνόδευαν τις καταρρακτώδεις βροχές του περασμένου Σαββατοκύριακου. Σε τμήματα των βουνών της Σάντα Μόνικα καταγράφηκαν πάνω από 18 εκατοστά βροχής, προκαλώντας κατολισθήσεις λάσπης σε μερικές από τις πλουσιότερες περιοχές του Λος Αντζελες. Η βροχόπτωση συνεχίστηκε, με τους αξιωματούχους της Πολιτείας να καλούν τον κόσμο να αποφεύγει τους δρόμους της πόλης.

Οι δυο καταστροφές υπογραμμίζουν αυτό που ορισμένοι ειδικοί αποκαλούν «υποτιμημένο κίνδυνο» της κλιματικής αλλαγής. Ενώ σημαντικοί πόροι και σχεδιασμοί έχουν προβλεφθεί για την αντιμετώπιση της ξηρασίας στην Καλιφόρνια, οι ισχυρές και αλλεπάλληλες καταιγίδες είχαν παραβλεφθεί, με τα καταστροφικά αποτελέσματα αυτής της αμέλειας να κάνουν την εμφάνισή τους.

Η Χιλή βρίσκεται υπό ακραίες συνθήκες πυρκαγιών, καθώς η αδιάκοπη ξηρασία για μεγάλο μέρος της τελευταίας δεκαετίας έχει αποξηράνει τα δάση και έχει εξαντλήσει τα αποθέματα νερού. Το περασμένο Σαββατοκύριακο ήρθε ένα ισχυρό κύμα καύσωνα που έφερε και τα δακτυλικά αποτυπώματα μιας περιόδου Ελ Νίνιο.

Κατά τη διάρκεια του Ελ Νίνιο οι θερμότερες από τις συνηθισμένες θερμοκρασίες των ωκεανών σε περιοχές του Ειρηνικού μπορούν να επηρεάσουν τα κλιματικά πρότυπα παγκοσμίως, αυξάνοντας τις βροχοπτώσεις σε ορισμένα μέρη και επιδεινώνοντας την ξηρασία σε άλλα. Οι περιοχές της Χιλής που επλήγησαν από ζέστη και ξηρασία διαθέτουν μεγάλες φυτείες μονοκαλλιέργειας ιδιαίτερα εύφλεκτων δένδρων, κοντά σε πόλεις και κωμοπόλεις.

Οταν ξεσπά μια πυρκαγιά, ισχυροί θερμοί άνεμοι εξαπλώνουν τις φλόγες γρηγορότερα. Εναέριο βίντεο έδειξε αυτοκίνητα και σπίτια σε έναν από τους πιο φημισμένους τουριστικούς προορισμούς της χώρας, την περιοχή Βαλπαραΐσο, να καίγονται ολοσχερώς. Η Χιλή είναι εξοικειωμένη με τις πυρκαγιές τους ζεστούς καλοκαιρινούς μήνες, με 4,2 εκατομμύρια στρέμματα γης να έχουν καεί την τελευταία δεκαετία – έκταση τρεις φορές μεγαλύτερη από εκείνη που είχε καεί την αμέσως προηγούμενη δεκαετία.

Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature διαπίστωσε ότι «η σύμπτωση του Ελ Νίνιο, της ξηρασίας και των κυμάτων καύσωνα που τροφοδοτούνται από το κλίμα ενισχύουν τον τοπικό κίνδυνο πυρκαγιάς και έχουν συμβάλει αποφασιστικά στην έντονη δραστηριότητα των πυρκαγιών που παρατηρήθηκαν πρόσφατα στην κεντρική Χιλή».

Φέτος, η κυβέρνηση της Χιλής αύξησε τη χρηματοδότηση για την πυρόσβεση, ωστόσο δεν κατάφερε να αποτρέψει τις χειρότερες πυρκαγιές στη χώρα εδώ και πολλά χρόνια. Οι επιστήμονες επισημαίνουν ότι αντίστοιχες καταστάσεις θα πληθαίνουν σε βάθος χρόνου και αμφιβάλουν κατά πόσο οι κυβερνήσεις θα είναι αρκετά προετοιμασμένες για αυτές – ενώ θεωρούν απίθανο οι κάτοικοι να είναι σε θέση να προσαρμοστούν πλήρως σε αυτές.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News