Στη Γερμανία, από το τέλος του περασμένου Μαΐου, οι πολίτες μπορούν να πραγματοποιούν απεριόριστες διαδρομές με όλα τα τοπικά και περιφερειακά ΜΜΜ, με μόλις εννέα ευρώ τον μήνα. Το μέτρο που είχε λάβει η κυβέρνηση –και σχολιάστηκε εξαρχής πολύ θετικά– στόχευε στην ελάφρυνση του κόστους ζωής μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και την άνοδο των τιμών στα καύσιμα. Η ισχύς του λήγει στις 31 Αυγούστου.

Για τη Γερμανία αυτό ήταν και ένα είδος «πειράματος», γράφει το Politico. Οι Γερμανοί ήθελαν να δουν τι μπορεί να συμβεί όταν μειώνεις δραματικά το κόστος στις μαζικές μετακινήσεις.

Οι καταγραφές λένε ότι, από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα, περίπου 38 εκατομμύρια άνθρωποι αγόρασαν αυτό το επιδοτούμενο εισιτήριο των εννέα ευρώ για να χρησιμοποιήσουν λεωφορεία, τραμ, μετρό και τα περιφερειακά τραίνα σε ολόκληρη τη χώρα.

Η χαμηλή τιμή του εισιτηρίου έκανε μια σύντομη διαδρομή με το αστικό λεωφορείο προς το σούπερ μάρκετ τόσο προσιτή, όσο μια ημερήσια εκδρομή από το Μόναχο στο βουνό ή μια βόλτα από το Βερολίνο στις παραλίες της Βαλτικής Θάλασσας.

Το πείραμα με το φθηνό εισιτήριο απεδείχθη εξαιρετικά δημοφιλές και είναι πολλοί οι πολιτικοί που διεκδικούν την ιδέα της εφαρμογής του.

Ο γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι ήταν μια από τις «καλύτερες ιδέες» της κυβέρνησής του.

Ομως το καλοκαίρι των φτηνών ταξιδιών πρόκειται να τελειώσει στις 31 Αυγούστου και μέχρι στιγμής δεν έχει ανακοινωθεί κάποιο σχέδιο επέκτασης του μέτρου -αν και ακούγονται προτάσεις για εναλλακτικά προγράμματα μεταφορών.

«Οι, σχεδόν, δωρεάν δημόσιες συγκοινωνίες δεν είναι κάτι που μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά μακροπρόθεσμα», δήλωσε στο Politico ο φιλελεύθερος υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Κρίστιαν Λίντνερ, εκτιμώντας ότι το κόστος της συνέχισης του εισιτηρίου των 9 ευρώ θα ανέλθει στα 14 δισεκατομμύρια ευρώ τοn χρόνο.

Το εισιτήριο των εννέα ευρώ, που προτάθηκε αρχικά και υποστηρίχθηκε πολύ από τους Πράσινους, συμφωνήθηκε ως μέρος ενός πακέτου μέτρων με στόχο τη μείωση της κατανάλωσης καυσίμων, την ανακούφιση από την κρίση που αύξησε τα έξοδα των πολιτών, αλλά και ως ένα κίνητρο για τους οδηγούς να αφήσουν τα αυτοκίνητά τους και να κυκλοφορήσουν με τα δημόσια Μέσα Μεταφοράς.

Το μέτρο έχει πετύχει ορισμένους από αυτούς τους στόχους, αλλά έχει δημιουργήσει, επίσης και προβλήματα στα δρομολόγια που αυξήθηκαν για να εξυπηρετήσουν τον μεγάλο όγκο πολιτών που ήθελαν να επωφεληθούν από το χαμηλό κόστος μετακίνησης, χωρίς όμως να αυξηθούν και τα ίδια τα μέσα. Με ίδιο αριθμό, λοιπόν, λεωφορείων και τραίνων, αλλά αυξημένη ζήτηση, το σύστημα πιέστηκε πολύ, μη μπορώντας να ανταποκριθεί επαρκώς.

Η Γερμανία δεν είναι η πρώτη χώρα που πειραματίζεται με δωρεάν ή σχεδόν δωρεάν μαζικές μεταφορές, είναι, όμως, η μεγαλύτερη χώρα που έχει πραγματοποιήσει μια τέτοια δοκιμή. Η ομάδα του υπουργού Οικονομικών λέει ότι «είναι πολύ νωρίς για να πούμε κατηγορηματικά εάν το κόστος των 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ του τρίμηνου προγράμματος άξιζε τον κόπο». Μια εκτενής μελέτη για τον οικονομικό αντίκτυπο του εισιτηρίου των 9 ευρώ θα είναι έτοιμη στις αρχές Νοεμβρίου, σύμφωνα με τον υπουργό Μεταφορών Φόλκερ Βίσινγκ.

Ωστόσο, κάποια σημάδια είναι ενθαρρυντικά.

Η Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία λέει ότι το 1/5 των Γερμανών χρησιμοποίησε πολλές φορές αυτό το διάστημα τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς για πρώτη φορά, χάρη στο εισιτήριο των 9 ευρώ. Σημειώθηκε, επίσης, αύξηση 42% στα σιδηροδρομικά ταξίδια τον Ιούνιο και τον Ιούλιο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο το 2019 -πριν δηλαδή προκύψει η πανδημία του κορονοϊού.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Πότσνταμ δήλωσαν ότι η χρήση των ΜΜΜ οδήγησε σε μείωση 6-7% των επιπέδων της ατμοσφαιρικής ρύπανσης σε όλη τη Γερμανία.

Το πιο σημαντικό, πάντως, είναι ότι η μειωμένη τιμή του εισιτηρίου ξελάφρωσε πολύ το μπάτζετ των νοικοκυριών, αφού η μηνιαία κάρτα, που καλύπτει μόνο τα δρομολόγια στο κέντρο του Βερολίνου κοστίζει 86 ευρώ, ενώ στο Αμβούργο 115 ευρώ. Βοήθησε, επίσης, στη μείωση του αυξανόμενου πληθωρισμού έως και 2 ποσοστιαίες μονάδες, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Οικονομικών Ερευνών της Κολωνίας.

Αλλες χώρες κάνουν τα δικά τους «πειράματα»

Το μικρό, αλλά πλούσιο, Λουξεμβούργο έχει κάνει δωρεάν τις δημόσιες συγκοινωνίες για όλους από το 2020 και η Μάλτα, που αντιμετωπίζει μεγάλο κυκλοφοριακό πρόβλημα από τη χρήση του αυτοκινήτου, σκέφτεται να ακολουθήσει τέτοιου είδους πολιτική από τον Οκτώβριο, ως μέρος των σχεδίου για τη μείωση της ρύπανσης στο νησί.

Η πρωτεύουσα της Εσθονίας, το Ταλίν, έχει κάνει το ίδιο από το 2013. Η βελγική πόλη Ασελτ ήταν η πρώτη τής Ευρώπης, που καθιέρωσε δωρεάν δημόσια μέσα μεταφοράς το 1997. Σταμάτησε, όμως, το πρόγραμμα το 2013, υποστηρίζοντας ότι δεν είχε βοηθήσει το κράτος οικονομικά.

Ποια τιμή είναι η κατάλληλη;

Ενώ το εισιτήριο των 9 ευρώ της Γερμανίας πρόκειται να λήξει σε λίγες μέρες, θα μπορούσε να επιστρέψει σε διαφορετική μορφή, αναφέρει το δημοσίευμα του Politico.

Οι Πράσινοι προτείνουν μείωση της φορολογίας για τα εταιρικά αυτοκίνητα, μηνιαία κάρτα των 29 ευρώ για απεριόριστες διαδρομές στην κοντινή περιοχή διαβίωσης του κατόχου της και μηνιαία κάρτα 49 ευρώ για μεταφορές σε εθνικό επίπεδο. Οι 16 περιφέρειες της χώρας θα μπορούσαν, επίσης, να συμφωνήσουν να χρηματοδοτήσουν ένα πρόγραμμα μεταφορών χαμηλού κόστους. Ο ηγέτης της συντηρητικής Χριστιανοκοινωνικής Ενωσης της Βαυαρίας, Μάρκους Ζέντερ πρότεινε  εισιτήριο για το τρένο ενός ευρώ την ημέρα, στην περίπτωση της αγοράς ετήσιας κάρτας με 365 ευρώ.

Η Ενωση Γερμανικών Εταιρειών Μεταφορών έκανε τη δική της πρόταση: ένα μηνιαίο εισιτήριο των 69 ευρώ που να ισχύει σε όλη τη χώρα, το οποίο εκτιμάται ότι θα απαιτούσε ετήσια δημόσια επιδότηση 2 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Στην Αυστρία, το εισιτήριο για μετακινήσεις σε όλη τη χώρα κοστίζει 1.095 ευρώ τον χρόνο ή 91 ευρώ τον μήνα.

Με βάση το σχέδιο της Γερμανίας, πάντως, η Ισπανία θα κάνει δωρεάν τα περιφερειακά τρένα από τον Σεπτέμβριο μέχρι το τέλος του έτους, ως μέρος των προσπαθειών της να μειώσει το κόστος διαβίωσης των νοικοκυριών, ενώ θα επιδοτήσει τα εισιτήρια στις μαζικές μετακινήσεις κατά το ένα τρίτο.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News