«Η Ευρωζώνη κινδυνεύει με νέα κρίση χρέους εάν το μπλοκ των χωρών δεν μπορέσει να ενισχύσει την ανάπτυξη, να μειώσει το δημόσιο χρέος και να διορθώσει την “πολιτική αβεβαιότητα”», προειδοποιεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και το καμπανάκι έγινε την Τετάρτη βασικό θέμα στην ιστοσελίδα των Financial Times.

Στην ετήσια έκθεσή της για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα (Financial Stability Review) που δημοσιεύθηκε την Τετάρτη, η ΕΚΤ έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου για μια πιθανή επιστροφή των «ανησυχιών στις αγορές σχετικά με τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους». Επισήμανε τα «αυξημένα επίπεδα χρέους και τα υψηλά δημοσιονομικά ελλείμματα», καθώς και τη χλιαρή ανάπτυξη και τις αβεβαιότητες που προκλήθηκαν από τα πρόσφατα «εκλογικά αποτελέσματα σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, ιδίως στη Γαλλία». Μια έμμεση αλλά σαφής αναφορά στον κίνδυνο επικράτησης του λαϊκισμού και της Ακροδεξιάς.

Οπως γράφουν οι FT, ο Λουίς ντε Γκίντος, αντιπρόεδρος της ΕΚΤ, επεσήμανε επίσης την «κακή ιστορικά συμμόρφωση ορισμένων κυβερνήσεων της ΕΕ με τους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ». H εφημερίδα σημειώνει ότι το κόστος δανεισμού χωρών όπως η Ιταλία και η Ισπανία, οι οποίες βρέθηκαν στο επίκεντρο της κρίσης της ευρωζώνης, παραμένει πολύ κάτω από τις κορυφές στις οποίες έφθασαν κατά την αναταραχή των αγορών πριν από μια δεκαετία και πλέον, ωστόσο οι ανησυχίες των επενδυτών έχουν αυξηθεί πρόσφατα για το χρέος σε χώρες όπως η Γαλλία…

Ο ντε Γκίντος δήλωσε στους δημοσιογράφους κατά τη διάρκεια τηλεδιάσκεψης ότι οι αγορές έχουν αρχίσει να δίνουν «μεγαλύτερη προσοχή στους δημοσιονομικούς κινδύνους». Επισήμανε ότι «το κόστος χρηματοδότησης των χωρών με λόγο χρέους προς ΑΕΠ άνω του 100% διευρύνθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια των πρόσφατων επεισοδίων μεταβλητότητας στις χρηματοπιστωτικές αγορές».

Η διαφορά μεταξύ των 10ετών ομολόγων της Γαλλίας και της Γερμανίας -ένα μέτρο της ανησυχίας των επενδυτών για το χρέος της- έφτασε τις 0,78 ποσοστιαίες μονάδες αυτόν τον μήνα, κοντά στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών που είχε καταγραφεί το καλοκαίρι ενόψει των βουλευτικών εκλογών.

«Οι άνεμοι που πνέουν αντίθετα σε ό,τι αφορά στην οικονομική ανάπτυξη από παράγοντες όπως η χαμηλή παραγωγικότητα καθιστούν τα αυξημένα επίπεδα χρέους και τα δημοσιονομικά ελλείμματα πιο πιθανό να αναζωπυρώσουν τις ανησυχίες για τη βιωσιμότητα του χρέους», προειδοποίησε η ΕΚΤ στην έκθεσή της.

Χωρίς να βάζουν στο κάδρο της συγκυρίας την Ελλάδα, οι Financial Times θυμίζουν ότι «κατά τη διάρκεια της κρίσης της Ευρωζώνης που ξεκίνησε πριν από μια δεκαετία (και πλέον), η Ελλάδα απέφυγε οριακά τη χρεοκοπία, καθώς οι ανησυχίες για τη χρηματοπιστωτική της σταθερότητα τροφοδότησαν την αναταραχή στην αγορά σχετικά με το κοινό νόμισμα».

Προσθέτουν ότι αυτή η αναταραχή υποχώρησε μόνο αφότου ο τότε πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι δεσμεύτηκε να κάνει «ό,τι χρειαστεί» για να αποτρέψει την κατάρρευση της νομισματικής ζώνης. Η νέα έκθεση της ΕΚΤ επικεντρώνεται σήμερα στους κινδύνους για την περιοχή και οι προειδοποιήσεις της είναι πιο έντονες από ό,τι στις προηγούμενες εκθέσεις. Ετσι, ενώ η ΕΚΤ αναφερόταν το 2023 σε μια πιθανή αναζωπύρωση των αμφιβολιών σχετικά με τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους, σημείωνε ότι «οι κίνδυνοι για τη βιωσιμότητα του δημόσιου χρέους φαίνεται να είναι διαχειρίσιμοι βραχυπρόθεσμα». Αυτά πέρυσι.

Εφέτος ωστόσο ο ντε Γκίντος θεώρησε αναγκαίο να δηλώσει «πολύ ξεκάθαρα ότι υπάρχουν δυνητικές απειλές μπροστά μας», συμπεριλαμβανομένης της πιθανής «μετάδοσης από άλλες δικαιοδοσίες», επισημαίνοντας τα ασαφή δημοσιονομικά σχέδια του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και το υψηλό δημόσιο έλλειμμα των ΗΠΑ.

Η ΕΚΤ ανέφερε ακόμη στην έκθεσή της ότι το κόστος χρηματοδότησης των κυβερνήσεων θα μπορούσε να κινηθεί υψηλότερα από μακροοικονομικά σοκ, τονίζοντας τα «αδύναμα θεμελιώδη μεγέθη». Επίσης, επικαλέστηκε εκτιμήσεις της ΕΕ σύμφωνα με τις οποίες οι πληρωμές τόκων της Γαλλίας θα υπερδιπλασιαστούν και θα ξεπεράσουν το 4% του ΑΕΠ έως το 2034, ενώ της Ιταλίας θα αυξηθούν κατά ένα τρίτο σε λίγο κάτω από το 6% του ΑΕΠ.

Η Ελλάδα δεν συμπεριλαμβάνεται ευτυχώς στις χώρες που θωρούνται ευάλωτες, ωστόσο κάθε αναφορά στο χρέος, ιδίως όταν συνδέεται με τον κίνδυνο ανόδου ακροδεξιών – λαϊκιστικών δυνάμεων, πρέπει να εξετάζεται με προσοχή.

Η ΕΚΤ διαβλέπει, τέλος, κάποιους κινδύνους και για τις τράπεζες, καθώς σύμφωνα με την έκθεση, η αδυναμία αντιμετώπισης του πιστωτικού κινδύνου σε ορισμένα νοικοκυριά και επιχειρήσεις της ζώνης του ευρώ θα μπορούσε να οδηγήσει σε εξασθένηση της ποιότητας του ενεργητικού τους, εάν επιβεβαιωθεί τελικώς το αρνητικό σενάριο για την ανάπτυξη.

Ακολουθήστε το Protagon στο Google News